1959-2009: Ελληνικές παραβίασεις της ελευθερίας της Τέχνης

Tweet Αρθρογράφος: e-lawyer 1959-2009: Ελληνικές παραβίασεις της ελευθερίας της Τέχνης

Αναδημοσιεύουμε σήμερα στη Λέσχη μια παλιότερη, μα πολύ επίκαιρη, ανάλυση από το e – lawyer για τις ελληνικές παραβιάσεις της ελευθερίας της Τέχνης.

3 Αυγούστου 2009

Eoρτάστηκαν φέτος με πλήρη επισημότητα και διεθνή κάλυψη τα (τελευταία) 50χρονα των κατασταλτικών κρατικών επεμβάσεων σε έργα τέχνης που “θίγουν” το γνωστό τρίπτυχο, ως αντεθνικά, αντιθρησκευτικά και αντιφαλλοκρατικά. (Όχι ότι και πιο πριν δεν υπήρχαν “αφορισμοί” του Λασκαράτου, Κατζαντζάκη κλπ). Το 1959 η Κυβέρνηση Καραμανλή (με όργανο τον μείζονα στοχαστή της φιλοσοφίας του δικαίου, Κωνσταντίνο Τσάτσο, μετέπειτα Πρόεδρο της Δημοκρατίας) απαγορεύει την παράσταση των Ορνίθων του Καρόλου Κουν στο Ηρώδειο: «Ανακοινούται από το υπουργείον Προεδρίας της Κυβερνήσεως ότι κατ’ εντολήν του κ. Κωνσταντίνου Τσάτσου ματαιούται η δευτέρα παράστασις των “Ορνίθων” του Αριστοφάνους, η οποία επρόκειτο να δοθεί σήμερον Κυριακή και ώραν 20.30… Το χθες εμφανισθέν έργον ατελέστατα προπαρασκευασμένον απετέλεσε παραμόρφωσιν του πνεύματος του κλασικού κειμένου, ωρισμέναι δε σκηναί αυτού παρουσιάσθησαν κατά τρόπον προσβάλλοντα το θρησκευτικόν αίσθημα του λαού…». Έκτοτε, ο γελοιογράφος Φωκίων Δημητριάδης απεικονίζει πάντοτε τον Τσάτσο παρέα με μία κότα. Το “έγκλημα”: ο Ιεροφάντης παρουσιάστηκε με σκευή ορθόδοξου ιερέα. Η Καθημερινή: Οι “Όρνιθες” του Κουν μισό αιώνα μετά ΤΑ ΝΕΑ: “Όρνιθες” ένα σκάνδαλο με πολιτικές διαστάσεις Ηράκλειες Δράσεις: Η “Βεβήλωσις” που καταξιώθηκε Για την περίοδο της δικτατορίας δεν χρειάζεται κανείς να πει πολλά. Μια ωραία ιστορία είναι αυτή των γυρισμάτων του “Θίασου” του Θόδωρου Αγγελόπουλου, ο οποίος είχε ζητήσει από υπουργό της χούντας και παλαιό συμφοιτητή του να εγκρίνει (χωρίς να διαβάσει) το υποτιθέμενο σενάριό του, το οποίο αποτελούσε τάχα μια σύγχρονη Ορέστεια. Ούτε οι ηθοποιοί δεν είχαν το ενιαίο σενάριο στα χέρια τους, η μισή ταινία γυρίστηκε κατά την περίοδο της χούντας και μάλιστα με χρήση κρατικού υλικού που χορηγήθηκε στον Αγγελόπουλο, χωρίς να γνωρίζουν οι κρατούντες περί τίνος επρόκειτο. Το 1968 ο Ηλίας Πετρόπουλος εκδίδει τα “Ρεμπέτικα Τραγούδια” με αποτέλεσμα να καταδικαστεί σε φυλάκιση 18 μηνών. Το 1971, μόλις αποφυλακίζεται, εκδίδει τα “Καλιαρντά”, για τα οποία γίνεται δίκη το 1972 που τον οδηγεί και πάλι στην φυλακή. Το 1975 τίθεται σε ισχύ το Σύνταγμά μας, το οποίο απαγορεύει μεν στο άρθρο 14 την λογοκρισία (με την έννοια του προληπτικού μέτρου που ασκείται πριν το έργο δοθεί σε κυκλοφορία) και κηρύσσει την ελευθερία της τέχνης (άρθρο 16 – προσέξτε το εύγλωττο typo ερωτηματικό – αντί για άνω τελεία- που έχει στην ιστοσελίδα της Βουλής το συγκεκριμένο άρθρο: “… είναι ελεύθερες?”), αλλά εξαιρεί από τις προστατευτικές διατάξεις τον κινηματογράφο, την φωνογραφία και την ραδιοτηλεόραση! Και ενώ για την ραδιοτηλεόραση, ακόμα και στην ΕΣΔΑ προβλέπονται εν δυνάμει περιορισμοί της