Λάθος εκ προμελέτης

Του Δ. ΚΕΜΠΕ

Ιανουάριος 2012. Ένα χρόνο πριν. Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Μιλτιάδης Παπαϊωάννου, με μια πρωτοφανή για τα πολιτικά χρονικά κίνησή του, παρεμβαίνει ωμά στο έργο των ανεξάρτητων δικαστικών λειτουργών ζητώντας από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο την αντικατάσταση των οικονομικών εισαγγελέων Γρ. Πεπόνη και Σπ. Μουζακίτη, επειδή… τόλμησαν να καταγγείλουν παρεμβάσεις στο έργο τους από πολιτικούς και επιχειρηματίες, χωρίς να τους κατονομάζουν. Διότι, αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα αναφέρονταν ευθέως στον Γ. Παπανδρέου

που είχε ενοχληθεί σφόδρα από τις έρευνες σε βάρος του αδελφού του για κερδοσκοπικά παιχνίδια στα CDs (ασφάλιστρα έναντι κινδύνου χρεοκοπίας).
Το αίτημά του απορρίφθηκε και διασύρθηκε, όπως και ο συγχωρεμένος προκάτοχός του Βαγγέλης Γιαννόπουλος που, ως υπουργός Δικαιοσύνης, απειλούσε δικαστές ότι θα τους απέτασσε αν τον καταδίκαζαν σε διενέξεις που είχε με εκδότες και δημοσιογράφους. Ιανουάριος 2013. Οι εισαγγελείς άσκησαν κακουργηματικές διώξεις κατά του επικεφαλής της Στατιστικής Αρχής, «κηπουρού» του Γ. Παπανδρέου, Α. Γεωργίου, για παραποίηση στοιχείων του ελλείμματος του 2009 που οδήγησε τη χώρα στο μνημόνιο, τους Έλληνες σε κοινωνικοοικονομική απαξίωση και γέμισε τις τσέπες των επιτήδειων κερδοσκόπων.
Ο Παπαϊωάννου έχει αποσυρθεί από την πολιτική και κάνει προβλέψεις ότι σύντομα «θα βιώσουμε ξανά χούντες». Ο Παπανδρέου επιτίθεται με σφοδρότητα στους οικονομικούς εισαγγελείς, επειδή άσκησαν δίωξη στον «κηπουρό» του και ο Γεωργίου, πρώην στέλεχος του ΔΝΤ –που μόλις συνταξιοδοτήθηκε ανέλαβε τη διεύθυνση της ΕΛ.ΣΤΑΤ.–, αρνείται να παραιτηθεί, καθώς κρύβεται πίσω από το θεσμικό πλαίσιο του ΠΑΣΟΚ που θέσπισε τη Στατιστική Υπηρεσία ως Ανεξάρτητη Αρχή με μακρά διάρκεια θητείας. Ούτε λόγος για… ευθιξία από την πλευρά του. Άλλωστε, τι να περιμένει κανείς από έναν άνθρωπο που, βάσει του κατηγορητηρίου, έστειλε με τις αλχημείες του 60 χρόνια πίσω την Ελλάδα; «Τα ξέραμε από την αρχή» Ιούλιος 2012. Ο πρώην εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ και βασικός πρωταγωνιστής στο σκάνδαλο Κοσκωτά, Π. Ρουμελιώτης, αναφέρει σε συνέντευξή του στους «New York Times» τα εξής: «Γνωρίζαμε από την αρχή πως το συγκεκριμένο πρόγραμμα (μνημόνιο) ήταν αδύνατο να εφαρμοστεί, καθώς δεν υπήρξε πουθενά ένα επιτυχές παράδειγμα, λόγω και του γεγονότος της συμμετοχής της Ελλάδας στο ευρώ, που δεν της επιτρέπει την υποτίμηση του νομίσματός της για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας».
Ο Ρουμελιώτης, ο οποίος στις αρχές της δεκαετίας του 1990 είχε γλυτώσει το Ειδικό Δικαστήριο, επειδή ο Ανδρέας Παπανδρέου τον έκανε ευρωβουλευτή, είπε επίσης πως η τρόικα υποτίμησε τις αρνητικές συνέπειες του προγράμματος για την ελληνική οικονομία, καθώς η μεγάλη ύφεση δεν οφείλεται στη μη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων από την Ελλάδα, όπως λέει η τρόικα, αλλά στις μεγάλες περικοπές δαπανών. Σύμφωνα με άρθρο των Ρέιτσελ Ντονάντιο και Σούζαν Ντάλεϊ στους «New York Times», πολλοί είναι οι ειδικοί που θεωρούν ότι ουδέποτε ήταν εφικτοί οι στόχοι του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής, καθώς και ότι και οι πιέσεις που δέχθηκε η χώρα να το υλοποιήσει έβλαψαν σοβαρά την οικονομία της. Όπως σημειώνεται στο άρθρο, η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο λόγω των διαφωνιών που εκφράζονται στους κόλπους της τρόικας. Το «απίστευτο λάθος» Ιανουάριος 2013. Το γαλλικό περιοδικό «Marianne», λίγες εβδομάδες πριν από την πρώτη επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα του προέδρου της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, αναφέρεται στο «απίστευτο λάθος των ειδικών του ΔΝΤ», αναφορικά με τις συνέπειες που έχει υποστεί η Ελλάδα από τη σκληρή λιτότητα που επέβαλαν οι «ειδικοί» του Ταμείου.
Το εκτενές δημοσίευμα έχει τίτλο «Λιτότητα: Έχουμε κάνει λάθος εφ’ όλης της ύλης» και βασίζεται στην έκθεση του Ολιβιέ Μπλανσάρ, επικεφαλής του ερευνητικού τμήματος του ΔΝΤ, που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 3 Ιανουαρίου.
Στην έκθεση αυτή αναλύεται το λογιστικό λάθος που έκαναν οι ειδικοί του ταμείου και με λανθασμένους δείκτες συνέταξαν τα οικονομικά προγράμματα για την Ελλάδα και την Πορτογαλία. Ο τίτλος της έκθεσης των 43 σελίδων του Μπλανσάρ είναι χαρακτηριστικός: «Τα λάθη των προγνωστικών ανάπτυξης και οι δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές». Με απλά λόγια, οι οικονομικοί αναλυτές του ΔΝΤ εργάστηκαν με δεδομένα που ίσχυαν πριν από την κρίση, χωρίς να λάβουν υπόψη τους την ανασφάλεια και την αλλαγή στη συμπεριφορά των καταναλωτών.

Μελέτη

Το γαλλικό περιοδικό τονίζει τα εξής: «Πρόκειται για την απίστευτη ομολογία! Τέσσερα χρόνια μετά την έναρξη της μεγάλης κρίσης που κλυδωνίζει τις δυτικές οικονομίες, ένας από τους σημαντικότερους ειδικούς οικονομολόγους του πλανήτη, ο Ολιβιέ Μπλανσάρ, διευθυντής του ερευνητικού τμήματος του ΔΝΤ, έδωσε στη δημοσιότητα μια μελέτη στην οποία ομολογεί ότι το ΔΝΤ και μαζί του το σύνολο των Ευρωπαίων ηγετών, των υπουργών Οικονομίας, της Κομισιόν και της ΕΚΤ, έκαναν σοβαρό λάθος στους υπολογισμούς τους. Υποτίμησαν τις καταστροφικές συνέπειες των πολιτικών λιτότητας που επέβαλαν στα υπερχρεωμένα κράτη».
Ο ανώτατος οικονομολόγος του ΔΝΤ αναγνωρίζει με καθυστέρηση αυτό που κάθε πολίτης μπορούσε να αντιληφθεί περπατώντας για λίγο στις ρημαγμένες από τη λιτότητα αγορές των πόλεων της νότιας Ευρώπης. Με τη δραστική μείωση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά και των συντάξεων, αναγνωρίζει η έκθεση, προκλήθηκε μια πτώση της εσωτερικής ζήτησης δύο με τρεις φορές ταχύτερη απ’ ό,τι αναμενόταν. Οι συνέπειες ήταν αβυσσαλέες: σειρά πτωχεύσεων, εκτίναξη της ανεργίας, τεράστιες διαδηλώσεις στους δρόμους της Αθήνας και της Λισαβόνας.
Κι όμως, αυτά έκαναν τα λαμπρά μυαλά του ΔΝΤ. Τώρα που η ομολογία είναι και γραπτή, απομένει να πειστούν Κομισιόν και ΕΚΤ χωρίς αυτό να θεωρείται άμεσα εφικτό, σημειώνει το περιοδικό και καταλήγει: «Το δε ασυγχώρητα σοβαρό είναι η διαιώνιση του λάθους». Το κατά Ρουμελιώτη έγκλημα του ΔΝΤ «μεταφράζεται» από στελέχη του ΔΝΤ σε «απίστευτο λάθος», προφανώς γιατί το Ταμείο θέλει να καλύψει τους ανθρώπους του που συνέργησαν στην καταστροφή της χώρας και δυστυχώς δεν ήταν μόνο ξένοι, αλλά κυρίως Έλληνες! Το ποινικό Η δίωξη σε βαθμό κακουργήματος εις βάρος του προέδρου της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Ανδρέα Γεωργίου και άλλων δύο στελεχών της υπηρεσίας για την υπόθεση του ελλείμματος του 2009 ασκήθηκε στις αρχές της εβδομάδας από την Εισαγγελία της Αθήνας κατόπιν παραγγελίας των οικονομικών εισαγγελέων, που έκριναν ότι οι καταγγελίες περί τεχνητής διόγκωσης του ελλείμματος ευσταθούν. Συγκεκριμένα, κρίνουν ότι το έλλειμμα 15,4%, που ανακοινώθηκε τον Νοέμβριο του 2010, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Επιπλέον, ζητούν να διερευνηθεί αν υπάρχουν ηθικοί αυτουργοί στα αδικήματα της ψευδούς βεβαίωσης σε συνδυασμό με τον νόμο περί καταχραστών του Δημοσίου και της παράβασης καθήκοντος κατ’ εξακολούθηση.
Η συγκεκριμένη αναφορά αφήνει περιθώριο να δρομολογηθούν διαδικασίες κοινοβουλευτικού ελέγχου, ενώ εκφράζονται φόβοι ότι η άσκηση της δίωξης θα πυροδοτήσει νέα ένταση στο πολιτικό σκηνικό. Το έλλειμμα του 2009, μετά την αναθεώρησή του, που ακολούθησε χρονικά την υπαγωγή της χώρας στο μνημόνιο, έφτασε το 15,4% –από 12%– και ο τρόπος υπολογισμού του εγκρίθηκε από τη Eurostat.
Περασμένα ναι, ξεχασμένα όμως; Το ερώτημα τίθεται ευθέως; Ποιος θα πληρώσει τη νύφη; Μόνο ένας, δηλαδή ο Παπακωνσταντίνου, που παραπέμφθηκε από το σύνολο των βουλευτών ή και μερικοί ακόμη που αποδεδειγμένα συνέβαλαν με τις λαθροχειρίες τους στην απώλεια της εθνικής κυριαρχίας και βρίσκονται πλέον αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο να κατηγορηθούν ακόμη και για εσχάτη προδοσία;

Μια ακόμη χρονιά ύφεσης για την ευρωζώνη
Η κατάσταση στην Ελλάδα, παρά τις προσπάθειες Σαμαρά και τα πρώτα σοβαρά αποτελέσματα στον τομέα της αποκατάστασης του δημοσιονομικού χάους, παραμένει τραγική, επηρεάζοντας άμεσα το σύνολο της ευρωζώνης.
Ήδη η Ισπανία ανακοίνωσε τραγική επιδείνωση των μεγεθών της, η Κύπρος ετοιμάζεται για μεγάλη και διαρκή λιτότητα, η Πορτογαλία το ίδιο, ενώ οι επίσημες προβλέψεις του ΔΝΤ αναφέρουν ότι η ύφεση στην ευρωζώνη θα παραμείνει και το 2013, καθώς η οικονομία της θα υποχωρήσει κατά 0,2% φέτος.
Το Ταμείο αναθεώρησε επίσης προς τα κάτω τις προβλέψεις του για την παγκόσμια οικονομία. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, το παγκόσμιο ΑΕΠ θα αυξηθεί φέτος κατά 3,5% (η πρόβλεψη του Οκτωβρίου ήταν 3,6%) και κατά 4,1% το 2014, υπό την προϋπόθεση ότι θα αποφευχθούν οι «σημαντικοί» κίνδυνοι στις ΗΠΑ και ιδίως στην Ευρώπη.
«Η ευρωζώνη εξακολουθεί να συνιστά σημαντικό κίνδυνο για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας» σημειώνεται στην έκθεση του Ταμείου, το οποίο ωστόσο αναγνωρίζει ότι έχει επιτευχθεί «πρόοδος» στον χειρισμό της κρίσης χρέους. Το ΔΝΤ εκτιμούσε μέχρι σήμερα ότι φέτος η ανάπτυξη στην ευρωζώνη θα έφτανε το 0,2%, όμως, πλέον προβλέπει ότι η ύφεση θα συνεχιστεί και το ΑΕΠ θα υποχωρήσει κατά 0,2%.
Αντιθέτως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει ότι η ανάκαμψη θα ξεκινήσει από φέτος. Οι χώρες που έχουν ενταχθεί σε προγράμματα διάσωσης, όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία, αλλά και όσες βρίσκονται αντιμέτωπες με μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα, όπως η Ισπανία και η Ιταλία, θα πρέπει να συνεχίσουν τις διαρθρωτικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις τους. Αδύναμες οικονομίες Οι πιο αδύναμες οικονομίες της περιφέρειας της ευρωζώνης «θα πρέπει να στηριχθούν από το κέντρο», μέσω των μηχανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και με τη συνέχιση της πορείας προς την τραπεζική ένωση, σημειώνει το ΔΝΤ. Το 2014 η ευρωζώνη θα βγει από την ύφεση, παρουσιάζοντας ανάπτυξη 1%.
Στις ΗΠΑ η ανάπτυξη θα αγγίξει φέτος το 2% και το 2014 το 3%, όμως, το Ταμείο κάλεσε την Ουάσινγκτον να αυξήσει «γρήγορα» το ανώτατο όριο του δημοσίου χρέους, που έχει ήδη φτάσει στο νόμιμο όριό του, ώστε να απομακρυνθεί ο κίνδυνος στάσης πληρωμών στη χώρα. Το ΔΝΤ προβλέπει, επίσης, ότι η ανάπτυξη στην Κίνα θα κυμανθεί γύρω στο 8%, όπως και πέρυσι, ενώ η Ιαπωνία θα έχει ανάπτυξη 1,2%. Γενικότερα, ωστόσο, το Ταμείο συνιστά να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα, ώστε να περιοριστούν οι κίνδυνοι στις αγορές.

Οι συνέπειες
Όπως προκύπτει ξεκάθαρα από τους αριθμούς και την αλληλουχία των γεγονότων, η εξόντωση της χώρας, και κατ’ επέκταση της Ευρώπης, ήταν προσεκτικά σχεδιασμένη. Πρόκειται για ένα εκ προθέσεως και εκ προμελέτης έγκλημα που σήμερα βαπτίζεται «απίστευτο λάθος». Έχει, άραγε, τη δύναμη η κυβέρνηση να αποδείξει ότι δεν επρόκειτο περί λάθους, αλλά περί λανθασμένων επιλογών των Ελλήνων ψηφοφόρων που πίστεψαν στο «λεφτά υπάρχουν» και, τελικά, κατέληξαν να δώσουν τα λεφτά τους στους ολίγους, τους οποίους ψήφισαν και αυτοί με τη σειρά τους παριστάνουν σήμερα τους θιγμένους και τους τιμητές;