Οι νέοι κανόνες της Κομισιόν ενάντια στις πρακτικές χειραγώγησης της αγοράς – Αντιμέτωπες με μεγάλα πρόστιμα οι ευρωπαϊκές τράπεζες

Πρόστιμα έως και 10% των ετήσιων πωλήσεων αντιμετωπίζουν οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, σύμφωνα με τους νέους κανόνες περί χειραγώγησης των αγορών που υπέβαλε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Όπως αναφέρει η Κομισιόν σε σχετική ανακοίνωση, οι νέοι κανόνες θα ενισχύσουν την αρτιότητα και την αξιοπιστία των δεικτών αναφοράς, θα διευκολύνουν την πρόληψη και τον εντοπισμό της παραποίησής τους και θα διευκρινίσουν την ευθύνη για τους δείκτες και τον εποπτικό ρόλο των αρμόδιων αρχών. Οι κανόνες αυτοί συμπληρώνουν τις προτάσεις της Επιτροπής, που ενέκριναν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τον Ιούνιο του 2013, οι οποίες αποσκοπούν στο να καταστεί η παραποίηση των δεικτών αναφοράς αδίκημα κατάχρησης αγοράς, το οποίο επισύρει αυστηρές διοικητικές κυρώσεις.

Ο Michel Barnier, Επίτροπος επί των Χρηματοοικονομικών της ΕΕ, θα επιδιώξει επίσης να εξουσιοδοτήσει τις ρυθμιστικές αρχές να αναγκάσει τις τράπεζες να λάβουν μέρος σε ρυθμίσεις που στοχεύουν σε σκάνδαλα που ξεκίνησαν στο Λονδίνο με το διατραπεζικό επιτόκιο, το Libor, και εξαπλώθηκε σε ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα.Συγκεκριμένα, η πρόταση:- ενισχύει τη διακυβέρνηση και τον έλεγχο της διαδικασίας καθορισμού δεικτών αναφοράςΗ δραστηριότητα των φορέων που παρέχουν δείκτες αναφοράς θα υπόκειται σε προηγούμενη έγκριση και συνεχή έλεγχο σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Η πρόταση προβλέπει ότι οι φορείς που παρέχουν τους δείκτες αναφοράς (διαχειριστές) πρέπει να αποφεύγουν όσο το δυνατόν τις συγκρούσεις συμφερόντων ή να τις διαχειρίζονται καταλλήλως όταν αυτές δεν μπορούν να αποφευχθούν.

- βελτιώνει την ποιότητα των βασικών στοιχείων και των μεθόδων που χρησιμοποιούνται από τους διαχειριστές δεικτών αναφοράς

Η πρόταση απαιτεί τη χρήση κατάλληλων και επαρκών στοιχείων για τον καθορισμό των δεικτών αναφοράς, ώστε αυτοί οι δείκτες να αντιπροσωπεύουν τη συγκεκριμένη αγορά ή οικονομική πραγματικότητα την οποία προορίζονται να μετρήσουν. Τα δεδομένα πρέπει να προέρχονται από αξιόπιστες πηγές, και οι δείκτες αναφοράς να υπολογίζονται με σταθερό και αξιόπιστο τρόπο. Αυτό σημαίνει, επίσης, ότι πρέπει να χρησιμοποιούνται δεδομένα συναλλαγών ή, αν αυτό δεν είναι δυνατό, επαληθευμένες εκτιμήσεις.

- εξασφαλίζει ότι οι φορείς που συνεισφέρουν στον καθορισμό των δεικτών αναφοράς παρέχουν επαρκή δεδομένα και υπόκεινται σε κατάλληλους ελέγχους.

Κάθε διαχειριστής θα συντάσσει κώδικα δεοντολογίας στον οποίο θα ορίζονται σαφώς οι υποχρεώσεις και οι ευθύνες των συνεισφερόντων κατά την παροχή δεδομένων για την κατάρτιση ενός δείκτη αναφοράς. Οι υποχρεώσεις αυτές καλύπτουν και τη διαχείριση συγκρούσεων συμφερόντων.

- διασφαλίζει επαρκή προστασία για τους καταναλωτές και τους επενδυτές που χρησιμοποιούν δείκτες αναφοράς

Ενισχύεται η διαφάνεια των δεδομένων που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των δεικτών αναφοράς καθώς και της μεθόδου υπολογισμού τους. Παρέχονται επίσης διευκρινίσεις για το τι προορίζεται να μετρήσει κάθε δείκτης αναφοράς και για το ποια είναι τα αδύνατα σημεία του. Τέλος η πρόταση απαιτεί από τις τράπεζες να αξιολογούν, όταν χρειάζεται, όπως για παράδειγμα κατά την κατάρτιση συμβάσεων ενυπόθηκων δανείων, κατά πόσον οι δείκτες αναφοράς ανταποκρίνονται στις ανάγκες των καταναλωτών.

- διασφαλίζει την εποπτεία και τη βιωσιμότητα κρίσιμων δεικτών αναφοράς

Οι κρίσιμοι δείκτες αναφοράς θα εποπτεύονται από σώματα εθνικών εποπτικών αρχών. Ο επόπτης του διαχειριστή δεικτών αναφοράς θα είναι επικεφαλής κάθε σώματος, στο οποίο θα συμμετέχει και η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ). Σε περιπτώσεις διαφωνίας εντός του σώματος, η ΕΑΚΑΑ θα μπορεί να αποφασίζει βάσει δεσμευτικής διαμεσολάβησης. Όσον αφορά τους κρίσιμους δείκτες αναφοράς, προβλέπονται πρόσθετοι όροι, όπως η δυνατότητα της σχετικής αρμόδιας αρχής να απαιτεί συνεισφορές.

Οι κεντρικές τράπεζες που είναι μέλη του ευρωπαϊκού συστήματος κεντρικών τραπεζών εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του προτεινόμενου κανονισμού, δεδομένου ότι διαθέτουν ήδη συστήματα που διασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τους στόχους του.