Η «προσωπική» γνώμη…

Τα ΜΜΕ, στις δημοκρατικές κοινωνίες, συνιστούν την εικονική  «αγορά». Ό, τι ήταν στην αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία η αγορά, είναι σήμερα οι έντυπες εφημερίδες, οι τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τα Blogs  και γενικά το Internet. Συνιστούν το δημόσιο χώρο στον οποίο οι πολίτες δίνουν ή παίρνουν πληροφορίες και ενημερώνονται για τα δρώμενα στους διάφορους χώρους…με κυρίαρχο τον πολιτικό χώρο.

Τα διάφορα γεγονότα σ’ ένα χώρο μπορεί να τα δει κανείς από διαφορετική οπτική γωνία. Το τι

θα τονίσει και τι θα σχολιάσει κάποιος εξαρτάται από τα ενδιαφέροντά του, την παιδεία του, την ενημέρωσή του, τα αισθητικά του κριτήρια και τις ηθικές του αξίες. Η παιδεία διαπλάθει άτομα με κριτική σκέψη, υπευθυνότητα και τα προσανατολίζει προς ένα σύστημα αξιών. Η πολύπλευρη ενημέρωση τους δίνει τα απαραίτητα στοιχεία για να κρίνουν και ένα σύστημα αξιών τα θωρακίζει από επικίνδυνες επιρροές. Η κυρίαρχη αξία είναι η αλήθεια και ο εραστής της δεν είναι άνθρωπος των έτοιμων λύσεων, των ιδεολογιών και των δογμάτων, αλλά ο άνθρωπος με έντονη την κριτική διάθεση.

Δεν υπάρχουν μέσα επικοινωνίας εντελώς ουδέτερα και αντικειμενικά. Ο λόγος είναι προφανής. Και το κυριότερο, δεν λογοδοτούν…Ενημερώνουν για το ό, τι θεωρούν σημαντικό, τονίζουν το κύρος τους και παραβλέπουν, συχνά, την πραγματικότητα. Δεν πρέπει να αγνοήσουμε τις προσπάθειες τους για προσανατολισμό των μαζών προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, πολιτική, καταναλωτική, αισθητική, όπως επίσης και την αποσιώπηση σημαντικών γεγονότων και τη διόγκωση ασήμαντων…

Για τα δρώμενα του κοινωνικού συνόλου είναι απαραίτητο να αναζητούμε και να αντιπαραβάλλουμε κριτικά την απαιτούμενη πληροφορία. Η διαδικασία είναι απαιτητική και έχει ανάγκη εκπαίδευσης.

Επειδή ποτέ δεν είναι αρκετή μία μόνο πηγή έντυπων ή οπτικοακουστικών πληροφοριών, όσο αξιόπιστη και να θεωρείται, για να διαμορφωθεί μια ασφαλής άποψη, πρέπει να ενταχθεί στη μέση εκπαίδευση ένα μάθημα με περιεχόμενο: «πως διαβάζουμε εφημερίδες, πως βλέπουμε τηλεόραση, πως ακούμε ραδιόφωνο, πως διαχειριζόμαστε τις πηγές του Internet».

Το κάθε άτομο, για κάποιους δικούς του λόγους ή έμμονες ιδέες, δέχεται με μεγαλύτερη ευκολία ή λιγότερο προβληματισμό κάποιες οπτικές γωνίες των δρώμενων. Η αυτοκριτική μπορεί να το οδηγήσει στην ηπιότητα. Το πρόβλημα δεν είναι να ταυτιστούμε με μια γενικότερης αποδοχής γνώμη, αποτέλεσμα των δημοσκοπήσεων, αλλά να συγκροτήσουμε μια θεμελιωμένη με επιχειρήματα «προσωπική γνώμη».

Η αποκαλούμενη «κοινή ή δημόσια γνώμη» έχει κάτι το ισοπεδωτικό έως και απολυταρχικό. Με γνωστοποίησή της οι πολίτες αισθάνονται την ανάγκη (και το φόβο) να ταυτιστούν μαζί της. Αντίθετα, η προσωπική γνώμη χαρακτηρίζει τον ώριμο πολίτη, δηλαδή εκείνον που αγωνίζεται κατά της άγνοιας που περιορίζει την ελευθερία μας. Και πρέπει να γίνει κατανοητό ότι τα δύο μεγάλα εμπόδια για την πρόοδο είναι η εξαθλίωση και η άγνοια. Κανείς δεν μπορεί να είναι ελεύθερος στην εξαθλίωση και κανείς δεν θα μπορέσει να προχωρήσει προς το καλύτερο άμα δεν ξέρει τι εί