Αγαμέμνων Σταυρόπουλος: Βιβλία πελατών σε πελατειακό κράτος

Νεαρός είχα ταξιδέψει στην Ινδία και θυμάμαι χαρακτηριστικά ένα πίνακα ζωγραφικής που μου είχε κεντρίσει την προσοχή. Έδειχνε γυναίκες να εργάζονται στην ψαραγορά. Ένας ντόπιος πρόσεξε ότι παρατηρούσα τον πίνακα με ενδιαφέρον και μου εξήγησε ότι ήταν εμπνευσμένος από έναν τοπικό μύθο.

Διάβασε εδώ την Business Voice του Σαββάτου

Ο πλούσιος πρίγκιπας ερωτεύτηκε κεραυνοβόλα μια κοπέλα από την ψαραγορά. Την κάλεσε στον παλάτι και της προσέφερε μια ζωή μέσα στην πολυτέλεια.

Η κοπέλα έμεινε στο παλάτι μια μέρα και μετά εξαφανίστηκε. Ο πρίγκιπας την βρήκε ξανά τυχαία πολλά χρόνια μετά. «Δεν άντεχα να ζω χωρίς την μυρωδιά των ψαριών» του εξήγησε.

Αυτή η ιστορία μου θυμίζει την φορολογική διοίκηση. Η τρόικα την απάλλαξε το 2013 από την κατάρα του ΚΒΣ και την προίκισε με πολύ καλούς νόμους: τον 4172, τον 4174 και τον 4308. Η φορολογική διοίκηση όμως τα απαρνήθηκε όλα με την πρώτη ευκαιρία και επέστρεψε στις εργοστασιακές της ρυθμίσεις: εξαντλητική τυπολατρία χωρίς νόημα, που ταλαιπωρεί τους συνεπείς και διευκολύνει τους παραβατικούς να ντύνουν με νομιμοφάνεια την φοροδιαφυγή τους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η επαναφορά, μετά Βαΐων και Κλάδων, ενός διαβόητου μέτρου του ΚΒΣ: του βιβλίου πελατών. Η λογική του βιβλίου πελατών είναι η εξής: αν ο έλεγχος δει πελάτες σε μια επιχείρηση, θα πρέπει να τους βρει γραμμένους στο βιβλίο.

Το βιβλίο αυτό θα πρέπει να είναι απαραβίαστο και κάθε εγγραφή να συνοδεύεται από απόδειξη. Καθώς τα θεωρημένα βιβλία έχουν καταργηθεί (θα έπρεπε να στηθεί ένας αδριάντας στην τρόικα για αυτό σε μια δημόσια υπηρεσία) αυτό μπορεί να συμβεί μόνο σε μια ηλεκτρονική εφαρμογή.

Διάβασε εδώ την Business Voice του Σαββάτου

Ακούγεται ένα λογικό μέτρο, αλλά είναι εντελώς παράλογο. Οι λόγοι είναι οι εξής:

1. Συγγενείς και φίλοι πλέον απαγορεύεται να επισκέπτονται χώρους εργασίας χωρίς ραντεβού επί πληρωμή. Θα μπορούσε να είναι μια δικαιολογία για κάθε μη αναγραφή στο βιβλίο, οπότε ακόμα και αν αληθεύει, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.

2. Επιβαρύνει τις εργασίες. Η καταχώρηση πληροφοριών έχει κόστος σε χρόνο και παραγωγικότητα, ειδικά όταν αφορά τυπολατρικούς κανόνες που για να έχουν νόημα θα πρέπει να τηρούνται απαρέγκλιτα. Πριν λοιπόν η επιχείρηση καλωσορίσει τον πελάτη, θα πρέπει να τον καταγράψει στο βιβλίο πελατών. Δεν έχουν όμως όλοι οι γιατροί γραμματείς, ούτε αυτό είναι πάντα εύκολο σε στιγμές έντασης εργασίας ή και έκτακτης απουσίας υποστηρικτικού προσωπικού.

3. Κάθε πληροφορία που τηρείται σε παράλληλες εφαρμογές, δημιουργεί αναντιστοιχίες και λάθη. Όχι συχνά, ούτε σκόπιμα, αλλά ικανά να επιβαρύνουν πολλές έντιμες επιχειρήσεις με μεγάλα πρόστιμα για μηδαμινή απόκρυψη φορολογητέας ύλης.

4. Ταυτόχρονα επιτρέπει στην επιχείρηση που φοροδιαφεύγει στρατηγικά, να περιβάλλει με αληθοφάνεια την φοροδιαφυγή της. Ακριβώς με τους πόρους της φοροδιαφυγής, μπορεί να επιφορτίσει έναν εργαζόμενο με μοναδικό καθήκον να φροντίζει κάθε πελάτης για τον οποία θα εκδοθεί απόδειξη -συνήθως υποτιμημένη- να καταγράφεται με επιμέλεια στο βιβλίο πελατών. Η επιχείρηση αυτή θα έχει να φοβάται μόνο τον επιτόπιο έλεγχο.

5. Μισό λεπτό όμως. Όλον τον Νοέμβριο η φορολογική διοίκηση για να δικαιολογήσει τον νόμο για την τεκμαρτή φορολόγηση των ατομικών επιχειρήσεων, δεν διαφήμιζε ότι είναι αδύνατον να υπάρχει επιτόπιος έλεγχος για την καθημερινή λειτουργία των επιχειρήσεων;

6. Έστω όμως ότι γίνεται έλεγχος σε μια επιχείρηση που φοροδιαφεύγει συνειδητά. Βλέποντας ο ελεγκτής ότι υπάρχουν πελάτες που δεν καταγράφονται, καταλαβαίνει επίσης ότι υπάρχουν και μετρητά που δεν έχουν δηλωθεί. Πώς θα αντισταθεί στον πειρασμό να μην χρηματιστεί, με το άλλοθι ότι οι αποδείξεις είναι σε πλήρη αρμονία με το βιβλίο πελατών;

7. Αφού λοιπόν ο ελεγκτής αυτός χρηματιστεί, θα πρέπει να δείξει ότι επιβάλλει και πρόστιμα. Στην επιχείρηση λοιπόν που δεν βλέπει πελάτες αδήλωτους, άρα δεν υπάρχει και αδήλωτο χρήμα για να τον δελεάσει, θα ψάξει να βρει τυπικές αναντιστοιχίες μεταξύ του βιβλίου πελατών και των αποδείξεων. Και πας γαρ ο αιτών ευρίσκει. Ειδικά σε επιχειρήσεις που επειδή δεν φοροδιαφεύγουν, δεν έχουν την πολυτέλεια να έχουν επιπλέον προσωπικό για να επιμελείται δεόντως το βιβλίο πελατών.

Διάβασε εδώ την Business Voice του Σαββάτου

Είναι εντελώς αναποτελεσματικό να επιστρέφουμε στις πρακτικές που χρεοκόπησαν την χώρα. Είμαστε στο 2024, όχι στο 1980. Ο έλεγχος έχει πλήρη πρόσβαση στις τράπεζες, μπορεί να βλέπει την διακίνηση των αγαθών, έχει καθημερινή ενημέρωση για τα έσοδα κάθε επιχείρησης. Επίσης, η μαύρη εργασία έχει μειωθεί, με τα μεγάλα πρόστιμα για την ανασφάλιστη εργασία.

Είναι εντελώς παράλογο να ισχυρίζεται η ΑΑΔΕ ότι η ηλεκτρονική καταγραφή των πελατών θα διευκολύνει τον έλεγχο, την ίδια στιγμή που ισχυρίζεται υπερηφάνως ότι δεν μπορεί να αξιοποιήσει στο ελάχιστο αδικαιολόγητες ζημιές ή την άμεση πρόσβαση που έχει στα τραπεζικά δεδομένα.

Διάβασε εδώ την Business Voice του Σαββάτου