ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΥΡΟΣ

Η ποίηση που (τους) ενώνει.

Φτάνοντας στον τελικό του Euro, η Εθνική Νέων δεν παίρνει μόνον εκδίκηση για τον αποκλεισμό των Ανδρών, πριν τρεις εβδομάδες. Ενισχύει την εθνική αυτοπεποίθηση και θυμίζει, πλέον, τι μπορεί (ακόμα) να μας ενώνει, πέρα από την εθνική περιπέτεια. Καύσων, καλοκαιράκι, φαντάσματα συναυλιών και τραγουδάκια στον ζεστό αέρα, τύπου «πώς μας ενώνει και πως μας δονεί του Διακογιάννη η φωνή»; Κάτι περισσότερο, σκέπτομαι, παρακολουθώντας τις κοινοβουλευτικές αψιμαχίες, μ’ αρχηγούς πολιτικούς να εκτοξεύουν, αντί επιχειρημάτων,

Αν τους χωρίζουν οι καρέκλες, τα ποσοστά, οι αποκρατικοποιήσεις κι ο πόλεμος των εντυπώσεων, τουλάχιστον τους ενώνει η αγάπη για την ποίηση, όπως κι η εγνωσμένη περιφρόνηση για το υπουργείο Πολιτισμού που χωρίς ν’ ανοίξει μύτη βρέθηκε συγχωνευμένο στο Παιδείας. Οι Ιταλοί συνδυάζουν θέαμα και Τουρισμό, αλλά την αρχαία κληρονομιά την διατηρούν ανέπαφη. Εδώ, νοσταλγούμε τα Νομπέλ μόλις μειωθούν οι κρατήσεις.

Κρίμα που δεν ζει ο Ευάγγελος Γιαννόπουλος, να εξηγούσε σ’ όλ’ αυτά τα μειράκια του σύγχρονου Κοινοβουλίου ποιοι διανοούμενοι και ποιητές κατείχαν τα έδρανά τους σε προηγούμενες δεκαετίες ή, κυρίως, σε ποιους σύγχρονους ναούς ξεφουντώνει ο σύγχρονος πολιτισμός ως τα ξημερώματα. Ας είναι, δεν ζει για να πληγώνεται μην ακούγοντας Ελύτη και Καβάφη, αλλά την βαρβαρικήν ανάμικτη με Βάρναλη και Καβάφη. Λαπά με είπαν μία βραδιά χωρίς καμιάν αιτία; Ξεχασμένος κι ο ανεκδιήγητος Κούβελας, αφού τόσοι πρωθυπουργοί και επικεφαλής κομμάτων πήραν τη θέση του διαδοχικά ως την σημερινή της υποβάθμιση. Ακόμα χειρότερα, να ξεχνούν οι ρήτορες και οι ομιλητές τη ζωντανή παράδοση, όχι τον δεκαπεντασύλλαβο ή τις διαλέκτους, αλλά την λαϊκή στιχουργική, αυτήν που μεταφέρει από παρέα σε παρέα, από δεκαετία σε δεκαετία κι από την μία ταβέρνα στην άλλη παραλία, τον γλωσσικό μας πλούτο, γεμάτο παρομοιώσεις και μεταφορές, καημούς και προσδοκίες, έρωτες κι ομορφιά, γνησιότητα και λεβεντιά. Δεν φαίνεται να νιώθουν παραμελημένοι οι στιχουργοί, επειδή τους αγνοούν προτιμώντας τους σοφότερους. Γι’ αυτό ανησυχούν, για το σύμπαν τους που απειλείται. Τι μαθαίνει από εκεί ψηλά, για παράδειγμα, ο Άκης Πάνου;

Τον Σεπτέμβριο, οι μαθητές του Δημοτικού κινδυνεύουν σοβαρά να (χρειαστεί να) προσαρμοστούν σ’ ένα νέο αλφαβητάριο, με λιγότερα φωνήεντα και περισσότερα σύμφωνα. Ελληνικά δίχως ύψιλον και ήτα, δίχως ωμέγα; Αποχαιρέτα την δίφθογγο που χάνεις. Το ανέκδοτο με τον Καμένο ακυρώνεται. Το μικρό του; Πάνος. Λάθος. Τελείως. Πλέον, θα γράφεται Τελείος – κι αν ο τόνος στην προπαραλήγουσα, ολική αντιστροφή νοήματος. Σιδηροδρομικός, επάγγελμα και τρόπος μετακίνησης το ίδιο.

Δεν απειλούνται τα επιρρήματα, μόνον. Στον βωμό της ηλεκτρονικής ομοιομορφίας και της διαδικτυακής συμβατότητας, κινδυνεύουν ν’ αποξενωθούν οι μελλοντικές γενιές από τον πλούτο, την ετερογένεια, την κυριολεκτική ευθυβολία και το συγκριτικό πλεονέκτημα της γλώσσας που έγραψε ο Καβάφης κι οι άλλοι. Ναι, η γλώσσα εξελίσσεται