Ρώσικη ρουλέτα με τα λεφτά στο… ΜΑΥΡΟ

Των ΓΙΑΝΝΗ ΒΑΣΙΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ – ΝΙΚΟΛΕΤΑΣ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ

Ένα από τα μεγαλύτερα ράλι διαρροών και φημολογίας και εντέλει απροσχημάτιστης προπαγάνδας στήθηκε σαν θεωρητικό υπόβαθρο μιας ατμόσφαιρας που μύριζε μπαρούτι και πόλεμο – και όχι μόνο θεωρητικά.
Η Κύπρος, ένα μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, δεν ήταν το άτακτο παιδί χωρίς να το ξέρουν οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι «συγγενείς». Και αν η οργή χαρακτήριζε τις αντιδράσεις όλων για την αιμοσταγή πρόταση του Eurogroup, τα ειρωνικά γέλια ανακατεύονταν με τον βαθύ προβληματισμό,

αφού το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου ήταν γνωστό από χρόνια και σίγουρα ήταν πασιφανές τον Μάιο του 2004, όταν η πόρτα της Ευρωπαϊκής Ένωσης άνοιξε διάπλατα για το «νησί της Αφροδίτης». Κορυφαία πολιτική πηγή της Κύπρου έλεγε στο «Π» την περασμένη Πέμπτη, και ενώ οι εξελίξεις «έβραζαν», πως «αν αποφασίσουμε κούρεμα των καταθέσεων, καταστρεφόμαστε οριστικά και αμετάκλητα. Δεν θα υπάρχει αύριο».
Έτσι, την ώρα που τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προανήγγελλαν έξοδο της μαρτυρικής Μεγαλονήσου από την ευρωζώνη, ο ιστορικός σύμμαχος, καθώς και θεσμικός εταίρος της Κύπρου, η Ρωσία, είναι σίγουρο ότι «ρουθούνιζε» οργή, γιατί τα δικά της συμφέροντα, όχι μόνο επιχειρηματικά και οικονομικά, αλλά και εθνικά, τίθενται πλέον υπό αμφισβήτηση.
«Η ομηρία» του Μιχάλη Σαρρή στη Μόσχα δεν είχε απαραίτητα αρνητικό πρόσημο, αλλά την ίδια στιγμή δεν επεφύλασσε κάποιον πακτωλό ετοιμοπαράδοτο στην Κύπρο. Δεν ήταν λίγες οι «πολεμικές» ιαχές, γιατί αυτοί που ξέρουν καλά τα πράγματα έλεγαν ότι το Ελντοράντο του φυσικού αερίου στα σπλάχνα της κυπριακής ΑΟΖ ήταν ο στόχος των ακόρεστων στον ευρωπαϊκό τους επεκτατισμό Γερμανών, την ίδια ώρα που σε έναν κόσμο που μεγαλώνει, παγκοσμιοποιείται και ανοίγει ανεξέλεγκτα, η Ρωσία αποτελεί έναν κορυφαίο εμπορικό και οικονομικό εταίρο της Δύσης.
Το ιστορικό «όχι» της Κύπρου σε μια πανθομολογουμένως καταστροφική απόφαση του Eurogroup μπορεί να αποδείξει ότι το 0,2% του συνολικού ευρωπαϊκού ΑΕΠ μπορεί να αποτελέσει συστημικό πρόβλημα για την ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένας πρώην υπουργός των κυβερνήσεων Κληρίδη, μιλώντας στο «Π», προσπάθησε να βάλει τα πράγματα σε μια ελεγχόμενη διάσταση: «Μια διαπραγμάτευση δεν τελειώνει ποτέ σε 24 ώρες. Και είναι ανοησίες αυτά που διαρρέουν ότι εάν η Κύπρος δεν δεχθεί τον έναν ή τον άλλο όρο, θα έχει τελειώσει».

Ιστορική δικαίωση
Αν κάνουμε μια ιστορική αναδρομή, ο Κύπριος πολιτικός έχει δίκιο. Τον Απρίλιο του 2004 κάποια «παπαγαλάκια», εντός και εκτός του ελλαδικού χώρου, διεμήνυαν πως η απόρριψη του σχεδίου Ανάν θα ήταν η καταστροφή της Κύπρου. Μια εβδομάδα μετά, η Κύπρος μπήκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Λίγοι, όμως, θυμούνται ότι στη γιορτή της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είχε γίνει στο Δουβλίνο, ο αείμνηστος πρόεδρος Τάσσος Παπαδόπουλος βημάτιζε νευρικά στην καταπράσινη ιρλανδική πρωτεύουσα χωρίς να συμμερίζεται τον άκριτο πανηγυρισμό των άλλων. «Είναι μια θετική εξέλιξη, δεν θα είναι και παράδεισος» είχε πει στον γράφοντα, με εκείνο το υποψιασμένο χαμόγελο, ο ιστορικός πρόεδρος της Κύπρου.
Κάποιοι λένε ότι τώρα τα πράγματα είναι διαφορετικά, γιατί η απέναντι πλευρά δεν δίνει καθόλου χρόνο. Οι καλά γνωρίζοντες, όμως, τα συμβαίνοντα πίσω από την κουίντα, περιγράφουν κάπως αλλιώς το παίγνιο πάνω στο οποίο έγινε θέμα η Κύπρος. «Οι Γερμανοί, θέλοντας να επιβάλουν αυτό το 4ο Ράιχ πιο ολοκληρωτικό από κάθε άλλη φορά, δεν επιδιώκουν να καταργήσουν το “μαύρο χρήμα”. Αν επεδίωκαν αυτό, τότε θα ξεκινούσαν την εκκαθάριση από τη γειτονιά τους, το Λουξεμβούργο και το Λίχνενσταϊν. Θέλουν απλά να ελέγχουν αυτοί το “μαύρο χρήμα” σε δικά τους “πλυντήρια”, όπως αυτά που στήνουν υποκαταστήματα γερμανικών τραπεζών στη Ρίγα της Λετονίας, στο Βίλνιους της Λιθουανίας και αλλού στη Βαλτική».
Έχει ενδιαφέρον, λοιπόν, να δούμε την άποψη που εξέφρασε για το ενδεχόμενο επιστροφής της Κύπρου στη λίρα ο δρ Αλέξης Αντωνιάδης, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο Princeton: «Ενδεχόμενη επιστροφή της Κύπρου στη λίρα συνεπάγεται υποτίμηση του νομίσματος σε σχέση με το ευρώ και τα υπόλοιπα νομίσματα. Οι καταθέσεις, τα δάνεια, οι τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών θα μετατραπούν άμεσα σε λίρες, έτσι η κυβέρνηση μέσω της Κεντρικής Τράπεζας θα τυπώνει λίρες για να πληρώνει μισθούς και να ανακεφαλαιώσει τις τράπεζες. Από τη στιγμή, βέβαια, που η χώρα θα τυπώνει χρήμα και το νόμισμα θα είναι υποτιμημένο θα υπάρξει κάποιος πληθωρισμός, κοντά στο 20%-80% ανάλογα με τα χρήματα που θα χρειαστεί να τυπωθούν. Σύμφωνα με οικονομολόγους, το πρόβλημα της υποτίμησης του νομίσματος και της επιστροφής στη λίρα δεν θα επηρεάσει τους μισθούς, τις δόσεις δανείων ή τις off shore εταιρείες.
Το πρόβλημα έγκειται σε όσους θα έχουν χρέη σε άλλο νόμισμα, αλλά και στο θέμα των εισαγωγών τροφίμων από άλλες χώρες, καθώς η Κύπρος είναι χώρα που το μεγαλύτερο ποσοστό αγαθών το εισάγει και δεν είναι σίγουρο αν θα μπορεί πλέον να εισάγει είδη πρώτης ανάγκης, φάρμακα, καύσιμα κ.λπ.
Αντιμέτωποι με ένα μεγάλο πρόβλημα θα βρεθούν όσοι έχουν τα λεφτά τους στις τράπεζες. Με το ενδεχόμενο εξόδου της Κύπρου από την ευρωζώνη, η χώρα δεν θα μπορεί να αποπληρώσει τα δάνειά της στην Ευρώπη, άρα θα παραμείνει αποκλεισμένη από τις αγορές».

Ο Πούτιν, ο Προχόροφ και η ανάγκη πρόσβασης στη Μεσόγειο

Η Ρωσία νιώθει ριγμένη και η καχυποψία των Ρώσων αξιωματούχων θυμίζει μια ιδιότυπη προετοιμασία για έναν παράξενο «πόλεμο». Είναι βέβαιο ότι ο πλούτος του οικοπέδου 12 της ΑΟΖ, κομμάτι του οποίου ζητεί ως αντάλλαγμα η Μόσχα, συνιστά μια εγγύηση της γεωστατικής επιρροής της Ρωσίας στην ευρύτερη περιοχή.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι η Ρωσία σήμερα, που αναζητά διέξοδο στη Μεσόγειο και με δεδομένο ότι η κατάσταση στη Συρία είναι προβληματική, θέλει να διατηρήσει το προφίλ του πιο σκληρού και έγκυρου παίκτη σε μια μακριά και πολύπλοκη πατρίδα πόκερ. Αυτό το σενάριο δείχνει με τον τρόπο τους να το ευνοούν και οι ΗΠΑ, αφού ο αγαπημένος Ρώσος της πέραν του Ατλαντικού πλευράς και ασίγαστος εχθρός του Βλάντιμιρ Πούτιν, ο μεγιστάνας Αλεξάντερ Προχόροφ, τάχθηκε υπέρ της εξ ολοκλήρου εξαγοράς του κυπριακού προγράμματος διάσωσης από τη Ρωσία.
Άλλοι δύο παίκτες μένει να ανοίξουν ή όλα ή κάποια από τα χαρτιά τους. Η Ελλάδα και η Τουρκία στέκουν, προς το παρόν, αμήχανα μπροστά στην κρίση με αναπάντητα ερωτήματα για την ελληνική πλευρά, που αφορούν στην τύχη του δικού της ενεργειακού πακτωλού λίγες μόλις ημέρες πριν από την αποκάλυψη τον δεσμευτικών προσφορών για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΣΠΑ και της ΔΕΣΦΑ.

Θα μείνουν…
Τη μόνιμη και συνεχή παρουσία του ρωσικού στόλου στη Μεσόγειο προανήγγειλε με δηλώσεις του ο υπουργός Αμύνης της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Σεργκέι Σοϊγκού.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο «Η ΡΩΣΙΑ ΤΩΡΑ», ο κορυφαίος υπουργός της Ρωσίας σημείωσε ότι «το Πολεμικό Ναυτικό της Ρωσίας θα καθιερώσει τη συνεχή παρουσία του στη Μεσόγειο Θάλασσα». Σε μια χρονική σύμπτωση με τις ραγδαίες εξελίξεις στην Κύπρο, η δήλωση αυτή, που έγινε στις 11 Μαρτίου, έχει ειδικό βάρος, αφού αποτελεί ένα μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις ότι «η Ρωσία είναι παρούσα και έτοιμη για παν ενδεχόμενο». Σύμφωνα με την ίδια πηγή, τα πληρώματα του Βόρειου Στόλου, της Βαλτικής και της Μαύρης θάλασσας πραγματοποίησαν απόβαση στις ρωσικές ακτές της Μαύρης θάλασσας, διέπλευσαν επανειλημμένα τον Βόσπορο, τη θάλασσα του Μαρμαρά και τα Δαρδανέλια, πραγματοποίησαν περισσότερες από 60 βολές πυραύλων και πυροβολικού κατά εναέριων, ναυτικών και υποβρύχιων στόχων. Για τον ανεφοδιασμό τους σε καύσιμα, νερό και τρόφιμα κατέπλευσαν σε λιμάνια της Μάλτας, της Ελλάδας και της Συρίας. Η εμπειρία και τα αποτελέσματα που αποκομίσθηκαν από τις ασκήσεις έπεισαν την ηγεσία του υπουργείου Άμυνας και το Κρεμλίνο (χωρίς τον πρόεδρο και τον πρωθυπουργό ανάλογες αποφάσεις δεν λαμβάνονται) ότι ο στόλος από το 2015, ήδη, θα μπορέσει να διαθέτει στη Μεσόγειο μια επιχειρησιακή μοίρα αποτελούμενη από διάφορα πολεμικά πλοία και άλλα σκάφη, όπως και την εποχή της ΕΣΣΔ. Ωστόσο, είναι γεγονός ότι η σύγκριση δεν είναι υπέρ της σημερινής Ρωσίας.
Να σημειωθεί πως η πέμπτη επιχειρησιακή μοίρα που βρισκόταν στη Μεσόγειο σχεδόν σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του ’80, επί ΕΣΣΔ δηλαδή, διέθετε 70-80 μονάδες (30 πολεμικά πλοία επιφανείας, 4-5 πυρηνικά και έως 10 ντιζελοκίνητα υποβρύχια, 2 πλωτά συνεργεία, 3-4 πετρελαιοφόρα, πλωτά νοσοκομεία, ρυμουλκά, πλοία ανεφοδιασμού, ναρκαλιευτικά, φορτηγά). Όλη αυτή η αρμάδα είχε ως αποστολή να αποτρέψει ενδεχόμενη πυραυλική πυρηνική επίθεση εναντίον της ΕΣΣΔ από τον έκτο αμερικανικό στόλο, οποίος σταθμεύει μέχρι σήμερα στη Μεσόγειο.