Ποιά ανάπτυξη θέλουμε; Γιατί η επιστροφή στο χωριό είναι η μόνη λύση…

Επιστροφή στο χωριό, για επιβίωση και παραγωγή, αλλά με σχέδιο και γνώση κι όχι ως κούφιο σύνθημα ή παγίδα για αφελείς. Ένα χωριό σύγχρονο, αφού η πρόσβαση είναι πλέον εύκολη, οι υποδομές λειτουργικές και η ποιότητα ζωής ανθρώπινη, καλύτερη σε σχέση με αυτά που ζουν οι κάτοικοι των μεγάλων πόλεων.

Του Αθανασίου Θεοδωράκη*

 

Το κύριο θέμα της εποχής είναι τον θέμα της ανάπτυξης και συνακόλουθα της επιλογής των τομέων που θα σηκώσουν το βάρος της οικονομικής ανασυγκρότησης της χώρας. Αυτές οι απαραίτητες  επιλογές αποτελούν την καρδιά του προβλήματος και συσχετίζονται με τα χρόνια

προβλήματα, δηλαδή το έλλειμμα παραγωγής, την υστέρηση στην παραγωγικότητα, την μειωμένη ανταγωνιστικότητα, το  υψηλό εμπορικό έλλειμμα, τις δυσκολίες στις εξαγωγές, την έλλειψη επενδύσεων. Ο καθορισμός των τομέων προτεραιότητας στους οποίους θα στηριχθεί η Ελλάδα για τα επόμενα δέκα χρόνια δεν έχει γίνει. Οι αλλεπάλληλες κυβερνήσεις ζουν υπό το άγχος των μέτρων του Μνημονίου, οι παραγωγικές τάξεις προωθούν τα συντεχνιακά τους συμφέροντα, οι συνδιακαλιστικές οργανώσεις αγωνίζονται για τα πάλαι ποτέ κεκτημένα.

Κι όμως πρέπει να καθορίσουμε ως κράτος και ως κοινωνία, νέες προτεραιότητες, εφικτούς στόχους, ρεαλιστικό πρόγραμμα δράσης. Ο κόσμος που ζούμε είναι ασταθής, οι ισορροπίες που γνωρίζαμε έχουν αλλάξει, τα μέλλον θα εξαρτηθεί εν πολλοίς από τις δικές μας ενέργειες. Να δούμε άμεσα πού μπορούμε καλύτερα, ποιά είναι τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, πώς θα δράσουμε έξυπνα για να βελτιώσουμε διεθνώς τη θέση μας.

Αν διαβάσει κανείς τις πρόσφατες μελέτες σχετικά με τις δυνατότητες ανάπτυξης της χώρας και τον τρόπο αντιμετώπισης της κρίσης, παρατηρεί δύο κυρίως πράγματα: μια συχνή αναφορά στον αγροτικό τομέα και ταυτόχρονα, μια έλλειψη εξειδίκευσης των προτάσεων. Αναγνωρίζονται, συχνά, οι μεγάλες δυνατότητες του τομέα, αλλά όταν πάμε στην εξειδίκευση των προτάσεων η αμηχανία είναι εμφανής.Κι όμως υπάρχουν μελέτες και προτάσεις. Κυριαρχεί όμως η εύκολη λύση της γενικόλογης υπεκφυγής, των αόριστων αναφορών στις απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές, στην απελευθέρωση της αγοράς εργασίας και γενικά στον «αυτόματο πιλότο» που θα λύσει ως δια μαγείας όλα τα προβλήματα. Γνωρίζουμε όμως ότι μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν.

-          Η επικρατούσα θεωρία στην Ευρώπη και στον αναπτυγμένο κόσμο γενικόπτερα ήταν ότι η ανάπτυξη, η αύξηση του πλούτου και η διασφάλιση της ευημερίας θα προέλθει από την συνεχή αύξηση της κατανάλωσης κι αυτό κυρίως μέσω της ενίσχυσης του τομέα των υπηρεσιών. Κι όμως με αυτή τη θεωρία οδηγηθήκαμε στην οικονομική κρίση και στο αδιέξοδο. Οι πολιτικοί ιθύνοντες και πολλοί οικονομολόγοι συνεχίζουν να αγνοούν την πραγματικότητα. Θεωρούν ότι διανύουμε απλά μια δύσκολη φάση ενώ γνωρίζουμε πλέον ότι η κρίση είναι συστημική, ανατρέπει τα πάντα. Και για την μεν αντίφαση ανάμεσα στη διαρκή αύξηση της κατανάλωσης και τα όρια αντοχής του οικοσύστηματος τα πράγματα είναι πλέον σαφή, όλοι γνωρίζουν ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε όπως πριν. Για