Κατανοώντας πώς το τραύμα επηρεάζει τη ζωή μας

Λίγο μετά την έναρξη της πρακτικής του το 2010, ο Mastin Kipp, δημιουργός του Functional Life Coaching, παρατήρησε ένα μοτίβο συμπεριφοράς στους πελάτες του. «Έτειναν να βάζουν στόχους -να δοκιμάσουν ένα πρόγραμμα διατροφής, να εγκαταλείψουν τη δουλειά τους, αλλά να μην τους ακολουθούν», λέει. «Μετά από χρόνια που αναρωτιόμουν γιατί, συνειδητοποίησα ότι όλοι έχουν περάσει κάτι που τους έδωσε την ‘απόδειξη’ ότι δεν έπρεπε ή δεν μπορούσαν να προχωρήσουν». Στρέφοντας το ενδιαφέρον του στη νευροεπιστήμη, ο Kipp κατέληξε σε μια πιο ξεκάθαρη απάντηση:

«Η μη επίτευξη στόχων δεν οφειλόταν μόνο σε μια αυτοπεριοριζόμενη πεποίθηση – οφειλόταν σε τραύμα». Και γι’ αυτό τώρα εξηγεί πώς το τραύμα επηρεάζει τη ζωή μας.

Η έρευνα του Kipp επεσήμανε το γεγονός ότι το τραύμα ενσωματώνεται στο σώμα, επηρεάζοντας όχι μόνο τα συναισθήματά μας αλλά και την ικανότητα του εγκεφάλου μας να λειτουργεί. «Το αυξημένο άγχος μπορεί να προκαλέσει το νευρικό σύστημα να προχωρήσει σε απόκριση πάλης ή φυγής», λέει, «η οποία παρασύρει πόρους από τον νευρικό μετωπιαίο λοβό, όπου ζουν δεξιότητες εκτελεστικής λειτουργίας, όπως η λήψη αποφάσεων και η μνήμη». Αυτό σημαίνει ότι το τραύμα δεν είναι απλώς θέμα προσκόλλησης σε κακές εμπειρίες, αλλά και βλάβης από αυτές —μερικές φορές μόνιμα. «Αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με αυτό που σου συνέβη», λέει ο Kipp. «Πρόκειται για αυτό που συνέβη μέσα σου εξαιτίας αυτών που έχεις περάσει».

Τελικά, λέει ο Kipp, η αντιμετώπιση του τραύματος είναι ένα μέσο για την απομάκρυνση ψυχικών και συναισθηματικών εμποδίων: «Οι άνθρωποι θέλουν να ζήσουν μια ζωή με σκοπό, αλλά αν το νευρικό τους σύστημα τους κρατά πίσω, δεν πρόκειται ποτέ να φτάσουν εκεί, ανεξάρτητα απ’ τους διαλογισμούς κάνουν». Παρακάτω, ο Kipp αναλύει όλα όσα μας απασχολούν για το τραύμα.

Τι είναι το τραύμα;

Οποιαδήποτε εμπειρία απειλής, αποσύνδεσης ή ακινητοποίησης που έχει ως αποτέλεσμα την απορρύθμιση της ψυχικής, συναισθηματικής, πνευματικής ή σωματικής μας υγείας. Αυτό μπορεί να εκδηλωθεί ως αϋπνία, άγχος, τελειομανία, αυτοτραυματισμούς, ΔΕΠΥ… Ο εθισμός είναι λίγο πολύ μια απόκριση τραύματος -είναι ένας τρόπος να ρυθμίσουμε τη συναισθηματική μας κατάσταση για να αντιμετωπίσουμε τον υποκείμενο πόνο. Το ερώτημα λοιπόν δεν είναι γιατί ο εθισμός, αλλά γιατί ο πόνος; Όταν καταλαβαίνεις την επιστήμη, η ντροπή φεύγει γιατί συνειδητοποιείς ότι η αντίδραση του νευρικού σου συστήματος δεν ήταν απαραίτητα «κακή». Ήταν απλώς μια προσαρμοστική απόκριση.

PexelsΠώς ξέρω αν αυτό που μου συνέβη είναι όντως τραύμα;

Όταν προσπαθούμε να θεραπευθούμε, δεν αμφισβητούμε τις εμπειρίες μας: Εάν μια τραυματική εμπειρία σε εμποδίζει να κάνεις τακτικές δραστηριότητες, είναι πρόβλημα. Το να είσαι κολλημένος σε μια ρουτίνα πανικού, αναβλητικότητας ή κατάθλιψης μπορεί να είναι ένα σύμπτωμα.

Γιατί ενώ δύο άτομα μπορεί να βιώσουν το ίδιο γεγονός, δεν βιώνουν το ίδιο τραύμα;

Αυτό σχετίζεται με τη συναισθηματική ανθεκτικότητα. Σκέψου το ως εξής: Εάν ζητήσεις από κάποιον χωρίς γυμνασμένους μύες να σηκώσει 180 κιλά, θα τραυματιστεί. Αλλά ο Schwarzenegger μπορούσε να το κάνει χωρίς να ιδρώσει. Αυτό που έχει σημασία, επίσης, είναι το επακόλουθο —και η αναγνώριση— ενός γεγονότος. Εάν δύο άτομα δεχτούν επίθεση και το ένα δεν το πιστέψουν, αλλά το άλλο το φροντίσει κάποιος με ενσυναίσθηση, ο τελευταίος θα γιατρευτεί πολύ καλύτερα.

Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του τραύματος;

Καμία μέθοδος δεν θα λειτουργήσει εάν αυτός που έχει το τραύμα δεν αισθάνεται ασφαλής. Η ασφάλεια σε μερικές περιπτώσεις είναι η θεραπεία, γιατί το να αισθάνεσαι ασφάλεια συζητώντας πράγματα που προηγουμένως δεν μπορούσες να πεις είναι μια διορθωτική εμπειρία από μόνη της. Γενικά, πρέπει να βρεις έναν επαγγελματία που να είναι ικανός στην πλοήγηση σε τραυματικές αναμνήσεις ή αναδρομές στο παρελθόν.

Ψυχικά τραύματα: «Ακούω, φροντίζω και υποστηρίζω το εσωτερικό μου παιδί»

Ποιος είναι ο στόχος κατά την αντιμετώπιση του τραύματος;

Το τραύμα σε αποσυνδέει και μειώνει την ικανότητά σου να ευδοκιμείς —βρίσκεσαι σε λειτουργία επιβίωσης. Με την αποτελεσματική θεραπεία, δεν σημαίνει ότι δεν θα ξαναζήσεις αυτές τις τραυματικές αποκρίσεις, αλλά η ένταση, η συχνότητα και η διάρκεια μειώνονται. Όταν κάποιος φτάνει στο σημείο να μπορεί να πει «Δεν είμαι αυτό, αυτό είναι κάτι που μου συνέβη», είναι μια πολύ ιδιαίτερη στιγμή αποκάλυψης για εκείνον!

Πότε επιτέλους το σκοτεινό παιδί που κρύβεις μέσα σου θα δώσει τη σκυτάλη στον ενήλικο εαυτό σου;

Διάβασε πρώτος όλα τα θέματα του iPop.gr στο Google News

Το άρθρο Κατανοώντας πώς το τραύμα επηρεάζει τη ζωή μας εμφανίζεται στο iPop.