18 βιβλία για το 1821 για μικρούς και μεγάλους για να μάθεις για την Ελληνική Επανάσταση χωρίς να αισθάνεσαι ότι διαβάζεις βιβλίο ιστορίας

200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση και δε θα μπορούσαμε να μην σου προτείνουμε μερικά αγαπημένα βιβλία για το 1821 για μικρούς και μεγάλους που αξίζει να διαβάσεις γενικά, αλλά και τώρα με αφορμή τα 200 χρόνια απελευθέρωσης.

Ξέρεις πολύ καλά πως εδώ στο iPop αγαπάμε τα βιβλία και τα θεωρούμε ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητας. Κατά καιρούς σου έχουμε προτείνει να διαβάσεις βιβλία που θα σε κάνουν καλύτερο άνθρωπο, βιβλία που θα σε χαλαρώσουν, που θα αλλάξουν τον τρόπο που σκέφτεσαι

Αυτή τη φορά, όμως, θα σου προτείνουμε μερικά που είναι πιο επίκαιρα από ποτέ και η επέτειος από τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης είναι μια καλή αφορμή για να τα διαβάσεις και να ασχοληθείς λίγο παραπάνω με την ελληνική ιστορία που είναι τόσο σημαντική για τη χώρα μας, κι όχι μόνο.

Τα πρόσωπα της Επανάστασης του 1821

Ποια ήταν η πρώτη κατάσκοπος στον Αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας; Το όνομα ποιου ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης έχει δοθεί σε σταθμό του μετρό στο Παρίσι;

Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του ελληνικού κράτους. Ωστόσο, πόσα γνωρίζουμε για τις ζωές των ανθρώπων που υποστήριξαν τον Αγώνα ή ανέπτυξαν σημαντική δράση σε αυτόν;

Στο βιβλίο ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821 πενήντα άνθρωποι, περισσότερο ή λιγότερο γνωστοί, αφηγούνται σε πρώτο πρόσωπο τις ιστορίες τους, δίνοντας μια ανθρώπινη νότα στα γεγονότα της εποχής. Όλοι τους –αγωνιστές, υποστηρικτές, φιλέλληνες, αντίπαλοι, άντρες αλλά και γυναίκες– ξεχώρισαν και συνέδεσαν τη ζωή και το όνομά τους με ένα από τα κρισιμότερα γεγονότα της νεότερης ελληνικής ιστορίας και έβαλαν το λιθαράκι τους για τη δημιουργία της Ελλάδας που γνωρίζουμε και στην οποία ζούμε σήμερα.

Το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας για παιδιά

Προτού καλά καλά κλείσει ένας χρόνος από το ξεκίνημα της Επανάστασης του 1821 και πολύ πριν η σκλαβωμένη Ελλάδα αποκτήσει επιτέλους και επίσημα την ανεξαρτησία της, το 1830, μια χούφτα Έλληνες πατριώτες, που αντιπροσώπευαν τις επαναστατημένες περιοχές, μαζεύτηκαν σ’ ένα άγνωστο ως τότε χωριό της Αργολίδας.

Εκεί, αφού συζήτησαν για μέρες, έγραψαν και ψήφισαν ένα κείμενο που περιέγραφε τα δικαιώματα των πολιτών αλλά και τους κανόνες λειτουργίας του νέου κράτους, που ξαναγεννιόταν από τις στάχτες του.

Το κείμενο εκείνο, που ονομάστηκε «Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος», ήταν το πρώτο Σύνταγμα της πατρίδας μας και αυτή είναι η ιστορία του.

Ο αμερικανικός φιλελληνισμός. Η επίδραση της επανάστασης του 1821 στις ΗΠΑ

Η Ελληνική Επανάσταση είχε ιδιαίτερη σημασία για τους Αμερικανούς. Οι αμερικανικές εφημερίδες της εποχής ονόμασαν το ξέσπασμα συμπάθειας και υποστήριξης προς τους Έλληνες «Ελληνική Φωτιά», κάνοντας έναν παραλληλισμό με το βυζαντινό υγρό πυρ. Αν και η σύσταση του υγρού πυρός έχει χαθεί στο διάβα της Ιστορίας, η αμερικανική «Ελληνική Φωτιά» αποτελούνταν από ενθουσιασμό για τον ελληνικό αγώνα, τον οποίο ενέπνεε η πεποίθηση πως τα δημοκρατικά ιδεώδη συνέδεαν τους Αμερικανούς με το αρχαίο ελληνικό παρελθόν.

Το παρόν βιβλίο, ωστόσο, δεν περιέχει απλώς μια ιστορία για το εύρος της στήριξη που παρείχαν οι Αμερικανοί στους Έλληνες. Το κίνημα υπέρ της ελληνικής ανεξαρτησίας αποτελεί ένα μοναδικό όχημα για να διερευνηθούν τα συμφέροντα των Αμερικανών στην Ελλάδα και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία· να διαπιστωθούν οι τρόποι με τους οποίους οι Αμερικανοί πίστευαν ότι θα βοηθούσαν τους Έλληνες να εξασφαλίσουν την ανεξαρτησία, καθώς και να εξεταστεί πώς αυτές οι προσπάθειες επηρέασαν τα μεταρρυθμιστικά κινήματα του 19ου αιώνα στις ΗΠΑ.

Η αμερικανική υποστήριξη στην Ελληνική Επανάσταση είχε κοινωνικές επιπτώσεις και πολιτικό αντίκτυπο στις ΗΠΑ, ενώ, αντίθετα, ο Πόλεμος της Ελληνικής Ανεξαρτησίας βοήθησε τους Αμερικανούς να αυτοπροσδιοριστούν ως λαός και να ερμηνεύσουν την κληρονομιά της Αμερικανικής Επανάστασης στη διεθνή σκηνή.

1821 – Ένα εικονογραφημένο ταξίδι προς την ελευθερία

Ποια χρώματα είχε η επαναστατική σημαία του Ρήγα Φεραίου;
Ποιο ήταν το συνωμοτικό όνομα που έδωσε η Φιλική Εταιρεία στον Αλέξανδρο Υψηλάντη;
Ποια καπετάνισσα κυβέρνησε το ιστιοφόρο «Αγαμέμνων» και ποια το «Καλομοίρα»;
Πώς γινόταν ένα σκάφος πυρπολικό και τι τραγούδησε ο στρατηγός Μακρυγιάννης στους συμπολεμιστές του μια βραδιά μέσα στην πολιορκημένη Ακρόπολη;

Οι απαντήσεις βρίσκονται στις σελίδες αυτού του βιβλίου, που αφηγείται ένα σπουδαίο ιστορικό γεγονός, την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Με τις εικόνες και τους χάρτες του, μας μεταφέρει σε έναν κόσμο που υπήρξε πριν από διακόσια χρόνια και μας περιγράφει σημαντικά γεγονότα.

Ταξιδεύουμε στην ιστορία και τη γεωγραφία για να συναντήσουμε τα πρόσωπα και τις ιδέες εκείνων που οραματίστηκαν την Ελλάδα ως ελεύθερο κράτος και κατάφεραν να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα.

1821 – Γυναίκες και Επανάσταση

Προεπαναστατικά χρόνια. Μέσα από γλαφυρές και ενδιαφέρουσες αφηγήσεις διερευνώνται με κριτική ματιά οι πραγματικότητες των γυναικών στα Γιάννενα, την Αθήνα, τις Κυκλάδες, τη Χίο και την Ύδρα.
Η προετοιμασία του Αγώνα. Στον απόηχο του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, Φαναριώτισσες και γυναίκες της αναδυόμενης αστικής τάξης αναλαμβάνουν έντονη μορφωτική και πολιτιστική δράση.
Η Επανάσταση. Γυναίκες εν πολέμω. Μέσα από μια ποικιλία ιστορικών πηγών διερευνάται ο τρόπος με τον οποίο έδρασαν οι γυναίκες στον πόλεμο, η επικουρική και ενίοτε η πολεμική τους δραστηριότητα. Γυναίκες ως «βάρος», γυναίκες ως «λάφυρο», γυναίκες στα χαρέμια.
Επώνυμες και διάσημες γυναίκες του 1821. Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα και Μαντώ Μαυρογένους. Οι εξαιρετικές και ασυνήθιστες πράξεις τους τις έβγαλαν από την αφάνεια και τις έφεραν στο επίκεντρο συνταρακτικών εξελίξεων που ξεπερνούσαν τα κοινωνικά όρια του φύλου τους.
Οι μαζικές αιχμαλωσίες. Χριστιανές και μουσουλμάνες στην Πελοπόννησο, τη Νάουσα, τη Χίο, τα Ψαρά, την Κάσο και την Αθήνα αντιμετωπίστηκαν ως λεία πολέμου προς εκμετάλλευση και εμπόρευμα για προσπορισμό κέρδους.
Ο Καποδίστριας. Με φόντο τις πρώτες προσπάθειες συγκρότησης του ελληνικού κράτους, θίγονται ζητήματα μέριμνας των χιλιάδων εξαθλιωμένων προσφύγων, των ηθικών αμοιβών και των συντάξεων για τις χήρες των αγωνιστών, της γυναικείας εκπαίδευσης και της απουσίας των γυναικών από την πολιτική ζωή και τα πολιτειακά κείμενα του Αγώνα.

Τελικά, τι άλλαξε στη ζωή των γυναικών από την οθωμανική κοινωνία στον δρόμο για το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος;

Για πρώτη φορά παρουσιάζεται μια συνολική και τεκμηριωμένη εικόνα της ζωής των γυναικών κατά την Επανάσταση και τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας.
Εξετάζονται πολλαπλές όψεις της παρουσίας και συμμετοχής όχι μόνο των επώνυμων, αλλά και των ανώνυμων, καθημερινών γυναικών, από τον οθωμανικό κόσμο έως το πρώτο ελληνικό κράτος.

Ενάντια σε φρούρια και τείχη – Μια μικρή εισαγωγή για την ελληνική επανάσταση

Η ιστορία ξεκίνησε με μια Εταιρεία, η οποία εμπνεύστηκε και οργάνωσε την επανάσταση. Ήταν μια Εταιρεία ξενιτεμένων, μια συντροφιά εμπόρων και υπαλλήλων, με ταπεινή όμως καταγωγή, και σ’ εκείνα τα χρόνια οι ταπεινοί δεν μπορούσαν να ξεκινήσουν μια επανάσταση. Την ανέθεσαν, λοιπόν, σ’ αυτούς που μπορούσαν να την ξεκινήσουν, στους ομογενείς αριστοκράτες –τους πρίγκιπες της Ρωσίας, τους πρίγκιπες της Κωνσταντινούπολης, εξόριστους και μη–, στους προύχοντες, στους αρχιερείς. Αρκετοί από αυτούς συμμερίζονταν το όραμα για μια ελεύθερη πατρίδα.

Η επανάσταση ξεκίνησε αμήχανα, όπως συνήθως συμβαίνει με τις επαναστάσεις. Επιχείρησε να αποκτήσει κράτος και εξουσία μακριά από την πατρίδα για να νικήσει τον δυνάστη. Σχεδίασε φιλόδοξα χτυπήματα μέσα στην ίδια την πρωτεύουσα του εχθρού. Κινήσεις περίπλοκες, δύσκολες, που απέτυχαν κλείνοντας τον κύκλο της Εταιρείας και των οραμάτων όσων την ακολούθησαν.

Έπειτα, την υπόθεση της ελευθερίας ανέλαβαν οι προύχοντες και οι ιεράρχες του Μοριά, οι καραβοκυραίοι των νησιών, οι αρματολοί της Ρούμελης. Για να πετύχουν, όμως, χρειάζονταν τον λαό τους. Δεν γινόταν χωρίς αυτόν. Χρειάζονταν τους πολλούς Έλληνες, αυτούς που μισούσαν τον τύραννο όσο και τη δική τους μιζέρια, που δεν διάβαζαν Διαφωτιστές, αλλά μέσα τους σιγόκαιγε ο κοινός πόθος για ελευθερία.

Με αίμα και πόνο έθρεψε ο λαός τον Αγώνα. Πάνω σε αυτά τα υλικά χτίστηκε το ελεύθερο ελληνικό κράτος μέσα στο οποίο ζούμε σήμερα. Δεν έγινε ιδανικό, όπως πολλοί ονειρεύτηκαν. Ήταν όμως η πατρίδα μέσα στην οποία οι πολλοί μπορούσαν να ονειρεύονται το καλύτερο.

Την πολυπλόκαμη ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης πραγματεύεται το βιβλίο αυτό, ρίχνοντας φως στο παρασκήνιο, και αναδεικνύοντας άγνωστους ήρωες και κρυφούς πρωταγωνιστές, μέσα από μια μεγάλη και συναρπαστικά ειπωμένη ιστορία.

Για να ζούμε ελεύθεροι

«Δεν έχω πάει ακόμη στην ΣT΄ δημοτικού.
Μπορώ να μάθω τι ήταν η Ελληνική Επανάσταση;
Μη με κουράσεις όμως με ονόματα, ημερομηνίες
και λέξεις που δεν καταλαβαίνω!»
«Το δικαίωμά σου να μάθεις, να ρωτήσεις,
και να επαναστατήσεις αφήνοντας κατά μέρος
αυτό το βιβλίο, θα το σεβαστώ!»
«Ουφ, ευτυχώς!»
«Απλώς θα σου πω πώς ξεκίνησαν όλα. Πώς φτάσαμε
εσύ να έχεις δικαιώματα κι εγώ να τα σέβομαι. Πώς φτάσαμε
να είσαι ελεύθερος άνθρωπος σε ένα ελεύθερο κράτος».
«Σιγά! Πάντα ελεύθεροι ήμασταν. Α, ναι… Κάτσε να δεις…
Ήταν τότε που πολεμήσαμε ενάντια στους Τούρκους, ε;
Γι’ αυτό θα μου πεις;»
«Όχι. Μιλάμε για όλα όσα έγιναν πριν τις μάχες.
Γιατί, για φαντάσου! Τετρακόσια χρόνια οι Έλληνες ζούσαν
ως υπήκοοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Τι τους έπιασε λοιπόν ξαφνικά και πήραν τα όπλα το 1821;
Αυτό το “ξαφνικά” που δεν ήταν καθόλου ξαφνικά,
τελικά, είναι μια περιπέτεια που θα μοιραστούμε
στις σελίδες αυτού του βιβλίου».

Όσα δεν γνωρίζατε για την Τουρκοκρατία και την Επανάσταση του 1821

Πόσα γνωρίζουμε για την περίοδο της Τουρκοκρατίας και της Ελληνικής Επανάστασης; Τα µεγάλα και ένδοξα γεγονότα, οι µάχες και οι αγώνες των ραγιάδων µάς είναι γνωστά. Στις σελίδες της Ιστορίας ωστόσο υπάρχει πλήθος από άγνωστα περιστατικά, µαρτυρίες και διηγήσεις για τα καθηµερινά προβλήµατα των απλών ανθρώπων, τον τρόπο που ζούσαν, που σκέφτονταν, τον αγώνα τους για επιβίωση, αλλά και πολλές αφανείς πράξεις σπουδαίων ανδρών, που φωτίζουν τον χαρακτήρα, τη δράση και το ήθος τους.

Το βιβλίο αυτό, µέσα από σύντομα κείµενα, κάποια σε µορφή ανεκδότων, προσεγγίζει την Ιστορία από ένα διαφορετικό πρίσµα· ρίχνει «αδιάκριτες» µατιές σε σηµεία που η έρευνα συχνά αποσιωπά ή αντιπαρέρχεται, προβάλλοντας το άγνωστο, το περίεργο, το «ασήµαντο» – που όµως είναι ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και γοητευτικά.

21 ερωτήσεις και απαντήσεις για το ’21

Το 1821 δεν είναι μόνο η αφετηρία του έθνους-κράτους, αλλά και παρακαταθήκη υποδειγμάτων ηρωικής συμπεριφοράς για τους επερχόμενους. Μέσα στα διακόσια χρόνια που μας χωρίζουν από τότε, το μεγάλο γεγονός έγινε η εξιδανικευμένη ανάγνωση της πρώτης ιστορίας του ελληνικού κράτους.

Η προνεωτερική κοινωνία που συναντούμε στα πρώτα χρόνια της Παλιγγενεσίας σταδιακά μετασχηματίζεται, χάρη στη Διασπορά, σε νεωτερική κοινωνία. Ο δρόμος του μετασχηματισμού περνάει από τις λεωφόρους του εμπορίου Δύσης-Ανατολής.

H σημασία του εθνικισμού για τον πολιτικό εκσυγχρονισμό εμφανίζεται έντονα στη διάπλαση της ελληνικής κοινωνίας όπως εξελίσσεται από το 1821 ως το 1831. Μέσα στη δεκαετία αυτή η προνεωτερική κοινωνία, κατακερματισμένη σε οικογένειες, φατρίες, δίκτυα προστασίας και ισχυρό τοπικισμό, αποκτά επαγγελματικές συσπειρώσεις. Οι πρόκριτοι-πολιτικοί αφενός και οι ένοπλοι (κάποιοι κλέφτες και οι αρματολοί της Ρούμελης) στρατιωτικοί αφετέρου ανταγωνίζονται για τον έλεγχο του υπό διαμόρφωση κράτους.

Η τοπικιστική διαίρεση θα τερματιστεί με την επιλογή του Ιωάννη Καποδίστρια ως πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας. Οι φίλοι και οι εχθροί τού γενικότερα αποδεκτού ηγέτη των Ελλήνων θα χωριστούν με ιδεολογικά κριτήρια.

1. Πώς αντιλαμβάνονταν οι Έλληνες του 1821 το περιεχόμενο της Επανάστασής τους;
2. Ποιοι ήταν οι ένοπλοι του Αγώνα;
3. Τι ήθελαν οι ξένοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα;
4. Ποια τα προνεωτερικά χαρακτηριστικά της κοινωνίας του 1821 και ποια της νεωτερικότητας;
5. Ποιες αλλαγές σημειώνονται στην ελληνική χερσόνησο κατά τις πρώτες εκατονταετίες της Τουρκοκρατίας;
6. Ποια η σχέση των Ελλήνων του 1821 με την αρχαιότητα;
7. Πώς αλλάζουν οι σχέσεις Δύσης-Ανατολής μέσα στα τετρακόσια χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας;
8. Ποια η σημασία των απομνημονευματικών έργων για την κατανόηση της Παλιγγενεσίας;
9. Πώς εξηγείται η καταστολή της Επανάστασης στον Μοριά από τον Ιμπραήμ;
10.Ποιο το καθεστώς των Οθωμανών;
11. Ποια η γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας;
12. Ποια η σημασία του Διαφωτισμού για τον ελληνικό Αγώνα;
13. Ποια η επίδραση των ξενικών κομμάτων στην ελληνική πολιτική;
14. Ποια η σημασία των Εθνοσυνελεύσεων για τον Αγώνα;
15. Γιατί οι πρώτες στρατιωτικές επιτυχίες οδήγησαν τους Έλληνες σε διχόνοια;
16. Ποιες πολιτικές συνθήκες επικρατούσαν στην οθωμανική επικράτεια τις παραμονές της Επανάστασης;
17. Ποια η σημασία της Εκκλησίας;
18. Ποιος ο ρόλος των Φιλελλήνων στον Αγώνα;
19. Πώς πραγματοποιήθηκαν τα δύο δάνεια (1824-1825) της Ανεξαρτησίας;
20. Ποιες οι διεθνείς σχέσεις της Ελλάδας (1821-1830);
21. Ποιες λεπτομέρειες μας διαφεύγουν;

Το χελιδόνι της 25ης Μαρτίου 1821

Ένα χελιδόνι επιστρέφει στη φωλιά του, στο καμπαναριό της Αγίας Λαύρας, τον Μάρτιο του 1821 και παρατηρεί τις προετοιμασίες και το ξέσπασμα της επανάστασης, ενώ ταυτόχρονα θυμάται σκηνές από περασμένα καλοκαίρια, όταν προετοιμαζόταν ο ξεσηκωμός. Το κείμενο περιέχει πολύ πετυχημένες αναφορές σε στίχους δημοτικών τραγουδιών και το χελιδόνι λειτουργεί ως προάγγελος της ελευθερίας.

Όμορφα γραμμένο, με εύστοχες συναισθηματικές αναφορές στα δημοτικά τραγούδια που αναφέρονται στον ξεσηκωμό, είναι ένα νοσταλγικό βιβλίο από τα παλιά, πολύ κοντά στην παράδοση, που θα γλυκάνει μικρούς και μεγάλους.

Πολύ χρήσιμο στους εκπαιδευτικούς για το νηπιαγωγείο και το δημοτικό.

1821. Η αρχή που δεν ολοκληρώθηκε. Πότε και πώς δημιουργήθηκε το κράτος όπου ζούμε σήμερα

Στο παρόν βιβλίο η Αθηνά Κακούρη εξηγεί συνοπτικά το πώς και γιατί διατηρήθηκε ο ελληνισμός ζωντανός στα τετρακόσια χρόνια της τουρκοκρατίας και αφηγείται τα κύρια γεγονότα, –πολεμικά, πολιτικά και διπλωματικά– των δέκα ετών από την Επανάσταση του 1821 ως τη δολοφονία του Καποδίστρια το 1831. Αυτόν βλέπει ως κυρίαρχη μορφή, και επισημαίνει τις δυνάμεις εκείνες που τον εμπόδισαν τότε να δημιουργήσει κράτος, φτάνοντας ως και στη δολοφονία του. Η εικονογράφηση στόχο έχει κυρίως την καλύτερη κατανόηση της στρατηγικής. Ο τρόπος της γραφής είναι απλός και άμεσος, τα ονόματα και οι ημερομηνίες περιορισμένες, ενώ γίνονται αναφορές και συσχετισμοί που βοηθούν τον αναγνώστη –παιδί ή ενήλικα– να συναισθανθεί το πόσο αυτό το παρελθόν επηρεάζει τη σημερινή ελληνική πραγματικότητα, άρα τη ζωή του. Ο Πίνακας Περιεχομένων φανερώνει την απλή διάρθρωση του βιβλίου. Για όποιον θα ήθελε να διαβάσει περισσότερα, υπάρχει στο τέλος ένας κατάλογος με καλά βιβλία διαφόρων ειδών.

Διονύσιος Σολωμός

«…Αναλογιζόμουν ποιος πλούτος τελικά κατακάθισε μέσα μου από την επαφή μου με τον ποιητή και το έργο του. Δεν άργησα να τον επισημάνω. Πρώτα απ’ όλα ήταν η υψηλή αντίληψη των πραγμάτων. Το μίσος του για την τυραννία. Ο πατριωτισμός του. Το πάθος του να υπερασπίζεται την προσωπική και την εθνική του ελευθερία. Η μοναξιά του η δημιουργική. Η αγάπη του για τα παιδιά, αν και δεν είχε παιδιά ο ίδιος. Η ακριβή του αγάπη για την ποίηση. Η επίμονη επεξεργασία της τεχνικής του. Το κυνήγι της τελειότητας. Οι υποθήκες του: Το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι αληθές». Το βιβλίο αυτό αποτελεί το επιστέγασμα της αφοσίωσης της συγγραφέα στην ποιητική μεγαλοσύνη του εθνικού μας ποιητή. Μέσα από το έργο αυτό οι αναγνώστες θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν την ποίηση του Σολωμού αλλά και βήμα προς βήμα τη ζωή του και τη δημιουργική πορεία του.

Η σκιά του Κυβερνήτη

Τέλη του 1827. Η Ελληνική Επανάσταση έχει σχεδόν καταπνιγεί. Η χώρα αγωνίζεται ακόμα για την ανεξαρτησία της. Οι δύο εμφύλιοι, η πτώση του Μεσολογγίου, οι καταστροφές του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο έχουν οδηγήσει τους Έλληνες στην απόγνωση. Σε μια ύστατη προσπάθεια να σωθούν καλούν τον Καποδίστρια να κυβερνήσει την Ελλάδα. Οι Μεγάλες Δυνάμεις συμφωνούν. Οι ελπίδες αναπτερώνονται.

Ο Καποδίστριας φτάνει στη χώρα και ρίχνεται αμέσως στη δουλειά. Στην αρχή γίνεται δεκτός με ανακούφιση και ενθουσιασμό. Ωστόσο δεν αργεί να συναντήσει τα πρώτα εμπόδια. Οι κοτζαμπάσηδες αντιδρούν, οι οπλαρχηγοί δυσανασχετούν, η αντιπολίτευση μηχανορραφεί. Και ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας εγκαταλείπεται σιγά σιγά απ’ όλους. Ή σχεδόν απ’ όλους. Πλάι του στέκει ως το τέλος ο σωματοφύλακάς του.

Μέσα από τη δική του αφήγηση ζούμε τα πιο σημαντικά γεγονότα του τόπου αλλά και τις προσωπικές στιγμές του Καποδίστρια μέχρι τις 27 Σεπτεμβρίου του 1831 που πέφτει νεκρός από τους Μαυρομιχάληδες στην είσοδο μιας εκκλησίας του Ναυπλίου.

Ο Ιωάννης Καποδίστριας είχε ένα όραμα για την Ελλάδα. Θα μείνει στην Ιστορία σαν μια ευκαιρία που χάθηκε.

Η ελληνική Επανάσταση του 1821. Ένα ευρωπαϊκό γεγονός

Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 υπήρξε ένα γεγονός μεγάλης πολιτικής σημασίας για τους κατακτημένους ελληνικούς πληθυσμούς, γεωπολιτικής εμπλοκής και ιδεολογικών κινητοποιήσεων για την Ευρώπη. Οι πρώτες μάχες την άνοιξη και το καλοκαίρι του ’21, αν και ελάχιστης στρατιωτικής σημασίας, εμπέδωσαν την πεποίθηση ότι οι Έλληνες μπορούσαν να νικήσουν τους Οθωμανούς. Αλλά η νίκη εξαρτιόταν από την πολιτική τους στρατηγική. Στο εσωτερικό πολεμούσαν και συγκροτούσαν κράτος και τους πρώτους θεσμούς αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Στην Ευρώπη με τη βοήθεια του φιλελληνικού κινήματος αρχικά, και με τη διπλωματία αργότερα, εκμεταλλεύτηκαν περίτεχνα τις προϋπάρχουσες γεωπολιτικές αντιθέσεις τις οποίες η ίδια η Επανάσταση είχε παροξύνει στο έπακρο.

Το 1821 είναι η πράξη δημιουργίας του ελληνικού εθνικού κράτους. Ιστορία ελληνική και ταυτοχρόνως ευρωπαϊκή, όπως άλλωστε και ο ελληνικός Διαφωτισμός από τη γέννησή του, ογδόντα περίπου χρόνια νωρίτερα. Η επιτυχία της Ελληνικής Επανάστασης, όπως κάθε άλλης, δεν μπορεί να νοηθεί με στρατιωτικούς όρους και ατομικούς ηρωισμούς, όπως γίνεται συνήθως μέσω μιας λαϊκίστικης εκτροπής της ιστορίας. Η επικράτηση των Ελλήνων έναντι ενός ασυγκρίτως ισχυρότερου εχθρού οφείλεται πρωτίστως σε ιδιαιτέρως ευφυείς πολιτικές στρατηγικές που αναπτύχθηκαν μέσα από έντονες, ακόμη και εμφύλιες συγκρούσεις μεταξύ των Ελλήνων. Η νικηφόρα έκβαση της Επανάστασης οφείλεται ακόμη στην υψηλή διακινδύνευση που επωμίστηκαν πολλά μέλη ποικίλων ηγετικών ομάδων των ελληνικών πληθυσμών. Επρόκειτο για διακεκριμένα άτομα, τα οποία ξεκινώντας την Επανάσταση είχαν πολλά να χάσουν.

Η συλλογική αυτή έκδοση αποτελεί συμβολή στην ιστορία του ελληνικού Διαφωτισμού και της Επανάστασης τηρώντας μια σταθερά: τη ρεαλιστική σχέση με αυτήν την τόσο κρίσιμη περίοδο της ιστορικής μας πραγματικότητας, χωρίς απόκρυψη του θαυμασμού μας για όλους αυτούς που αγωνίστηκαν.

Τα Ελληνάκια

Όταν έβγαινε βόλτα ο Αφέντης ο Αγάς, όλοι έπρεπε να σκύβουν το κεφάλι. Μπροστά πήγαινε αυτός που κράταγε το τσεκούρι, πίσω ο Αγάς και πιο πίσω αυτοί που μάζευαν τα τρόφιμα και τα χρήματα. Κι όποιος ήθελε, ας μην έδινε! Κανείς δεν τολμούσε να μιλήσει. Χρόνια τώρα ο Αφέντης ο Αγάς έκανε ό,τι ήθελε. Ο Γιώργης, η Μαρία και τ’ άλλα παλικάρια του χωριού, όλο σιγοψιθύριζαν: ως εδώ και μη παρέκει… Αλλά μόνο σιγοψιθύριζαν…

Οι ανθρώπινες φιγούρες, τα καράβια, τα λουλούδια και τα πουλιά που κέντησαν και ύφαναν οι κοπελιές στα προικιά τους έγιναν ένα όμορφο παραμύθι.

Ένα παραμύθι εμπνευσμένο από τα κεντήματα, τα λιθόγλυπτα και τα υφαντά της ελληνικής λαϊκής τέχνης.

Ο πόλεμος της ελληνικής ανεξαρτησίας

Το κλασικό αυτό έργο του Βρετανού στρατιωτικού, πολιτικού και διανοούμενου C. M. Woodhouse (1917-2001) παραμένει διεθνώς ένα από τα καλύτερα και πιο περιεκτικά βιβλία για την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Ήρωας πολέμου και ο ίδιος, ο περίφημος «Κρις» ή «Μόντι», συμπολεμιστής των Ναπολέοντα Ζέρβα και ‘Αρη Βελουχιώτη στην αντίσταση κατά της γερμανικής Κατοχής στην Ελλάδα, επιδεικνύει διεισδυτική αντίληψη για τις στρατηγικές πλευρές της ελληνοτουρκικής σύγκρουσης. Συγχρόνως, με τη νηφαλιότητα και την ευαισθησία ενός ανυποχώρητου Ευρωπαίου φιλελεύθερου, αναδεικνύει τις περίπλοκες πολιτικές διαστάσεις ενός πρωτοπόρου εθνικοαπελευθερωτικού ξεσηκωμού, που κατάφερε να επιβληθεί ως νόμιμη επανάσταση σε πείσμα όλων των εσωτερικών και εξωτερικών εμποδίων της εποχής.

Ο Woodhouse, ένας από τους λίγους Δυτικούς φιλέλληνες που δεν άφησαν ποτέ τα –πραγματικά ή φανταστικά– αρχαιοελληνικά ιδεώδη να επηρεάσουν τη ματιά τους για τους Νεοέλληνες και την αγάπη τους για τη νεότερη Ελλάδα, αποδεικνύεται εδώ τολμηρός και οξυδερκής στις κρίσεις του, ευρηματικός στη χρήση των πηγών του και γλαφυρός ως αφηγητής. Έτσι, προσφέρει στον σύγχρονο αναγνώστη ένα έργο φρέσκο, σαν να γράφτηκε μόλις χθες, αντάξιο της άσβεστης λάμψης του θέματός του.

Τα δάνεια της Ελλάδας: 200 χρόνια ανάπτυξης και κρίσεων

Μια ιστορία του διεθνούς δανεισμού της Ελλάδας και της σχέσης του με τις ανάγκες της χώρας στην εξωτερική πολιτική, την άμυνα και την ανάπτυξη. Το βιβλίο καλύπτει 200 χρόνια οικονομικής ανάπτυξης, κοινωνικής προόδου, αλλά και χρηματοπιστωτικών κρίσεων και πτωχεύσεων.

Υπήρξαν τελικά οφέλη από τη δανειακή πολιτική που ακολούθησε η Ελλάδα; Ποιες και πόσες οφειλές προέκυψαν κατά καιρούς προς τους ξένους δανειστές; Πώς διακανονίστηκαν; Προέκυψαν ωφελήματα και ποια ήταν αυτά; Προς ποια κατεύθυνση διοχετεύθηκαν οι εκάστοτε δανειακοί πόροι;

Εξετάζοντας την ιστορία της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής της Ελλάδας από τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας μέχρι σήμερα, το βιβλίο αυτό συμβάλλει καθοριστικά στην αναγκαία προσπάθεια εθνικής αυτογνωσίας.

Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι του Μεσολογγίου

Οι ήρωές μας γεννήθηκαν στο Μεσολόγγι
τη εποχή που ανθίζανε ολόγυρα οι λόγγοι.
Στην λιμνοθάλασσα βαρκούλες αρμενίζαν,
τα νέα του ξεσηκωμού παντού σκορπίζαν. 

Οι περιπέτειες των Ελεύθερων Πολιορκημένων του Μεσολογγίου με χαριτωμένα και απλά στιχάκια από τον Φίλιππο Μανδηλαρά, για να εντυπώνονται εύκολα στη μνήμη των παιδιών.

Ποιο από αυτά τα βιβλία για το 1821 θα επιλέξεις να διαβάσεις;!

Διάβασε πρώτος όλα τα θέματα του iPop.gr στο Google News

Το άρθρο 18 βιβλία για το 1821 για μικρούς και μεγάλους για να μάθεις για την Ελληνική Επανάσταση χωρίς να αισθάνεσαι ότι διαβάζεις βιβλίο ιστορίας εμφανίζεται στο iPop.