Οι «αδιάφθοροι» καταργούν τη «Διαύγεια»

Μόλις εχθές σε ημερίδα για την Ψηφιακή Δημοκρατία ο Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κυριάκος Μητσοτάκης χαιρέτιζε την Διαύγεια ως θεμελιακή πράξη διαφάνειας του Δημοσίου που πρέπει να διαφυλαχθεί και να επεκταθεί. Τόνισε μάλιστα χαρακτηριστικά ότι στο πρόγραμμα Διαύγεια έχουν δημοσιευτεί ως σήμερα 9500000 αποφάσεις της Διοίκησης, γεγονός που θέτει επί τάπητος, το ζήτημα της καλύτερης οργάνωσης του

θεσμού. Κι όμως, πριν αλέκτορας λαλήσει τρεις, σε διάταξη σχεδίου νόμου περί ρυθμίσεων και διατάξεων του Υπουργείου Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, περνάει ρύθμιση που δίνει το δικαίωμα της αυτοεξαίρεσης από τη δημοσίευση δαπανών, σε φορείς του Δημοσίου, εφόσον το ορίζουν σχετικά στις διοικητικές πράξεις που εκδίδουν!

Συγκεκριμένα, με την τροποποίηση Άρθρο 20 — παρ. 4. Η παρ. 2 άρθρου 4 Ν. 3861/2010 σημειώνεται ότι:

«2. Με εξαίρεση τις πράξεις της προηγούμενης παραγράφου, οι λοιπές πράξεις του άρθρου 2 ισχύουν από την ανάρτηση τους στο Διαδίκτυο κατά
τα οριζόμενα στον παρόντα νόμο, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά σε ειδικές διατάξεις ή στις ίδιες τις πράξεις».

Με απλά λόγια, ο εκδότης μιας πράξης του Δημοσίου μπορεί να αυτοεξαιρείται από τη δημοσίευση της στη Διαύγεια, τη μοναδική ουσιαστική ρύθμιση υπέρ της διαφάνειας που έχει λάβει το Ελληνικό Δημόσιο τα τελευταία χρόνια. H μη δεσμευτική διατύπωση, η οποία δημιουργεί το παράθυρο της «αυτοεξαίρεσης» στην ουσία καταργεί τη Διαύγεια. Σε αντίθετη περίπτωση δεν θα έπρεπε απλώς να είναι δεσμευτική η δημοσίευση, όπως ήταν ως σήμερα, αλλά και οργανωμένη στο Διαδίκτυο έτσι, ώστε να μπορούν οι πολίτες να ακολουθήσουν τη ροή των χρημάτων και των διοικητικών αποφάσεων για κάθε έργο του Δημοσίου. Ήδη σήμερα εξαιτίας του όγκου, της απουσίας Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου δράσης για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση και της οργάνωσης επιμέρους μητρώων (Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, Συστήματος Ηλεκτρονικών προμηθειών κοκ.) δεν διευκολύνεται η διαφάνεια, αλλά αντίθετα, περιορίζεται και συσκοτίζεται. Πηγές του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης αναφέρουν ότι η διάταξη προστέθηκε κατόπιν αιτήματος παραγόντων του Υπουργείου Οικονομικών. Αξίζει να σημειωθεί πως παρά το κυνήγι μαγισσών που έχει εξαπολύσει η κυβέρνηση και η Τρόικα κατά των Δημοσίων υπαλλήλων με πρόφαση τη διαφθορά, η κατάργηση της Διαύγειας δεν είναι το μόνο μέτρο θεσμικής υπόθαλψης της διαφθοράς. Το Δημόσιο εξαιρείται της εφαρμογής των αποφάσεων της Δικαιοσύνης με νόμο Βενιζέλου (3068/2002), για τον οποίο η χώρα έχει καταδικαστεί σε Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Με μια ανάρτηση στο twitter ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κυριάκος Μητσοτάκης διέψευσε ότι επιχειρείται κατάργηση της διαύγειας, όχι όμως ότι επίκεινται κάποιες «αλλαγές» που ουσιαστικά τη δένουν χειροπόδαρα, καθιστώντας την άχρηστη.

Η απάντηση του υπουργείου

Επίσημη απάντηση εξέδωσε το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Στην ανακοίνωσή του επισημαίνει πως « με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, όχι μόνον δεν καταργείται το πρόγραμμα «Διαύγεια», που αποτελεί μοναδικό εργαλείο ενίσχυσης της διαφάνειας της διοικητικής δράσης, αλλά αντιθέτως ενισχύεται.Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά στο ζήτημα της ισχύος των αναρτημένων πράξεων, η ρύθμιση στο σχέδιο νόμου δεν επηρεάζει την υποχρέωση των φορέων να αναρτούν τις προβλεπόμενες πράξεις στο πρόγραμμα «Διαύγεια», αλλά αποσαφηνίζει το χρόνο έναρξης ισχύος τους. Με τον τρόπο αυτό θωρακίζεται περαιτέρω το πρόγραμμα «Διαύγεια» από διαφορετικές νομικές ερμηνείες που είχαν κατά καιρούς προκύψει».

Το υπουργείο ενημερώνει προς αποφυγή οποιασδήποτε παρεξήγησης η σχετική διάταξη (Άρθρο 20, παράγραφος 4) που προκάλεσε τόση συζήτηση θα επαναδιατυπωθεί ώστε να μην επιδέχεται καμίας καλόπιστης ή κακόπιστης παρερμηνείας. Επιπλέον

Σχετικά με το θέμα της ανάρτησης των δαπανών στο πρόγραμμα «Διαύγεια», όπως τονίζεται από το υπουργείο με το προωθούμενο σχέδιο νόμου ξεκαθαρίζεται πλέον ότι θα πρέπει υποχρεωτικά να αναρτάται και η πράξη που οριστικοποιεί την πληρωμή και περιέχει το ακριβές ποσό που θα πληρωθεί. Με τον τρόπο αυτό θωρακίζεται περαιτέρω το πρόγραμμα «Διαύγεια» ως προς την ασάφεια των πραγματικών δαπανών των φορέων, κάτι που δεν ήταν σαφές μέχρι σήμερα.

Στην ανακοίνωση υπογραμμίζονται και οι νέες ρυθμίσεις που εισάγονται με το σχέδιο νόμου:
1.Οι αναρτημένες πράξεις έχουν ισχύ ακριβούς αντιγράφου.
2. Ο πολίτης αρκεί να επικαλεστεί τον Αριθμό Διαδικτυακής Ανάρτησης (ΑΔΑ) για την αυτεπάγγελτη αναζήτηση των αναρτημένων πράξεων από τους φορείς.
Τέλος με εντολή του υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Κυριάκου Μητσοτάκη, και αφού διαπιστώθηκε το μεγάλο ενδιαφέρον επί του σχεδίου νόμου, παρατείνεται η δημόσια διαβούλευση έως και την Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2013.

Με πληροφορίες από το avgi.gr