Το μίσος στην οδό Σταδίου…

Το πιο παράλογο, το πιο απάνθρωπο, το πιο επιζήμιο για την ύπαρξη πάθος είναι το μίσος. Ο μισών άνθρωπος καταλαμβάνεται από το εωσφορικό πάθος του εγωισμού, καθιστά λατρευτικό είδωλο τον εαυτό του και κατασκευάζει μέσα του την ψευδαίσθηση ότι είναι θεός και πως μπορεί με τη βία και με κάθε άλλο μέσο να εξοντώσει το συνάνθρωπο για να επιβάλει την ισότητα, τη δικαιοσύνη, την ελευθερία… Αποτέλεσμα; Να καταστρέφει και να καταστρέφεται. Γιατί το μίσος στον άνθρωπο μπορεί να έχει στην αρχή ως στόχο το συνάνθρωπο και όταν του κάνει το κακό, να του προκαλεί, ως ηδονή, στιγμιαία ικανοποίηση, αλλά καταλήγει να είναι απάνθρωπο, να είναι τυραννικό και στον ίδιο τον μισούντα. Oσοι μισούν νομίζουν ότι είναι ελεύθεροι, ότι εφαρμόζουν δικαιοσύνη, ότι εκφράζουν την απεριόριστη ελευθερία τους, αλλά στην ουσία είναι μόνο δεσμώτες του εγωισμού τους και είναι ψυχικά πεθαμένοι, έχουν νεκρώσει τη συνείδησή τους και κινούν μόνο τη σάρκα και τα πάθη τους.

Oποιος πορεύεται στην οδό Σταδίου των Αθηνών νιώθει τι σημαίνει μίσος και πού οδηγεί τον άνθρωπο. Βαδίζει σ' έναν σχεδόν έρημο δρόμο, που άλλοτε έσφυζε από ζωή, και τώρα θυμίζει περισσότερο Βηρυτό και Δαμασκό. Παντού βλέπει ερείπια, κλειστά καταστήματα, κατεβασμένα ρολά μουντζουρωμένα, λαμαρίνες που πρόχειρα τοποθετήθηκαν για να προστατεύσουν τα αποκαΐδια, λουκέτα, τζάμια σπασμένα, άδειες σκονισμένες βιτρίνες. Βλέπει ολοσχερώς κατεστραμμένο, λες κι έπεσε βόμβα ναπάλμ, το πολιτισμικό και αρχιτεκτονικό στολίδι της Αθήνας, που φιλοξενούσε τους κινηματογράφους Αττικόν και Απόλλων και το κατάστημα Κόστα Μπόντα. Βλέπει κλειστές κάποτε ανθούσες επιχειρήσεις, στις οποίες εργάζονταν εκατοντάδες πολίτες. Να θυμίσουμε μερικές, από την πλατεία Ομονοίας προς την πλατεία Συντάγματος: Γουτάκης, Αναγνωστόπουλος, Μπαλάσκας, Φωκάς, Ατενέ, Ματζώρης, Κάουφμαν, Ακρον, το ξενοδοχείο Εσπέρια, ο παραδοσιακός κινηματογράφος Αστορ, ενώ και ο Στρογγυλός άφησε την παραδοσιακή του θέση, στη γωνία Σταδίου και Παπαρρηγοπούλου, που τον ήξεραν οι Αθηναίοι και όχι μόνο, και μετακινήθηκε σε άλλο δρόμο των Αθηνών. Με φρίκη εξάλλου αναπολεί τον εμπρησμό του κτιρίου που είχε ως αποτέλεσμα τον εγκλωβισμό και τον διά πυρός θάνατο ανθρώπων, μεταξύ των οποίων και της εγκύου Αγγελικής Παπαθανασοπούλου. Είναι απάνθρωποι μεσαιωνικοί ιεροεξεταστές αυτοί που από μίσος έκαψαν ανθρώπους ζωντανούς.

Το μίσος και η θεοποίηση του ανθρώπου οδήγησαν στο Ολοκαύτωμα, στη γενοκτονία Ελλήνων και Αρμενίων, στα γκουλάγκ, στις μαζικές δολοφονίες, αλλά και στις μεμονωμένες δήθεν συμβολικές τρομοκρατικές ανθρωποκτονίες. Ο Ντοστογιέφσκι ήταν διορατικός ως προς τα αποτελέσματα του μίσους και του μηδενισμού στον οποίο αυτό οδηγεί. Στους «Αδελφούς Καραμάζοφ» ο Ιβάν Καραμάζοφ γαλούχησε με τις μηδενιστικές ιδέες του τον Σμερντιακόφ και αυτός τις υλοποίησε σκοτώνοντας τον πατέρα του Ιβάν. Τον ρωτά ο Ιβάν αν το έκανε μόνος του ή μαζί με τον αδελφό του Ντιμίτρι και αυτός του απαντά:

«Οχι Ιβάν, με εσάς σκότωσα τον πατέρα σας, ο Ντιμίτρι είναι εντελώς αθώος… Και γιατί τρέμετε μ' αυτό που ακούτε; Εσείς δεν με μάθατε πως χωρίς Θεό όλα επιτρέπονται;…».