Μ’ έναν σμπάρο κανένα τρυγόνι

Το ζήτημα της ενεργειακής φτώχειας που μετέτρεψε τον οικιστικό ιστό της χώρας σ’ ένα απέραντο ψυγείο και την ατμόσφαιρα σε θάλαμο αερίων εξαιτίας της τοξικής αιθαλομίχλης, απογυμνώνει την κυβέρνηση και δείχνει την ανικανότητά της και την απροθυμία της να διαπραγματευτεί και να προστατεύσει τον ελληνικό λαό από την εξαθλίωση.

Τα έσοδα που χάθηκαν για τον κρατικό προϋπολογισμό το 2013 εξαιτίας της εξίσωσης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο θέρμανσης

και κίνησης ήταν 237 εκατ. ευρώ. Στο διάστημα μεταξύ Δεκεμβρίου 2012 – Ιουλίου 2013, το κράτος χορήγησε για επίδομα θέρμανσης 82 εκατ. ευρώ. Η καθαρή αύξηση των κρατικών εσόδων ήταν μόλις 102 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης μειώθηκε κατά 68,7%, δηλαδή 257,39 εκατ. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν και τα 82 εκατ. ευρώ που διατέθηκαν ως επίδομα θέρμανσης. Αθροιστικά δημιουργήθηκε μια τρύπα εσόδων ύψους 340 εκατ. ευρώ περίπου, από τα οποία, αφαιρώντας τα 102 εκατ. ευρώ της αύξησης στα έσοδα λόγω ΕΦΚ, προκύπτει ότι τα συνολικά έσοδα από το πετρέλαιο θέρμανσης μειώθηκαν κατά 237 εκατ. ευρώ.

Η υποταγή της ελληνικής κυβέρνησης σε επιλογές που στερούνται στοιχειώδους λογικής όπως αυτή που παρουσιάστηκε αναλυτικά, μαρτυρά ότι Σαμαράς – Βενιζέλος – Στουρνάρας υπηρετούν το σχέδιο ολικής συντριβής του επιπέδου ζωής της κοινωνίας.

Μαζί με την απώλεια εσόδων του ελληνικού δημοσίου και το κοινωνικό πρόβλημα που δημιουργήθηκε, η περιβαλλοντική καταστροφή είναι ανυπολόγιστη. Η λαθροϋλοτομία κατέστρεψε μεγάλες δασικές εκτάσεις και η ατμοσφαιρική ρύπανση στα αστικά κέντρα ήταν τεράστια. Οι πολίτες, προκειμένου να θερμανθούν, έκαιγαν το οτιδήποτε.

Ρεαλιστική και άμεσα εφαρμόσιμη λύση με άμεσες και θετικές συνέπειες για την κοινωνία, την οικονομία, την δημόσια υγεία και το περιβάλλον είναι η επιστροφή του ΕΦΚ στα επίπεδα του 2011, στα 0,21 € στα 1.000 λίτρα και με αυτό το μέτρο η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης να διαμορφωθεί στα 0,90 € περίπου το λίτρο από το 1,30 € που διαμορφώνεται σήμερα.

Το ζήτημα της ενεργειακής φτώχειας για να αντιμετωπιστεί επιβάλλει την ύπαρξη βραχυπρόθεσμου, μεσοπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού.

Μεσοπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός

Όσοι εξαντλούν την κριτική τους στη μείωση του ΕΦΚ δεν καταλαβαίνουν ότι και με μειωμένο ΕΦΚ τα νοικοκυριά δεν μπορούν να διαθέσουν το αιτούμενο ποσό χρημάτων για αγορά ικανοποιητικής ποσότητας πετρελαίου. Προτείνουν την συνεχιζόμενη εξάρτηση από τις διακυμάνσεις των τιμών πετρελαίου και ξεχνούν ότι μια συγκυριακή αύξηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου, θα δημιουργήσει μη διαχειρίσιμες καταστάσεις, ενώ ταυτόχρονα, επιβαρύνεται το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών με οδυνηρές επιπτώσεις στα δημοσιονομικά μεγέθη. Μόνο η εξοικονόμηση και η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλής εξάρτησης από άνθρακα θα δώσουν τέλος στην ενεργειακή φτώχεια.

Η επέκταση των προγραμμάτων βελτίωσης της ενεργειακής θωράκισης των κτιρίων με χαμηλότοκα δάνεια, θα δώσει άμεση ώθηση στον κλάδο των κατασκευών και θα αποδώσει σημαντικά από τον χειμώνα του 2015. Η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών κατοικιών δεν έχει καλή µόνωση. Η µέση µόνωση στους τοίχους των σπιτιών της Ελλάδας είναι τέσσερις φορές µικρότερη από ότι στις σκανδιναβικές χώρες δεδομένων των κλιματικών διαφορών (WWF). Αυτό έχει ως αποτέλεσµα να απαιτείται µεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας στα σπίτια στην Ελλάδα σε σχέση με χώρες του Ευρωπαϊκού Βορρά. Η µέση ενεργειακή κατανάλωση των κατοικιών της Αθήνας είναι µεγαλύτερη σε σχέση µε τη Γερµανία και τη Δανία!

Επειδή όμως η υποκρισία και η ανοησία δεν έχουν όριο έχει μεγάλο ενδιαφέρον να απαντηθεί και από την κυβέρνηση και από τους δανειστές της χώρας πώς κοστίζει 0,90€/l το πετρέλαιο θέρμανσης στην πλούσια ισχυρή και εύρωστη Γερμανία με τους σημαντικά μεγαλύτερους μισθούς σε σχέση με άλλες χώρες της ΕΕ, ενώ στην εξαθλιωμένη Ελλάδα με το 30% συσσωρευτική ύφεση σε σχέση με το 2009 η τιμή είναι 1,30€/l. Αν η ελληνική κυβέρνηση μονομερώς αποφάσιζε να κατεβάσει την τιμή του πετρελαίου θέρμανσης στα επίπεδα της πλουσιότερης Γερμανίας τι θα γινόταν; Αξίζει να επιχειρηθεί…

Λαθρεμπορία καυσίμων εν έτη 2013

Στην Ελλάδα κυκλοφορούν τρία είδη πετρελαίου: το πετρέλαιο κίνησης, το πετρέλαιο θέρμανσης και το ναυτιλιακό. Το πετρέλαιο κίνησης έχει 0.001% μέγιστη περιεκτικότητα σε θείο, σε αντίθεση με το πετρέλαιο θέρμανσης και το ναυτιλιακό που έχουν 0,1% μέγιστη περιεκτικότητα σε Θείο. Το ναυτιλιακό πετρέλαιο λόγω μη φορολόγησης των εφοπλιστών έχει περίπου τιμή (0,35 euro/lt) εκείνης του πετρελαίου κίνησης (1,30 euro/lt) και του πετρελαίου θέρμανσης (1,30 euro/lt). Είναι άλλωστε γνωστό το πόσο πολύ υποφέρουν οι εφοπλιστές από την οικονομική κρίση στην Ελλάδα που δεν πλήρωναν και συνεχίζουν να μην πληρώνουν φόρους με διάφορα προσχήματα. Το κύκλωμα λαθρεμπορίας καυσίμων που καρπωνόταν τη διαφορά που είχε το πετρέλαιο κίνησης σε σχέση με το θέρμανσης κάνει περίπου την ίδια δουλειά με το αφορολόγητο ναυτιλιακό πετρέλαιο με ζημία για το ελληνικό δημόσιο δύο δις ευρώ σύμφωνα με στοιχεία που ήρθαν την προηγούμενη εβδομάδα στη δημοσιότητα (Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ).

Με νόμο που ψηφίστηκε το 2012, προβλέπεται η εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου των εισροών και εκροών καυσίμων σε όλα τα στάδια παραγωγής/αποθήκευσης/διάθεσης πετρελαιοειδών, όπως και συστημάτων γεωγραφικού εντοπισμού στα μέσα μεταφοράς καυσίμων. Ενώ η εγκατάσταση των συστημάτων εισροών-εκροών στα πρατήρια προχωρά, 18 σχεδόν μήνες μετά την ψήφιση του νόμου για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου, εκκρεμεί ακόμη η έκδοση τριών κρίσιμων υπουργικών αποφάσεων. Πρόκειται για την απόφαση της υποχρεωτικής σήμανσης των βυτιοφόρων, αυτή για την επίσης υποχρεωτική σήμανση των πλωτών μέσων και την απόφαση για την εγκατάσταση συστήματος εισροών-εκροών σε διυλιστήρια και εταιρείες εμπορίας καυσίμων, όπου η ευθύνη ανήκει στο Υπουργείο Οικονομικών.

Πρωτογενές πλεόνασμα υποκρισίας, αθλιότητας και ανηθικότητας…

Twitter: @CZachariadis

*Ο Κ. Ζαχαριάδης είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ , βιολόγος με μεταπτυχιακό «περιβάλλον και δημόσια υγεία»