Πελατειακή ή Ουσιαστική Δημοκρατία;

Η δημοκρατία μας είχε και συνεχίζει να έχει όλα τα χαρακτηριστικά της «πελατειακής» δημοκρατίας: διευκολύνσεις ημετέρων, έγχρωμη γραφειοκρατία, μικρο-βολέματα ψηφοφόρων,… Κατά καιρούς επιχειρήθηκε από τους κυβερνώντες κάποια προσαρμογή της, με πρότυπα τις δυτικές δημοκρατίες. Στο πλαίσιο της προσαρμογής αυτής μεταλλάχθηκαν και βασικά στοιχεία της κουλτούρα μας.

Με την καλυτέρευση των οικονομικών συνθηκών στη χώρα, οι ψηφοφόροι απαίτησαν μεγαλύτερο άνοιγμα στην κατανάλωση. Τα πολιτικά κόμματα εξουσίας ανταποκρίθηκαν και μάλιστα συναγωνίζονταν σε εξαγγελίες παροχών. Αλλά, σε μια χώρα που

η παραγωγή της είναι υποτυπώδης, η εφαρμογή πολιτικής παροχών σημαίνει εξωτερικό δανεισμό. Με άλλα λόγια, μελλοντική παράδοση της χώρας στους δανειστές.

Όπως είναι γνωστό, η ανάπτυξη μιας χώρας όπως η δική μας πρέπει να βασίζεται στις παραγωγικές επενδύσεις, την περιορισμένη κατανάλωση, την αξιοποίηση του εθνικού ταλέντου, την ανάδειξη των δυνατοτήτων της,… Βέβαια, μια τέτοια πολιτική απαιτεί τη δίκαιη κατανομή των βαρών και τη διάχυση περιβάλλοντος ηρεμίας. Η ηρεμία προϋποθέτει αξιόπιστη λειτουργία των θεσμών και αυστηρή εφαρμογή προς κάθε κατεύθυνση του νόμου. Το αίσθημα δικαίου είναι αυτό που φέρνει την κοινωνική ηρεμία, ενώ το άδικο το χάος.

Στην πατρίδα μας εδώ και πολλά χρόνια τίποτε από τα παραπάνω δεν βρήκε εφαρμογή. Οι πολιτικοί σχηματισμοί εξουσίας περιόριζαν το ενδιαφέρον τους στο να πάρουν στα χέρια τους την εξουσία και όχι την τύχη της χώρας. Είναι γνωστό πως η τύχη είναι το σημείο συνάντησης της προετοιμασίας με την ευκαιρία. Ευκαιρίες υπήρξαν πολλές, αλλά προετοιμασία καμία. Το ότι θα οδηγούνταν η χώρα στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα ήταν θέμα χρόνου και να που ο χρόνος αυτός έφτασε…

Το ερώτημα που αναδύεται είναι: έχουν όλοι οι πολιτικοί σχηματισμοί ευθύνη για τη σημερινή κατάσταση;

Κατά την άποψή μου, ναι έχουν όλοι ευθύνη, σε διαφορετικό βέβαια βαθμό. Και για να γίνω σαφής. Το πώς θα αναπτυχθεί μια χώρα σαν τη δική μας αναφέρθηκε πιο πάνω. Η κατανομή των βαρών στους πολίτες είναι θέμα ηθικό και βασικός παράγοντας που διαφοροποιεί τους πολιτικούς σχηματισμούς. Για τη χώρα μας, εκτός από τη διαφθορά, τη φοροδιαφυγή, τις πολιτικές, η υπερκατανάλωση προϊόντων που δεν παράγουμε και η βίωση μιας ανεξέλεγκτης σπατάλης ήταν τα βασικά προβλήματα που οδήγησαν στα ελλείμματα και το χρέος. Το περίεργο είναι ότι τα κόμματα που έχουν αριστερές καταβολές στήριξαν και στηρίζουν συστηματικά όλα τα αιτήματα του λαού που είναι αντίθετα με τις βασικές αρχές της ανάπτυξης. Ξέχασαν ότι ο λαός δεν έχει πάντα δίκιο. Η έλλειψη αντικειμενικής ενημέρωσης, η συναισθηματική ένταξη σε κομματικές παρατάξεις, η ελλειμματική αφομοίωση της ιδιότητας του πολίτη και η μειωμένη αίσθηση του κοινού καλού δεν οδηγούν σε ορθή κρίση.

Συμπέρασμα: οι πολιτικοί μας, όλων των αποχρώσεων, ξέχασαν τον παιδευτικό τους ρόλο και αντί να οδηγούν το λαό με σύνεση σε ένα υποφερτό μέλλον, τον οδηγούν με βεβαιότητα στην ταπείνωση και την περιπέτεια.

Το χρέος μας στις γενιές του μέλλοντος είναι ο μετασχηματισμός της πελατειακής δημοκρατίας σε ουσιαστική δημοκρατία.