Ο σιδηρόδρομος Αθήνας – Πειραιά γίνεται… ηλεκτρικός

Η ιδέα για τη δημιουργία του ανήκει στον Φρειδερίκο Φεράλδη και διατυπώθηκε το 1835, ένα χρόνο αφότου η Αθήνα έγινε πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους, αλλά έπεσε στο κενό.

Το 1843, ο Αλέξανδρος Ραγκαβής επαναλαμβάνει δημόσια την πρόταση χωρίς αποτέλεσμα και πάλι. Το 1855 ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών, καταθέτει το πρώτο νομοσχέδιο για την ίδρυση σιδηροδρόμου Αθήνας – Πειραιά.

Το

1867 ο Άγγλος Εδουάρδος Πίκερινγκ, αρχίζει να κατασκευάζει το έργο. Ένα χρόνο μετά, το 1868, ο Πίκερινγκ μεταβιβάζει τις υποχρεώσεις του στην Ανώνυμη Εταιρία του «Απ’ Αθηνών εις Πειραιά Σιδηροδρόμου» – Σ.Α.Π. Α.Ε.

Στις 17 Φεβρουαρίου του 1869 η εταιρία έχει τελειώσει το έργο και γίνεται η πρώτη δοκιμή. Τα εγκαίνια γίνονται σε πανηγυρική ατμόσφαιρα , στις 27 Φεβρουαρίου 1869. Επιβάτες στο πρώτο δρομολόγιο ήταν η Βασίλισσα Όλγα, ο Πρωθυπουργός Ζαΐμης, υπουργοί, στρατιωτικοί και διπλωμάτες. Η ατμομηχανή με 6 βαγόνια καλύπτει σε 19 λεπτά τη διαδρομή των 8 χιλιομέτρων από το Θησείο στον Πειραιά.

Το 1889 άρχισε η κατασκευή της σήραγγας από το Θησείο μέχρι την Ομόνοια όπου δημιουργήθηκε και ο παλιός σταθμός της Ομόνοιας, που εγκαινιάστηκε στις 17 Μαΐου του 1895.

Στις 16 Σεπτεμβρίου 1904 ο σιδηρόδρομος έγινε ηλεκτρικός και εκσυγχρονίζεται.

Το 1926 η εταιρεία Ελληνικοί Ηλεκτρικοί Σιδηρόδρομοι (ΗΕΣ) αναλαμβάνει να βελτιώσουν την υπάρχουσα γραμμή και να επεκτείνει την υπόγεια σήραγγα ως το σταθμό «Αττική» με διπλή γραμμή ενώνοντας τον Ηλεκτρικό με τη γραμμή για Κηφισιά.

Τα έργα ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 1928 και στις 21 Ιουλίου του 1930 εγκαινιάζεται από τον Ελευθέριο Βενιζέλο ο υπόγειος σταθμός «Ομόνοια». Αργότερα, το 1948 και το 1949 εγκαινιάζονται αντίστοιχα οι σταθμοί «Βικτώρια» και «Αττική».

Νωρίτερα το 1937 η «Ηλεκτρική Εταιρία Μεταφορών» (ΗΕΜ) αναλαμβάνει την Ηλεκτροκίνηση του σιδηροδρόμου Κηφισιάς. Τη δεκαετία του ΄40 λόγω των πολέμων τα έργα σταματούν. Το 1950 το έργο αναλαμβάνει η εταιρεία Ελληνικοί Ηλεκτρικοί Σιδηρόδρομοι και οι εργασίες προχωρούν για να καταλήξουν το 1957 στη λειτουργία του σταθμού της Κηφισιάς. Η συγκοινωνία από Πειραιά μέχρι Κηφισιά με τον Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο είναι πλέον γεγονός.

Την πρωτοχρονιά του 1976 οι Ελληνικοί Ηλεκτρικοί Σιδηρόδρομοι περιέρχονται στο Ελληνικό Δημόσιο και μετονομάζονται σε ΗΣΑΠ. Α.Ε. (Ηλεκτρικοί Σιδηρόδρομοι Αθηνών – Πειραιώς).