Από την πανωλεθρία του 93, στην αξιωματική Αντιπολίτευση το 2012

Τελικά, τα 20 χρόνια αποδείχτηκαν ικανά για να φτάσει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ στην θέση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Το βιβλίο του Γιάννη Μπαλάφα με τίτλο «20 χρόνια χρειάστηκαν. Το χρονικό του εγχειρήματος του Συνασπισμού», έδωσε την αφορμή για να σταθούμε στους σημαντικούς σταθμούς της ιστορίας του Συνασπισμού. Ένα κόμμα που ετοιμάζεται να περάσει στην ιστορία, όπως η γέννησή του που πριν είκοσι χρόνια σήμανε το πέρασμα στην ιστορία της Ελληνικής Αριστεράς. Ήταν Ιούνιος του ’92 όταν ο Συνασπισμός της Αριστεράς και της προόδου – μετά την αποχώρηση του ΚΚΕ – συγκροτήθηκε σε ενιαίο κόμμα. Ένα πλουραλιστικό κόμμα, με διαφορετικές τάσεις στο εσωτερικό του. Ανέκαθεν, αυτό επεδίωκε. Τη συνύπαρξη διαφορετικών ιδεών με αριστερές καταβολές, κάτω από την ίδια στέγη. Την ίδια χρονιά, το 1992, το ιδρυτικό συνέδριο του κόμματος, εξέλεξε πρόεδρο τη Μαρία Δαμανάκη. Ωστόσο, ενάμισι χρόνο αργότερα, τον Οκτώβριο του 93, ο Συνασπισμός δεν καταφέρνει να περάσει το κατώφλι του 3% στις εθνικές εκλογές  και μένει εκτός βουλής. Το βράδυ των εκλογών, η Μαρία Δαμανάκη αποχωρεί από την ηγεσία του κόμματος και τους αφήνει «στα κρύα του λουτρού». Δύο μήνες αργότερα, τον Δεκέμβριο, πραγματοποιείται έκτακτο συνέδριο κι εκλέγεται πρόεδρος του ΣΥΝ - που βρίσκεται πλέον εκτός Βουλής - ο Νίκος Κωνσταντόπουλος . Αντίπαλοί του σε εκείνη την εκλογική αναμέτρηση ήταν ο Αλέκος Αλαβάνος, ο Φώτης Κουβέλης και ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης. Επόμενος σταθμός του Συνασπισμού, το συνέδριο που πραγματοποιήθηκε τρία χρόνια αργότερα, τον Ιούνιο του 96, με καθοριστικό και πρωταγωνιστικό ρόλο του Νίκου Κωνσταντόπουλου. Ο ίδιος είναι κυρίαρχος αυτή την περίοδο κι επανεκλέγεται  πρόεδρος του κόμματος. Λίγους μήνες μετά, το κόμμα επανέρχεται στη βουλή. Η τετραετία 1996 – 2000, σημαδεύτηκε από δύο γεγονότα: -την κάθοδο της Μαρίας Δαμανάκη στις δημοτικές εκλογές του 1998, όπου παρά τη μεγάλη προσπάθεια που έκανε σε μια συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη,  υπέστη μεγάλη ήττα. Το γεγονός αυτό σηματοδότησε την έναρξη μιας διαδικασίας που οδήγησε στην αποχώρησή της από τον ΣΥΝ, δύο χρόνια αργότερα, όταν προσχώρησε στο ΠΑΣΟΚ.  -Σε αυτή την τετραετία, ήταν έντονες οι εσωτερικές έριδες στον ΣΥΝ. Είναι η εποχή που το ΠΑΣΟΚ με τον Σημίτη, έχει κάνει «πολύ μεγάλη σφήνα» στην Κουμουνδούρου. Μάλιστα, ένα αξιοσημείωτο τμήμα του ΣΥΝ, υποστηρίζει τη συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ. Ωστόσο, ο πρόεδρος του κόμματος, ο Νίκος Κωνσταντόπουλος, υπέρμαχος της αυτόνομης πορείας του ΣΥΝ, εμφανίζεται εξαιρετικά επιθετικός απέναντι στο ΠΑΣΟΚ. Το έτος 2000, σηματοδοτεί και μια αλλαγή συσχετισμών μέσα στο ίδιο το κόμμα. Ενώ υπάρχουν τρεις τάσεις στην Κουμουνδούρου – οι λεγόμενοι προεδρικοί, το αριστερό ρεύμα και η «δεξιά πλευρά» που ήταν φιλικά προσκείμενη στο ΠΑΣΟΚ -αρχίζει η στροφή των συσχετισμών υπέρ του αριστερού ρεύματος.  Πάντως, στο συνέδριο του κόμματος αυτή τη χρονιά, ο Νίκος Κωνσταντόπουλος, εκλέγεται και πάλι πρόεδρος και στις εθνικές εκλογές , ο ΣΥΝ μπαίνει οριακά στη βουλή με ποσοστό 3,2%. Η συμμετοχή στο κίνημα