ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΠΑΓΙΩΡΓΗΣ

Η «δικαιοσύνη» της Χάγης 

Όλοι λίγο πολύ γνωρίζουμε το περιβόητο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης που έχει ανώτατα δικαιοδοτικά καθήκοντα καθότι ιδρύθηκε το 1945, αμέσως μετά τη λήξη του Β Παγκοσμίου Πολέμου  – συμπίπτοντας με την ίδρυση του ΟΗΕ. Τα καθήκοντα των δικαστών, που εκλέγονται ανάμεσα σε εξέχουσες προσωπικότητες του Διεθνούς Δικαίου άσχετα με την εθνικότητά τους, ουσιαστικά αποσκοπούν στην αμεροληψία των αποφάσεων και στην αποφυγή πάσης μεροληψίας   όταν πρόκειται για υποθέσεις οι οποίες άπτονται των συμφερόντων μεγάλων κρατών όπως οι ΗΠΑ και η Ρωσία αλλά και των μικρών θεωρουμένων κρατών – κυρίως της Αφρικής – όπου οι σφαγές, οι εμφύλιοι και οι  ανθρωποκτονίες αποτελούν συνηθισμένη στρατιωτική λύση.

Αν πάρουμε την πρόσφατη περίπτωση της (πρώην) Γιουγκοσλαβίας όπου το  συστηματικό ξεπάστρεμα των αντίπαλων πληθυσμών  προήγαγε τον Μιλόσεβιτς και τον Κάρατζις σε ανθρωποκτόνους «ήρωες» του λαού τους με αποτέλεσμα να δικαστούν τελικά στο δικαστήριο της Χάγης για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, καταλαβαίνουμε τα δύο μέτρα και τα δύο σταθμά. Ενώ η ανίσχυρη Γιουγκοσλαβία πετσοκόπηκε από τις αποφάσεις της Ντελ Πόντε, όταν η ίδια δικαστίνα ζήτησε τα στοιχεία των εκκαθαρίσεων του ΝΑΤΟ στη Σερβία, τα τεκμήρια «ατυχώς» δεν  κατέστη δυνατό να προσκομιστούν…

Διαβόητη επίσης είναι η περίπτωση του Τσάρλς Ταίηλορ που σπούδασε στην Αμερική, και όταν ανέλαβε αρχηγική θέση στη Ρουάντα, τα «ματωμένα διαμάντια» και οι απίθανες σφαγές ντόπιων και ανηλίκων  συγκλόνισαν το Διεθνές δικαστήριο. Γενικά η Αφρική – λόγω εμφυλίων και συχνών αιματοκυλισμάτων – προσφέρεται για την άσκηση δικαιοσύνης εκ μέρους του Διεθνούς δικαστηρίου. Διερωτάται όμως κανείς : πως είναι δυνατόν ο πόλεμος στο Ιράκ, στη Λιβύη, στην Παλαιστίνη, στην Αίγυπτο, στην Ουγκάντα και στο Αφγανιστάν (όπου τέλος πάντων έχουμε προφανή ανάμιξη  μεγάλων δυνάμεων) να μην προσάγονται στο Διεθνές Δικαστήριο;

Είναι προφανές ότι η Δικαιοσύνη αφορά το μέλλον και όχι το παρελθόν για το οποίο ισχύει το : ό,τι έγινε, έγινε. Συνάμα η υπερ–δικαστική αρχή δείχνει να μεθάει από πάθος για δικαιοσύνη μόνο όταν έχει να αντιμετωπίσει πρωτογενείς καταστάσεις (εμφυλίους,  σφαγές, τερατουργήματα) που δήθεν αντιστρατεύονται τον χαρακτήρα του χόμο σάπιενς. Λόγου χάρη γιατί ο πόλεμος στο Αφγανιστάν (η μεγάλη πληγή των ΗΠΑ) να μην φτάνει στο Διεθνές Δικαστήριο; Κατά περίεργο τρόπο και προφανώς σαφή, η Χάγη γίνεται τιμωρητική όταν δικάζει μικρές χώρες και απλώς «γραφειοκρατική» οσάκις ο πλανήτης σείεται από πολέμους που (τι κρίμα!) είναι ακατάλληλοι για τα μέτρα της Δικαιοσύνης.

Με ένα λόγο οι δικαστές της Χάγης – εξέχουσες προσωπικότητες του Δικαίου αλλά και ασήμαντα ανθρωπάρια όταν πρόκειται για εκκαθαρίσεις και εμφυλίους, επεμβάσεις και ανατριχιαστικές επιχειρήσεις – ουσιαστικά παίζουν το θέατρο της ηθικής, συγκαλύπτοντας ή αποσιωπώντας τερατωδίες που, επειδή ακριβώς είναι απερίγραπτες, κουκουλώνονται διότι η κοινή γνώμη δεν αντέχει υπερβολικές ποσότητες αληθείας….