Πειραματική ουσία «καθαρίζει» πολλές μορφές καρκίνου

Επιμέλεια: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

Νέα ενθαρρυντικά στοιχεία για την καταπολέμηση του καρκίνου; Ίσως, καθώς τα πρώτα αποτελέσματα κλινικής δοκιμής, η οποία διεξάγεται από ερευνητές του Ινστιτούτου Καρολίνσκα στη Στοκχόλμη, είναι ενθαρρυντικά. Πρόκειται για μια νέα ουσία, με την κωδική ονομασία ΑΡR-246, που στοχεύει τις μεταλλάξεις ενός γονιδίου, του p53, το οποίο διαδραματίζει ρόλο-κλειδί σε ό,τι αφορά την καρκινογένεση. Συγκεκριμένα, το p53 έχει

υπό φυσιολογικές συνθήκες προστατευτικό ρόλο ενάντια στον καρκίνο, αφού δρα ογκοκατασταλτικά και πυροδοτεί τον προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο (απόπτωση). Εάν, ωστόσο, το γονίδιο αυτό εμφανίζει μεταλλάξεις, τα καρκινικά κύτταρα βρίσκουν την ευκαιρία να «ξεγελάσουν» τον θάνατο και να αποκτήσουν ανθεκτικότητα στις θεραπείες.
Οι μεταλλάξεις του γονιδίου p53 αποτελούν έναν από τους πιο κοινούς παράγοντες που κρύβονται πίσω από την ανάπτυξη του καρκίνου. Είναι αξιοσημείωτο ότι σε ορισμένες μορφές καρκίνου, όπως των ωοθηκών, η πλειονότητα των όγκων εμφανίζει ελαττώματα του p53. Συνολικά, εκτιμάται ότι το ογκοκατασταλτικό γονίδιο p53 εμφανίζει μεταλλάξεις τουλάχιστον στους μισούς καρκίνους.
Ωστόσο, η νέα δοκιμή, που διεξάγεται σε 22 ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του αίματος ή του προστάτη από διαφορετικές κλινικές της Σουηδίας, δίνει ελπίδα ότι το πειραματικό φάρμακο ΑPR-246 μπορεί να αποκαταστήσει τη λειτουργία του γονιδίου p53, όταν αυτή είναι ελαττωματική, και να ενεργοποιήσει έτσι την απόπτωση στα καρκινικά κύτταρα.
Οι εθελοντές της δοκιμής υπεβλήθησαν σε καθημερινές εγχύσεις του πειραματικού φαρμάκου επί τέσσερις ημέρες. Όταν οι ερευνητές ανέλυσαν καρκινικά κύτταρα, τα οποία είχαν ληφθεί πριν και μετά τη θεραπεία, εντόπισαν ενδείξεις σχετικά με ενεργοποίηση σε διαφορετικά επίπεδα του p53 και είδαν ότι η διαδικασία αυτή είχε «πυροδοτήσει» την απόπτωση στα καρκινικά κύτταρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε δέκα ασθενείς υπήρχαν σημάδια αναστροφής στην ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων, ενώ σε δύο παρατηρήθηκε ακόμη και συρρίκνωση των όγκων.
Την ίδια στιγμή, δεν εμφανίστηκαν σοβαρές παρενέργειες από τη λήψη της ουσίας παρά μόνο παροδική κόπωση, ναυτία, πονοκέφαλος και σύγχυση, γεγονός που μαρτυρεί ότι υπήρχε καλή ανεκτικότητα στο φάρμακο.

Νέα μέθοδος ανίχνευσης βαρέων μετάλλων σε νερό και ψάρια
Αμερικανοί και Ελβετοί, ειδικοί της νανοτεχνολογίας, πιστεύουν ότι έχουν στα χέρια τους τον τρόπο να ανιχνεύουν τον υδράργυρο και άλλα βαρέα μέταλλα, ακόμη και σε πολύ μικρές συγκεντρώσεις, από τα ψάρια σε λίμνες και θάλασσες, από ένα «ύφασμα» τύπου νανο-βέλκρο, που στοιχίζει ελάχιστα, αλλά ανιχνεύει με επιτυχία τον τοξικό υδράργυρο στο νερό.
Η τεχνολογία βασίζεται σε μία λωρίδα γυαλιού επικαλυμμένη με ταινία νανοσωματιδίων, τα οποία με τη σειρά τους καλύπτονται από μικροσκοπικές ίνες. Όταν οι ίνες αυτές έρχονται σε επαφή με ένα ιόν, π.χ. μεθυλυδράργυρο ή κάδμιο, το «αγκαλιάζουν» εγκλωβίζοντάς το και κάνοντάς το να άγει ηλεκτρικό ρεύμα.
Η ποσότητα εγκλωβισμένων σωματιδίων ‒και συνεπώς