Για ποιο λόγο έφυγε ο Μουσουρούλης-Ποια είναι τα σχέδια του Βαρβιτσιώτη

Πάντα υπάρχει ένα εύλογο ερώτημα για ποιο λόγο απομακρύνεται ο υπουργός σε κάθε ανασχηματισμό. Στην περίπτωση του Κωστή Μουσουρούλη θα επιχειρήσουμε να εντοπίσουμε τους λόγους που απομακρύνθηκε ένα χρόνο περίπου από την επανίδρυση του υπουργείου Ναυτιλίας. Ο Χιώτης βουλευτής είναι γεγονός ότι συνέβαλε στην επανασυγκρότηση του και του διοικητικού φορέα και του Λιμενικού Σώματος, ενώ προώθησε στη Βουλή για ψήφιση σχέδια νόμων. Ωστόσο, αυτό που βάρυνε ήταν ότι καθυστέρησε να υπογραφεί η συμφωνία επαναδιαπραγμάτευσης με τους Κινέζους

της Cosco. Κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στην Κίνα, σύμφωνα με πληροφορίες, ζητήθηκε από τους Κινέζους αξιωματούχους να επεκταθεί η συνεργασία στο λιμάνι του Πειραιά. Αμέσως μετά, ο πρωθυπουργός έδωσε εντολή στον υπουργό Ναυτιλίας Κ. Μουσουρούλη να προχωρήσουν οι συζητήσεις για την επίτευξη νέας συμφωνίας, όπου θα επίλυε και τις εκκρεμείς διαφορές που υπήρχαν από τις αρχικές συμβάσεις. Όμως, λίγες ώρες πριν τα εγκαίνια της τρίτης προβλήτας διαπιστώθηκε από το Μέγαρο Μαξίμου ότι δεν υπήρχε καινούργια συμφωνία. Τελικά, το πρωί της περασμένης Τετάρτης, με τον νέο υπουργό Μ. Βαρβιτσιώτη, ξεκίνησαν με εντατικό ρυθμό οι διαβουλεύσεις και οι δύο αντιπροσωπείες βρήκαν κοινά σημεία επαφής. Οι λόγοι που ο πρωθυπουργός Α. Σαμαράς αντικατέστησε τον βουλευτή Χίου Κωστή Μουσουρούλη δεν έγιναν γνωστοί, όμως οι φήμες εδώ και μήνες ήθελαν να απομακρύνεται από το ΥΝΑ. Άλλοτε, έλεγαν ότι ο Κ. Μουσουρούλης θα φύγει από το υπουργείο γιατί δεν θέλει να γίνει το νέο λιμάνι της κρουαζιέρας στο Νέο Φάληρο και συγκρούεται με τον υπουργό Ανάπτυξης Κωστή Χατζηδάκη. Άλλοτε, ακουγόταν, ότι δεν τα βρήκε με την υπουργό Τουριστικής Ανάπτυξης Όλγα Κεφαλογιάννη για την απελευθέρωση του cabotage στα σκάφη αναψυχής. Τώρα, τελευταία συζητιόταν ότι είχε διαφορετική άποψη για την αποκρατικοποίηση των λιμένων.

Τώρα, όλα αυτά που καταμαρτυρούν στον Κ. Μουσουρούλη, θα τα επισπεύσει ο Μ. Βαρβιτσιώτης; Αλλά, ας ανιχνεύσουμε τις προθέσεις του.
Φέρεται αποφασισμένος να ανοίξει όλα τα θέματα που απασχολούν το σύνολο της ελληνικής ναυτιλίας και να δώσει ουσιαστικές. Αυτό φάνηκε ότι την δεύτερη ημέρα επισκέφθηκε μόνος του τα γραφεία της Πανελλήνιας Ναυτικής Ομοσπονδίας προκειμένου να συζητήσει τα θέματα που απασχολούν τους Έλληνες ναυτικούς. Ο ίδιος λέει ότι, χωρίς αλαζονεία, αλλά με ανθρώπινες προσεγγίσεις θα επιδιώξει να βρει συναινετικές λύσεις. Η πρόκληση για τον νέο υπουργό, είναι μεγάλη, που φορτίζεται και από το γεγονός ότι είναι ο μικρότερος σε ηλικία υπουργός που έχει αναλάβει την πολιτική διεύθυνση του υπουργείου Ναυτιλίας από την ίδρυση του το 1936. Τα εκκρεμή θέματα της ναυτιλίας είναι πολλά και ζητούν επιτακτικά λύση. Κατά καιρούς ο Μ. Βαρβιτσιώτης έχει εκφράσει τις προσωπικές του απόψεις για διάφορα θέματα της ναυτιλίας. Το ζητούμενο όμως είναι, αν αυτές οι απόψεις και οι γνώσεις του, συμβαδίζουν με τις απαιτήσεις του Μνημονίου και των προτεραιοτήτων που έχει θέσει ο πρωθυπουργός Α. Σαμαράς ή θα κατορθώσει να θέσει το δικό του στίγμα, που πηγάζει μέσα από τον πολύχρονη ενασχόληση του με τους φορείς της ναυτιλίας.

Εύλογα λοιπόν, οι άνθρωποι της Ακτής Μιαούλη, αναρωτιούνται με ποιες εντολές έχει έρθει ο Μ. Βαρβιτσιώτης στο κτίριο της Ακτής Βασιλειάδη. Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι τέτοιες εντολές και οδηγίες δεν έχει πάρει από το Μέγαρο Μαξίμου. Όμως, είναι σαφές ότι θα επιδιώξει να έχει ο νέος υπουργός συνάντηση με τον Α. Σαμαρά προκειμένου να αποσαφηνίσει τις προθέσεις και τις προτεραιότητες του Μεγάρου Μαξίμου.

Όμως, εκτός από το νεαρό της ηλικίας του, ο Μ. Βαρβιτσιώτης, έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Γνωρίζει τους περισσότερους παράγοντες της ναυτιλίας ( αλλά και των στελεχών του Λιμενικού και των πολιτικών υπαλλήλων ) με το μικρό τους όνομα. Επιπλέον είναι γνώστης των προβλημάτων του ελληνικού πλοίου. Με άλλα λόγια ο Μ. Βαρβιτσιώτης αισθάνεται σε οικείο χώρο. Διατέλεσε υπεύθυνος του τομέα ναυτιλίας της Νέας Δημοκρατίας, την περίοδο που ήταν υπουργός Ναυτιλίας στην κυβέρνηση Κ. Σημίτη, ο σημερινός πρόεδρος του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς, Γιώργος Ανωμερίτης. Η εμπειρία και η ενασχόληση του του γύρω από τα θέματα της ναυτιλίας ξεπερνούν τις δύο δεκαετίες. Αυτή ακριβώς η σχέση του με την ναυτιλία καλλιεργεί, ανάμεσα στους ανθρώπους της ναυτιλίας, μεγάλες προσδοκίες για το πρόσωπο του νέου υπουργού.

Άλλωστε, ο ίδιος δήλωσε ότι «το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας είναι για χρόνια γνώριμο σε μένα, όχι μόνο με την πολιτική μου ιδιότητα, έχοντας διατελέσει και τομεάρχης ναυτιλίας της Νέας Δημοκρατίας για μια τετραετία, όχι μόνο με την επαγγελματική μου ιδιότητα ως δικηγόρου Πειραιώς, αλλά και με την ιδιότητα του ανθρώπου που αγαπάει τη θάλασσα, του ανθρώπου που πιστεύει ότι αυτή η χώρα, αυτός ο προαιώνιος πολιτισμός μας είναι άρρηκτα συνυφασμένος με το θαλάσσιο στοιχείο».

Ο Μ. Βαρβιτσιώτης, ομολογεί ότι «σήμερα πρέπει να αντιμετωπιστούν πολλές παθογένειες, πολλές αδυναμίες του ελληνικού πολιτικού συστήματος» και προσθέτει με νόημα ότι «η ναυτιλία, που είναι συνυφασμένη με την ελληνική σημαία, είναι αυτή που μας κάνει περήφανους στα πέρατα του κόσμου, γιατί η ελληνική, η ελληνόκτητος ναυτιλία και η ελληνική ναυτιλία είναι αυτή που μας δίνει πολιτική πρωτοκαθεδρία σε παγκόσμιο επίπεδο». Επίσης τονίζει ότι «έχουμε μπροστά μας στοιχήματα, στοιχήματα αναπτυξιακά για το μέλλον των λιμένων, για τις μεγάλες επενδύσεις που πρέπει να έρθουν, για το πώς οραματιζόμαστε τις παράκτιες ζώνες, για το πώς βλέπουμε το κάθε λιμάνι να γίνεται πόλος ανάπτυξης για κάθε περιοχή της χώρας».

Τι θα κάνει τελικά ο Μ. Βαρβιτσιώτης για την ακτοπλοία, την κρουαζιέρα, τα σκάφη αναψυχής, τη ναυτική εκπαίδευση, για τα λιμάνια. Θα επιχειρήσουμε μια ανάλυση με βάση τις πληροφορίες και τις παλαιότερες απόψεις του νέου υπουργού Ναυτιλίας.

Ακτοπλοΐα: Η κατάσταση στην ακτοπλοΐα, είναι ένα θέμα που τον απασχολεί ιδιαίτερα. Γνωρίζει την οικονομική αδυναμία όλων των εταιρειών, καθώς επίσης ότι τα καύσιμα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Επίσης γνωρίζει ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να γίνει «ξαφνικός θάνατος της ελληνικής ακτοπλοΐας», εξ αιτίας της έλλειψης ρευστότητας. Οι περισσότεροι ναυτικοί είναι απλήρωτοι για έξι και περισσότερους μήνες. Η επιβατική κίνηση έχει πέσει δραματικά. Ο Μ. Βαρβιτσιώτης ήρθε ήδη σε επαφή με τον γραμματέα της ΠΝΟ Γιάννη Χαλά, ενώ δεν αποκλείεται μέσα στην προσεχή εβδομάδα να επισκεφθεί τα γραφεία της στην Ακτή Μιαούλη για να συζητήσει από κοντά με τους συνδικαλιστές. Τα υπομνήματα των φορέων και των εταιρειών τα έχει υπόψη του. Αντιλαμβάνεται ότι οι κινήσεις πρέπει να γίνουν άμεσα, δεδομένου ότι υπάρχει κίνδυνος τον Σεπτέμβριο να έχουμε χρεοκοπίες ακτοπλοϊκών εταιρειών και κατασχέσεις πλοίων. Μέσα στις επόμενες κινήσεις του νέου υπουργού είναι να αντικατασταθεί ο γενικός γραμματέας Αιγαίου κ. Σπιλάνης, ο οποίος είναι στέλεχος της ΔΗΜΑΡ. Η Γραμματεία Αιγαίου έχει στην αρμοδιότητα της τις άγονες γραμμές των νησιών και είναι επιτακτική ανάγκη να υπάρξουν ταχύτατες παρεμβάσεις. Ο προηγούμενος υπουργός είχε προχωρήσει σε ένα σχεδιασμό για την ακτοπλοΐα – κορμού. Δηλαδή τα μεγάλα πλοία να προσεγγίζουν τα κεντρικά λιμάνια και να υπάρχει στη συνέχεια ανταπόκριση με μικρότερα πλοία στα άλλα νησιά του νησιωτικού συμπλέγματος. Όμως, το σχέδιο αυτό απαιτεί πολλά πλοία, τα οποία δεν υπάρχουν.Έτσι, θα πάμε σε ένα νέο σχεδιασμό, σε συνεργασία με τις ακτοπλοϊκές εταιρείες και τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να συνεχισθεί η ομαλή και ασφαλής θαλάσσια συγκοινωνία προς τα νησιά.

Το νέο λιμάνι της κρουαζιέρας: Ο νέος υπουργός θεωρεί ότι «η απόφαση για τη δημιουργία ενός έργου «μαμούθ» στον Φαληρικό όρμο θα αλλοιώσει όλες τις σχεδιαζόμενες αναπλάσεις, όπως το νέο πάρκο, τα σχέδια του οποίου χρηματοδότησε το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», αλλά και την αρχιτεκτονική λειτουργία της Οπερας και Βιβλιοθήκης, που χρηματοδοτείται από το ίδιο ίδρυμα, σε σχέδια του Ρέντζο Πιάνο και τα οποία έχουν ως κεντρικό στοιχείο την απρόσκοπτη περιμετρική θέα. Επίσης, θα επιβαρύνει με βαριές χρήσεις μία περιοχή που όταν αναπλαστεί, θα μπορεί να θυμίζει επιτέλους τη Βαρκελώνη, για την οποία όλοι συμφωνούν ότι ένωσε καταπληκτικά το παράλιο μέτωπο με την πόλη». Άρα, η θέση του είναι αντίθετη με την δημιουργία του νέου λιμένα κρουαζιέρας στο Νέο Φάληρο και θα επιδιώξει να επισπευσθούν τα έργα επέκτασης των προβλητών ελλιμενισμού μεγάλων κρουαζιερόπλοιων στον ΟΛΠ. Εκτός, και αν υπάρξουν άνωθεν και δικομματικές συμφωνίες των αρχηγών του κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση.

Προοπτική λιμένων: Το θέμα αυτό είναι ανοιχτό. Οι απόψεις είναι διχασμένες, Το ΤΑΙΠΕΔ θέλει να δώσει τα πλειοψηφικά πακέτα του ΟΛΠ και του ΟΛΘ σε επενδυτές, ωστόσο υπάρχουν ισχυρές αντιδράσεις από πολιτικά στελέχη, υπηρεσιακούς παράγοντες και Δήμους. Ο Μ. Βαρβιτσιώτης, σύμφωνα με πληροφορίες, θα εξετάσει την προοπτική κάθε λιμένα ξεχωριστά και φυσικά σε συνεννόηση με τον Α. Σαμαρά. Υπενθυμίζεται ότι ο Ε. Βενιζέλος έχει ταχθεί κατά την ολικής παραχώρησης των δύο μεγάλων λιμένων, αλλά υπέρ της τμηματικής αποκρατικοποίησης. Πάντως, πρόσφατα ο Μ. Βαρβιτσιώτης, υποστήριξε δημόσια για την προοπτική των λιμένων της Αττικής ότι: «η συζήτηση που άνοιξε για τη δημιουργία του νέου σταθμού κρουαζιέρας στην Αττική, δείχνει την προχειρότητα με την οποία γίνεται ο χωροταξικός σχεδιασμός στη χώρα και ειδικά στην Αθήνα. Σχέδια και παρεμβάσεις εκπονούνται συχνά, ωστόσο αντιμετωπίζουν αποσπασματικά, χωρίς μακροπρόθεσμη στρατηγική και κυρίως χωρίς όραμα, την Αττική του 21ου αιώνα. Η πραγματικότητα μας διδάσκει ότι η Αττική έχει αλλάξει. Υπάρχει εσωτερική μετακίνηση κατοίκων στα ανατολικά του νομού και οι καινούργιες υποδομές (Αττική Οδός, Προαστιακός, «Ελ. Βενιζέλος») έχουν αλλάξει τον υπάρχοντα πληθυσμιακό χάρτη. Εξ αυτού του λόγου έχουν απαξιωθεί παλαιότερα επιχειρηματικά κέντρα, όπως ο Πειραιάς, που είδε μεγάλο μέρος των ναυτιλιακών εταιρειών να φεύγει προς τα βόρεια και νότια προάστια της Αθήνας. Τα συγκεκριμένα δεδομένα, καθώς και η οικονομική κρίση στην ακτοπλοΐα, θέτουν τον συνολικότερο επανασχεδιασμό των λιμανιών της Αττικής σε μία νέα βάση. Η δική μου πρόταση είναι ότι πρέπει να αναβαθμιστεί το λιμάνι του Λαυρίου ως επίνειο για τις Κυκλάδες και το Βόρειο Αιγαίο. Με τον τρόπο αυτό θα μειωθεί ο χρόνος ταξιδιού, γεγονός που συνεπάγεται πολλαπλά οφέλη: Πρώτον, τη μείωση του κόστους καυσίμου με τις ανάλογες θετικές επιπτώσεις που θα έχει για το κόστος εισιτηρίου για επιβάτες και εμπορεύματα. Δεύτερον, βρίσκεται πολύ κοντά στο αεροδρόμιο και άρα ευνοεί τις συνδυασμένες μεταφορές τουριστών. Τρίτον, τη μείωση των ωρών πλεύσης που θα επιφέρει τη δυνατότητα εκτέλεσης πολλαπλών δρομολογίων χωρίς την προσθήκη νέων πλοίων στον ακτοπλοϊκό στόλο που σήμερα φαντάζουν οικονομικά αδύνατες. Παράλληλα, ο συγκεκριμένος σχεδιασμός αποσυμφορεί τη λεκάνη του λιμανιού του Πειραιά, δίνοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα να φιλοξενεί μεγαλύτερο αριθμό κρουαζιερόπλοιων. Στον Πειραιά θα παραμείνουν μόνο τα πλοία της Κρήτης και του Σαρωνικού, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλά ελεύθερα κρηπιδώματα για τη στάθμευση κρουαζιερόπλοιων. Η αποδέσμευση αυτή μπορεί να δώσει σημαντική κυκλοφοριακή ανάσα. Επιπρόσθετα, μαζί με την παραχώρηση σε εταιρεία κρουαζιέρας χώρων του λιμανιού, μπορεί να προχωρήσει και η αναμόρφωση του παρακτίου μετώπου της πόλεως και να την καταστήσει και αυτόνομο προορισμό».

Ναυτική εκπαίδευση: Η άποψη του νέου υπουργού είναι ότι για να παραμείνει η Ναυτιλία μας κυρίαρχη και στον 21ο αιώνα και να ξεπεράσει τον σκόπελο που δημιουργεί η παγκόσμια οικονομική κρίση χρειαζόμαστε αξιόλογα και άρτια εκπαιδευμένα στελέχη. Για το λόγο αυτό θα γίνει επανασχεδιασμός της ναυτικής εκπαίδευσης, δεδομένου ότι: Η ναυτιλία μας είναι οι άνθρωποί της και η τεχνογνωσία τους. Δική μας ευθύνη είναι ο συνεχής εκσυγχρονισμός των υποδομών και των λειτουργιών, μέτρα στήριξης και προσέλκυσης. Δυστυχώς οι Σχολές δεν έχουν την απαιτούμενη επαφή με την αγορά. Η γνώση που έχουν κατακτήσει οι ναυτιλιακές εταιρείες δεν παρέχονται στις ΑΕΝ. Οι σχολές έχουν ξεπερασμένο πρόγραμμα σπουδών, γερασμένες υποδομές, μικρή επαφή με τη σύγχρονη τεχνολογία. Επιβάλλεται αν ανοίξουν οι σχολές στις μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες και να μεταφερθεί αμφίδρομα η γνώση που έχει κατακτηθεί. Παράλληλα το άνοιγμα της ναυτικής επιμόρφωσής, που σήμερα καλύπτεται από τα ΚΕΣΕΝ, στην ιδιωτική πρωτοβουλία είναι απαραίτητη. Η ενίσχυση των πανεπιστημιακών σχολών που ασχολούνται με τη ναυτιλία είναι απαραίτητη για τη δημιουργία των νέων στελεχών της ναυτιλίας μας.

Τα σκάφη αναψυχής: Είναι γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια έχουν καταρτιστεί 13 σχέδια νόμου από ισάριθμους υπουργούς για να λύσει τα θέματα του γιώτινγκ. Όμως, οι διχογνωμίες και οι αντιπαλότητες μεταξύ των ανταγωνιστών του χώρου οδηγούν στην τελική απόσυρση τους και στη μη ψήφιση νόμου για τον εκσυγχρονισμό του θαλάσσιου τουρισμού. Η άποψη του Μ. Βαρβιτσιώτη είναι ότι πρέπει να γεφυρωθούν οι απόψεις των υπηρεσιακών παραγόντων των υπουργείων Ναυτιλίας και Τουριστικής Ανάπτυξης και να βρεθούν κοινές λύσεις με την ομόλογο του υπουργό Όλγα Κεφαλογιάννη. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ήδη συναντήθηκαν οι δύο υπουργοί και συζήτηση το θέμα και συμφώνησαν να επισπεύσουν τον διάλογο ώστε να βρεθεί η χρυσή τομή.