Πάσχα in Greece: Η μαγεία των νησιών και τα έθιμα της ενδοχώρας

Το Πάσχα στην Ελλάδα είναι ένα μικρό καλοκαίρι, είναι το πρώτο βήμα προς την καλοκαιρινή σεζόν που δειλά δειλά κάνει την εμφάνισή της αφού η περίοδος του Πάσχα είναι μία άτυπη έναρξη της τουριστικής περιόδου για τη χώρα μας. Ο καιρός

Η Ελλάδα είναι ένας τόπος με σπάνιες ομορφιές και όλες οι πόλεις, τα νησιά και τα χωριά της συνιστούν μοναδικούς προορισμούς. Οι επιλογές λοιπόν είναι αμέτρητες, είτε κοντινές είτε πιο μακρινές, μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες και τις επιθυμίες ακόμα και των πιο απαιτητικών εκδρομέων ανάλογα με τις ημέρες που έχουν στη διάθεσή τους, το είδος διακοπών, τις τιμές, τις αποστάσεις.

Οι προορισμοί λοιπόν ποικίλουν, νησιά μία ανάσα από την Αθήνα, πόλεις, κωμοπόλεις και πιο γραφικές περιοχές στη Βόρεια ή Δυτική Ελλάδα, την Πελοπόννησο ή και πιο απομακρυσμένες που υπόσχονται να κάνουν τον εορτασμό του Πάσχα μία αξέχαστη εμπειρία. Κάποιες πιο κοσμοπολίτικες με ανοιξιάτικη αύρα, άλλες με μεγαλύτερη αίσθηση κατάνυξης και άλλες που συνδυάζουν την ιερότητα του Πάσχα με ευκαιρίες απόδρασης από την καθημερινότητα και που δίνουν τη δυνατότητα να έρθουμε πιο κοντά με δικούς μας ανθρώπους και να πάρουμε μία ανάσα χαλάρωσης και ξεκούρασης.

Τα νησιά πρωταγωνιστούν

Σύρος

Το κοσμοπολίτικο νησί των Κυκλάδων, ένας από τους πιο δημοφιλείς και κοντινούς προορισμούς στην Αθήνα ξεχωρίζει την περίοδο του Πάσχα καθώς η ορθόδοξη και καθολική εκκλησία γιορτάζουν μαζί, παρόλο που το καθολικό Πάσχα πέφτει σε διαφορετική ημερομηνία. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά πράγματα που μπορεί να δει κάποιος είναι η ταυτόχρονη περιφορά των επιταφίων από τις ορθόδοξες και καθολικές εκκλησίες. Ο επιτάφιος των καθολικών που ξεκινάει από τον ιερό ναό της Ευαγγελίστριας και οο επιτάφιοι του ορθόδοξου ναού του Αγίου Νικολάου, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος καταλήγουν στην πλατεία Μιαούλη μπροστά από το γνωστό και επιβλητικό δημαρχείο της Σύρου όπου και πραγματοποιείται κοινή δέηση.

Κέρκυρα

Το έθιμο που κάνει το Πάσχα στην Κέρκυρα πασίγνωστο είναι οι “μπότηδες”, το σπάσιμο των πήλινων κανατιών από τα μπαλκόνια και τα παράθυρα με σκοπό να ξορκίσουν το κακό. Ο συνδυασμός ενετικών και ορθόδοξων θρησκευτικών παραδόσεων αποτελούν αναμφίβολα πόλο έλξης για το νησί του πολιτισμού και της μουσικής με τις φιλαρμονικές να κατακλύζουν τα καντούνια του νησιού και να βάζουν τους επισκέπτες στο κλίμα της Μεγάλης εβδομάδας.

Ζάκυνθος

Στο μαγευτικό νησί του Ιονίου υπάρχουν πολλά έθιμα, τα “αντέτια” όπως τα ονομάζουν στο νησί. Ένα από αυτά, που θυμίζει κάτι αντίστοιχο με αυτό που γίνεται στην Κέρκυρα, είναι το σπάσιμο των πήλινων κανατιών, ενώ μοναδικό θεωρείται το γεγονός πως η ακολουθία της Ανάστασης τελείται μόνο στο ναό του Αγίου Μάρκου με τους άλλους ναούς του νησιού να τελούν την αναστάσιμη λειτουργία την Κυριακή του Πάσχα, με εξαίρεση τον ναό του Αγίου Διονυσίου όπου τελούνται δύο Αναστάσιμες λειτουργίες.

Χίος

Το νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου προσφέρει ένα φαντασμαγορικό θέαμα με τον “Ρουκετοπόλεμο” που πραγματοποιείται το βράδυ της Ανάστασης εντυπωσιάζοντας μικρούς και μεγάλους, μετατρέποντας τη νύχτα σε μέρα. Το έθιμο προέρχεται από την Τουρκοκρατία και πρόκειται για μία “μάχη” ανάμεσα στις δύο ενορίες του Αγίου Μάρκου και της Παναγίας της Ερυθιανής που βρίσκονται σε απόσταση 40 μέτρων η μία από την άλλη και ρίχνουν ρουκέτες μεταξύ τους.

Πάτμος

Το νησί των Δωδεκανήσων, γνωστό ως νησί της Αποκάλυψης προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες όλο το χρόνο αλλά έχει σίγουρα την τιμητική του το Πάσχα, αφού εκεί έγραψε ο Ιωάννης ο Ευαγγελιστής το Βιβλίο της Αποκάλυψης, εξού και το όνομα “Νησί της Αποκάλυψης”. Τα έθιμα λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια όλης της Μεγάλης εβδομάδας και αυτό που ξεχωρίζει είναι η τελετή του νιπτήρος όπου ο ηγούμενος της μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου ραντίζει τα πόδια των μοναχών όπως έκανε ο Ιησούς με τους μαθητές του, ενώ εντυπωσιάζει η ανάγνωση του Ευαγγελίου σε επτά γλώσσες.

Ύδρα

Το νησί του Αργοσαρωνικού σε μαγεύει από την πρώτη στιγμή που το αντικρίζεις καθώς πλησιάζεις προς το λιμάνι αφού είναι σαν να βγήκε από πίνακα ζωγραφικής. Είναι κοντά στην Αθήνα, γραφική, παραδοσιακή και αρχοντική με το Πάσχα να αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να την επισκεφθεί κανείς πριν επιστρέψει εκεί για καλοκαιρινές διακοπές.

Το Πάσχα εντυπωσιακή στιγμή είναι ο επιτάφιος που πλέει στη θάλασσα το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής ευλογώντας τα νερά με σκοπό να προστατεύσει τους ναυτικούς και να φέρει τύχη τόσο στους ναυτικούς όσο και στους σφουγγαράδες. Το Μεγάλο Σάββατο τα πλοία στο λιμάνι είναι φωταγωγημένα και ρίχνουν φωτοβολίδες δημιουργώντας μαγικές εικόνες.

Προορισμοί που συναγωνίζονται τη δημοφιλία των νησιών

Ναύπακτος

Η γραφική πόλη της Αιτωλοακαρνανίας, με το εντυπωσιακό της κάστρο να “σκεπάζει” σαν ασπίδα την πόλη, είναι η απόλυτη εναλλακτική λύση για όποιον θέλει να περάσει το Πάσχα στην εξοχή μεν και όχι απαραίτητα σε κάποιο νησί δε Ωστόσο κάνεις δεν θα στερηθεί τη θάλασσα αφού το λιμάνι δεσπόζει στο κέντρο της πόλης στο οποίο το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής υπάρχει ένας φλεγόμενος Σταυρός και αμέτρητα αναμμένα κεριά και δάδες που φωτίζουν το λιμάνι, ένα έθιμο που χρονολογείται από τη δεκαετία του 50.

Λεωνίδιο

Μία ακόμα εναλλακτική πρόταση και όχι τόσο γνωστή επιλογή, στην Πελοπόννησο αυτή τη φορά, είναι το Λεωνίδιο με ένα από τα πιο εντυπωσιακά και διάσημα έθιμα, τα αερόστατα-φαναράκια τα οποία φτιάχνουν οι ίδιοι οι κάτοικοι της πόλης και στα οποία βάζουν φωτιά και τα αφήνουν να φύγουν ψηλά στον ουρανό το βράδυ του μεγάλου Σαββάτου. Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει να γίνει στην Κυριακή του Πάσχα που το Ευαγγέλιο διαβάζεται στην τσακώνικη διάλεκτο (ελληνογενής διαλεκτική ομάδα της νότιας Κυνουρίας στην Αρκαδία).

Μετέωρα

Τα Μετέωρα, όπως και η Πάτμος, είναι κατάλληλες επιλογές για όσους θέλουν να περάσουν το Πάσχα με ηρεμία και απόλυτη θρησκευτική κατάνυξη βιώνοντας το αληθινό νόημα της Ανάστασης. Τα μοναστήρια πάνω στους επιβλητικούς βράχους που κόβουν την ανάσα και εντυπωσιάζουν τελούν λειτουργίες καθημερινά, όπως και σε όλη την Ελλάδα βέβαια, όμως εδώ κυριαρχεί η ταπεινότητα και δεν υπάρχει καμία υπερβολή ούτε καν στο στολισμό των Επιταφίων οι οποίοι είναι απλοί, ταπεινοί και διακριτικοι.

Μια ανάσα μακριά βέβαια βρίσκεται η Καλαμπάκα όπου μπορεί να απολαύσει κανείς τα Πασχαλόγιορτα, ένα πραγματικό γλέντι με χορό, τραγούδι, ποτό και άφθονο φαγητό.

Χαλκιδική

Τα έθιμα του Πάσχα εδώ είναι πολλά και διαφορετικά δίνοντας άπλετες επιλογές σε κάτοικους και εκδρομείς. Σε διάφορες περιοχές της Χαλκιδικής συναντάται το κάψιμο του Ιούδα, επίσης το έθιμο του Αφανού όπου μαζεύουν μεγάλο όγκο κλαδιών στην κορυφή των οποίων κρέμεται ο Ιούδας και γίνεται παρανάλωμα το βράδυ της Ανάστασης.

Άλλα έθιμα είναι αυτό του Κανταριού στο οποίο ζυγίζουν τους επισκέπτες, η σκοποβολή με στόχο τα κόκκινα αυγά, οι αλογοδρομίες και πολλά ακόμη. Το σίγουρο είναι πως μία φορά δεν φτάνει να πάει κανείς εκεί για να τα δει όλα αυτά, άλλωστε “σαν τη Χαλκιδική δεν έχει” όπως συνηθίζουν να λένε οι Θεσσαλονικείς.

Bonus πρόταση τα Ζαγοροχώρια

Ποιος είπε πως τα Ζαγοροχώρια είναι μόνο χειμερινός προορισμός; Τα 46 χωριά του Ζαγορίου ο ορισμός της απόλυτης επαφής με τη φύση προσφέρουν απίστευτες εναλλαγές τοπίων με δάση, ποτάμια, πέτρινα γεφύρια παντού και με τον ποταμό Βοϊδομάτη να δεσπόζει ενώ αξίζει να επισκεφθεί κανείς και την Δρακολίμνη της Γκαμήλας στο όρος Τύμφη, τις κολυμπήθρες στο Πάπιγκο τις μικρές φυσικές πισίνες που έχουν δημιουργηθεί από τα τρεχούμενα νερά και φυσικά το επιβλητικό φαράγγι του Βίκου που κυριαρχεί στην περιοχή.

Όπως και σε όλη την Ελλάδα έτσι και εδώ το Πάσχα γιορτάζεται με λαμπρότητα. Η λειτουργία της Ανάστασης τελείται στο ναό του Αγίου Βλασίου που χτίστηκε το 1852 και με τον ήχο της καμπάνας να αντηχεί στους πρόποδες της Πίνδου μεταφέρεται το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης παντού μέσα από τα βουνά δημιουργώντας ένα μαγικό και εξωπραγματικό ηχητικό σκηνικό.

Από τη Σύρο, την Κέρκυρα, τη Ζάκυνθο, τη Χίο, την Πάτμο, την Ύδρα μέχρι τη Ναύπακτο, το Λεωνίδιο, τα Μετέωρα, τη Χαλκιδική και τα Ζαγοροχώρια, το Πάσχα γιορτάζεται με μεγαλοπρέπεια, με θρησκευτική ευλάβεια και απόλυτη κατάνυξη. Όλοι οι προορισμοί είναι ιδανικοί και καλύπτουν μεγάλο εύρος απαιτήσεων προσφέροντας στο κατάλληλο κλίμα για τον εορτασμό του Πάσχα αλλά παράλληλα παρέχουν και την κατάλληλη ευκαιρία για μία πρώτη εξόρμηση στην ύπαιθρο κατά βάση αφού το Πάσχα είναι κατεξοχήν η εορτή που “απαιτεί” επιστροφή στις ρίζες, δηλαδή στα χωριά μας και τους τόπους καταγωγής. Φέρνει οικογένειες και φίλους κοντά και δίνει την ευκαιρία να απολαύσουμε στιγμές χαλάρωσης, ηρεμίας και δίνει μία δόση ενέργειας και ώθησης για την επιστροφή στις δουλειές, τις σπουδές, τα σχολεία και τις υποχρεώσεις του καθενός. Όπου και αν επιλέξει κανείς να περάσει τις ημέρες του Πάσχα ένα είναι σίγουρο πως δεν θα μετανιώσει την βόλτα σε γραφικά, όμορφα, φυσικά τοπία που προσφέρουν βαθιές ανάσες ελευθερίας και ξεγνοιασιάς.