Η εκπαίδευση της αμάθειας

Tweet Κατηγορία: ΆρθραΑρθρογράφος: Peter Mclaren

 

Τα σχολεία σήμερα εργάζονται ενάντια στη διαμόρφωση της κριτικής σκέψης και στην ανάπτυξη της δημοκρατίας. Το κάνουν αυτό όχι επειδή έχουν ανίκανους και χωρίς προσόντα εκπαιδευτικούς, αλλά επειδή οι ζητούν από τους μαθητές να αναμασήσουν απομονωμένα γεγονότα. Διδάσκουν τους μαθητές να βλέπουν τον πολιτισμό και τα επιτεύγματα των ανθρώπων απομονωμένα από την ιστορία, την ταξική πάλη. Πρόκειται

για την «αντισηπτική» αποσύνδεση του πολιτισμού και της ιστορίας από την ταξική πάλη, τις σχέσεις δύναμης, τους αγώνες. Παρουσιάζουν τον πολιτισμό και την ιστορία σαν μια απλή επιτομή γεγονότων και αριθμών. Τα σχολεία, με αυτόν τον τρόπο, διδάσκουν όχι μόνο την άγνοια αλλά την άγνοια συνοδευμένη από την αδιαφορία. Έτσι, η κυρίαρχη παιδαγωγική απορρίπτει την κριτική παιδαγωγική και τη δημιουργική επίλυση προβλημάτων σαν «επικίνδυνες αριστερές» μεθόδους διδασκαλίας. Ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, και ειδικά μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, οι εκπαιδευτικές αυθεντίες της κυρίαρχης παιδαγωγικής, μεθυσμένες από τον λόγο της Αποκάλυψης που διαπερνά τον πολιτικό λόγο της αμερικανικής αυτοκρατορίας, επισημαίνουν πόσο επικίνδυνες είναι για τη δημοκρατία της ελεύθερης αγοράς οι ιδέες της Κριτικής Παιδαγωγικής χαρακτηρίζοντας ταυτόχρονα προδότες της χώρας τους όσους κάνουν κριτική στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Σε αυτές τις συνθήκες φαίνεται να υπάρχει μικρό περιθώριο για προοδευτικές παρεμβάσεις στα σχολεία που θα επιτρέψουν στους μαθητές, σύμφωνα με τα λόγια του Paulo Freire, «να διαβάσουν τη λέξη και τον κόσμο ταυτόχρονα».

Τα σχολεία έχουν θεωρηθεί σαν ο «Μεγάλος Εξισωτής» της κοινωνίας. Όμως, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής αυτό δεν ισχύει πλέον ούτε θεωρητικά και νομικά, όπως διακήρυτταν τα αστικά συντάγματα και οι ιδέες της κλασικής αστικής οικονομικής και φιλοσοφικής σκέψης. Ο νεοφιλελευθερισμός με το νέο τρόπο διοίκησης και χρηματοδότησης των δημόσιων σχολείων έχει πετύχει την πλήρη εμπορευματοποίηση της λειτουργίας τους και την απόδοση σημαντικού μέρους των λειτουργιών τους στο κεφάλαιο. Τα σχολεία δεν έχουν πλέον σκοπό να παρέχουν «κοινή» και «δημόσια» παιδεία, έστω και νομικά, αλλά έχουν και επίσημα πλέον το σκοπό να παρέχουν διαφορετική παιδεία με κριτήριο την οικονομική κατάσταση των μαθητών τους. Και φυσικά όλοι οι δείκτες επίδοσης δείχνουν την συντριπτική αποτυχία και την πλήρη εγκατάλειψη από την πολιτεία των μαθητών από φτωχές οικογένειες και τους μη λευκούς μαθητές. Υπάρχει μια ανησυχητική διαφορά μεταξύ των επιπέδων βασικής εκπαίδευσης, των ποσοστών βαθμολόγησης και πρόσβασης στα κολλέγια ανάμεσα στα παιδιά που ζουν στις φτωχές γειτονιές των μεγαλουπόλεων και στα παιδιά που ζουν στα πλουσιότερα προάστια. οι επικρατούσες παιδαγωγικές μέθοδοι επικυρώνουν την κοινωνική και πολιτιστική ανισότητα έχοντας σοβαρές υλικές συνέπειες στους μαθητές από τα λαϊκά στρώματα. Η γνώση που αποκτούν οι μαθητές στο σχολείο απεικονίζει τις «εθνικές