Κίνα: Ο οικονομικός γίγαντας με τα... πήλινα πόδια και τα ανθρώπινα δικαιώματα

Η Κίνα , η χελώνα των εθνών, έγραφε ο Καζαντζάκης στο «Ταξιδεύοντας». Σήμερα είμαστε εμείς που παρακολουθούμε τις εξελίξεις στο Πεκίνο και την κινεζική... απόβαση στην Eυρώπη που περνά από τον υπερχρεωμένο νότο. Η Kίνα βλέπει επενδυτικές ευκαιρίες σε χώρες με ανάγκη για ρευστό, όπως η Eλλάδα και η Πορτογαλία. «Tο Πεκίνο έχει βάλει στο μάτι χώρες με οικονομικά προβλήματα, όπως Eλλάδα, Iσπανία, Iταλία και άλλες», ανέφερε άρθρο των New York Times. Ποιο είναι, όμως το μυστικό; Η επιτυχία της Κίνας οφείλεται στους πλούσιους φυσικούς πόρους, το «τεχνητά» φθηνό νόμισμα και, κυρίως, στα μεροκάματα φτώχειας, που προσφέρει στους πολίτες της. Το ταξίδι του έλληνα πρωθυπουργού δεν συμπίπτει με την καλύτερη φάση της οικονομίας, «η Κίνα επιδεικνύει τα ίδια τρία συμπτώματα που η Ιαπωνία, οι ΗΠΑ και μέρη της Ευρώπης έδειξαν προτού ξεσπάσει η οικονομική κρίση: ραγδαία αύξηση κερδοσκοπίας, αυξημένες τιμές ακινήτων και μείωση του πραγματικού πλούτου». - Ζιγουέι Ζανγκ, οικονομικός αναλυτής της Nomura. Όταν μιλάμε για επενδύσεις, καμία σημασία δεν παίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι εργασιακές σχέσεις, η δημοκρατία και η κομματοκρατούμενη οικονομία. Η υπόθεση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας ήρθε για πρώτη φορά στο προσκήνιο με τη διαμαρτυρία στην πλατεία Τιεν Αν Μεν το 1989. Από τότε σχεδόν κάθε χρόνο η ετήσια έκθεση του Αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα, καθώς και έρευνες άλλων οργανισμών, όπως η Διεθνής Αμνηστεία και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αποκαλύπτουν τις καταχρήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε παραβίαση των διεθνώς αναγνωρισμένων κανονισμών. Τα αμφιλεγόμενα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα αλλά και η πολιτική τακτική προς το Θιβέτ, πολλές φορές έχουν δημιουργήσει εντάσεις με τη δύση. Τις επόμενες μέρες θα ακούσουμε πολλά για την οικονομία, τον πολιτισμό και τις αξίες, καλό είναι να μην ξεχνάμε τα ανθρώπινα δικαιώματα. Μπαίνουν στη ζυγαριά ηθικές αξίες και επενδύσεις; Για πολλούς, η Κινεζική κυβέρνηση είναι τελείως αναξιόπιστη σε όλα τα θέματα επειδή είναι αντιδημοκρατική. Η ελληνική κυβέρνηση επενδύει στους Κινέζους Στο Μέγαρο Μαξίμου-όπως έχει γράψει το newpost- δίνουν μεγάλη σημασία στο συγκεκριμένο ταξίδι και ευελπιστούν ότι θα αναδειχθεί ο γεωστρατηγικός ρόλος της Ελλάδας ως «γέφυρας» στη Γηραιά Ηπειρο, ενώ θεωρούν ιδιαίτερα θετικό, τιμητικό και ενθαρρυντικό, ότι η νέα Κινεζική ηγεσία, προβάλλει ιδιαίτερα την επίσκεψη Σαμαρά στο Πεκίνο. Ο Αντώνης Σαμαράς θεωρεί ότι θα καταφέρει να ενισχυθούν περισσότερο οι σχέσεις των δυο χωρών και λέει ότι η περαιτέρω συνεργασία Ελλάδας και Κίνας, εξυπηρετεί τα ελληνικά συμφέροντα και αυτό μπορεί να γίνει μέσω της κινεζικής παρουσίας στην περιοχή μας και με γνώμονα ότι το Πεκίνο, θέλει να έχει την ελληνική οικονομία, ως γέφυρα στην Ε.Ε. Πάντως, οι γνωρίζοντες καλά το παρασκήνιο των ελληνοκινεζικών σχέσεων, αναφέρουν ότι πρέπει να κρατάμε χαμηλό καλάθι και να μην καλλιεργείται η εντύπωση, πως με το ταξίδι στην Κίνα, θα λυθούν όλα τα προβλήματα. Μάλιστα, τα μηνύματα δεν είναι πολύ θετικά και η νέα Κινεζική ηγεσία θα δει από κοντά τον Πρωθυπουργό και θα καταλάβει καλά, όπως και πολλά θα εξαρτηθούν και από το βαθμό προετοιμασίας της ελληνικής αποστολής, για τον οποίο υπάρχουν ερωτηματικά. Καζά-Καζάν που έλεγε και ο Ερντογάν Καζάν- Καζάν ή στη λογική “win-win” θα κινηθούν οι συναντήσεις του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, με τον νέο Πρόεδρο της Κίνας Xi Jimping και με τον επίσης νεοεκλεγέντα πρωθυπουργό, Li Keqiang. Οι προσδοκίες από την επίσημη επίσκεψη της ελληνικής αποστολής σε Πεκίνο, Σαγκάη και Χανγκζιού δεν αφορούν μόνο την πλευρά της χώρας μας, καθώς αντίστοιχες προσδοκίες εκφράζονται και από την κινεζική κυβέρνηση. Οι κινέζοι δεν χαρίζονται, όπως άλλωστε έκαναν τόσα χρόνια και παρά τις επισκέψεις των ελλήνων πρωθυπουργών, υπάρχει, όμως, ο κίνδυνος το συγκεκριμένο ταξίδι να περιοριστεί σε κάποιες συναντήσεις δημοσίων σχέσεων. Στην περίπτωση που δεν έχει χειροπιαστά αποτελέσματα για τις ελληνικές εξαγωγές, την προσέλκυση επενδύσεων και τη σύναψη συγκεκριμένων συμφωνιών τόσο μεταξύ των δύο κυβερνήσεων, όσο και μεταξύ επιχειρηματικών ομίλων από τις δύο χώρες, τότε θα μιλάμε για ένα ακόμα επικοινωνιακό σόου. Το Πεκίνο δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον ναυτιλιακό κλάδο, καθώς το 60% του κινεζικού αργού πετρελαίου μεταφέρεται με δεξαμενόπλοια ελληνικών συμφερόντων, ενώ στα κινεζικά ναυπηγεία κατασκευάζονται αυτή τη στιγμή περισσότερα από 190 πλοία ελληνικών εταιριών. Ιδιαίτερη σημασία δίνουν και στην επένδυση της Cosco στο λιμάνι του Πειραιά και στη σύμβαση που υπεγράφη με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την Hewlett Packard. Επίσης, βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις με τρεις ακόμη πολυεθνικούς κολοσσούς για αντίστοιχες συμφωνίες, ώστε να ξανακερδίσει ο Πειραιάς, όπως χαρακτηριστικά λένε κυβερνητικοί αξιωματούχοι, «το ρόλο του ως κύριο διαμετακομιστικό κέντρο στη Μεσόγειο». Ιδιαίτερη σημασία έχει η παρουσία του Αντώνη Σαμαρά, η οποία είναι από τις πρώτες επισκέψεις ηγέτη δυτικού κράτους, στο Πεκίνο, έπειτα από την αλλαγή στη φρουρά της ηγεσίας στην κινεζική κυβέρνηση τον περασμένο Μάρτιο. Οι περίπου 60 επιχειρηματίες, αριθμός σημαντικός που δείχνει την ιδιαίτερη σημασία του ταξιδιού στο Πεκίνο και στη Σανγκάη, θα έχουν επαφές για ενίσχυση της ελληνοκινεζικής συνεργασίας και σύμφωνα με τον τίτλο των δύο φόρουμ για τις επιχειρηματικές επαφές: «Ελλάδα - Κίνα ο νέος δρόμος του μεταξιού...». Στον κατάλογο των επιχειρηματιών βρίσκονται μεταξύ άλλων τα εξής ονόματα: ο πρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Θ. Βενιάμης, οι εφοπλιστές Γ. Προκοπίου, Γ. Οικονόμου, Π. Λασκαρίδης, Θ. Μαρτίνος, αρκετοί επώνυμοι και επιφανείς επιχειρηματίες, όπως οι κ. Αχιλλέας Κωνσταντακόπουλος (Costa Navarino), ο ιδιοκτήτης της Folli Follie Δημ. Κουτσολιούτσος, ο Γ. Περιστέρης και ο Καλλιτζάντζης κ.ά., καθώς και η ηγεσία των μεγάλων ελληνικών τραπεζών (Τουρκολιάς, Δημόπουλος, Νανόπουλος, Λεκάκος, Ματζούνης), οι οποίες βρίσκονται σε αναζήτηση συνεργειών με κινεζικές. Στην αποστολή θα συμμετάσχουν ιδιοκτήτες εταιρειών Νέων Τεχνολογιών, όπως ο Γ. Φέσσας από την Info Quest, εκπρόσωποι εταιρειών δομικών υλικών, όπως ο Γ. Μυλωνάς από την Alumil, εκπρόσωποι εξαγωγικών εταιρειών στους τομείς των αγροτικών προϊόντων και κυρίως σε ελαιόλαδο και κρασί (θα είναι εκπρόσωπος των κρασιών Αβέρωφ), εκπρόσωποι εταιρειών μαρμάρων, όπως ο διευθύνων σύμβουλος της Ικτίνος-Μάρμαρα Χαϊδάς κ.ά. Οι κινητοποιήσεις απειλούν την… εικόνα του ταξιδιού Η απειλή απεργίας στην ΕΡΤ και η απεργία των καθηγητών με την πολιτική επιστράτευση που κηρύχθηκε, επισκιάζουν την επίσκεψη στην Κίνα. Στο Μέγαρο Μαξίμου, ελπίζουν να ομαλοποιηθεί η κατάσταση, διότι ενδέχεται η επίσκεψη να χαθεί επικοινωνιακά, αν και γι’ αυτό θα έχει ευθύνη και το ίδιο το πρωθυπουργικό επιτελείο. Στη σκιά της αναταραχής που έχει δημιουργηθεί, παρατηρούνται πολλά λάθη, παραλείψεις, αστοχίες και στο παρασκήνιο καταγράφονται διάφορα ευτράπελα, κυρίως για το ποιοι θα συμμετάσχουν στην αποστολή, ενώ υπήρχαν και κενά στο πρόγραμμα, τόσο του Πρωθυπουργού, όσο και υπουργών. Βέβαια να κρίνουμε από την προχειρότητα και από την παρεξήγηση που πήγε να γίνει με τον πρόεδρος του ομίλου Cosco κ. Γουέι Τζιαφού, μάλλον θα πρέπει να κρατάμε μικρό καλάθι. Υπάρχουν, ήδη, γκρίνιες για κάποιες δεξιώσεις με Έλληνες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα καθώς είναι στο πόδι οργανωμένες και με αμφιβόλου σκόπευσης παρουσία του Πρωθυπουργού. Το πρόγραμμα του πρωθυπουργού Ο Πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς, αναχωρεί σήμερα για επίσημη επίσκεψη στην Κίνα και το Αζερμπαϊτζάν. Ο Πρωθυπουργός αύριο θα βρίσκεται στο Πεκίνο, όπου, μεταξύ άλλων, θα μιλήσει στην Κινεζική Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών, θα συναντηθεί με τον Πρωθυπουργό της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας κ. Li Keqiang και θα παρακαθίσει σε δείπνο που πραγματοποιείται προς τιμήν του. Την Παρασκευή 17 Μαΐου ο Πρωθυπουργός θα μιλήσει στο Ελληνοκινεζικό Business Forum, θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο του Εθνικού Λαϊκού Κογκρέσου της Κίνας κ. Zhang Dejiang και θα γίνει δεκτός από τον Πρόεδρο της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας κ. Xi Jinping. Το Σάββατο 18 Μαΐου, ο Πρωθυπουργός, θα βρίσκεται στην Χαντζόου, όπου μεταξύ άλλων, θα συναντηθεί με τον Κυβερνήτη της Περιφέρειας και θα μιλήσει στο World Cultural Forum, ενώ στη συνέχεια μεταβαίνει στην Σαγκάη όπου θα συναντηθεί με τον Δήμαρχο της πόλης και θα μιλήσει σε Επιχειρηματικό Forum. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του, ο Πρωθυπουργός θα έχει μεγάλο αριθμό κατ’ ιδίαν συναντήσεων με κρατικούς αξιωματούχους και επικεφαλής Κινεζικών επιχειρηματικών Ομίλων. Την Κυριακή 19 Μαΐου, ο Πρωθυπουργός αναχωρεί για επίσκεψη εργασίας στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, όπου θα έχει συνάντηση με την πολιτική ηγεσία της χώρας. Αργά το βράδυ της Κυριακής ο Πρωθυπουργός θα επιστρέψει στην Αθήνα. Νίκος Παναγιωτόπουλος