Ένας “μαέστρος” μιλάει για την κρίση

Ο Riccardo Muti, ο μαέστρος που έχει διευθύνει τις μεγαλύτερες ορχήστρες του κόσμου, στα 71 του χρόνια και με τόσο μεγάλη εμπειρία πίσω του, μπορεί να μιλήσει για το ρόλο του πολιτισμού σήμερα, την εποχή της βαθιάς κρίσης που εξαπλώνεται σε όλους τους τομείς.

Ο διάσημος μουσικός διευθυντής, έδωσε μια εύστοχη συνέντευξη στο “Teatro dell’Opera” όπου και θα ανοίξει τη φετινή σεζόν με το έργο “Simon Boccanegra” του Guiseppe Verdi. Η “Huffington Post” δημοσίευσε τις ενδιαφέρουσες και άκρως επίκαιρες απόψεις του πανδιάσημου μαέστρου. Οι μειώσεις στις χρηματοδοτήσεις των πολιτιστικών οργανισμών

επιφέρουν πολλές αρνητικές συνέπειες. Ο Muti επισημαίνει ότι το χειρότερο δεν είναι τα άδεια θέατρα και οι έρημοι συναυλιακοί χώροι αλλά η εξαφάνιση του πολιτισμού και συνεπώς της ταυτότητας του ατόμου. Αν και δεν έχουμε φτάσει ακόμα σε αυτό το επίπεδο, ο ίδιος πιστεύει ότι ο κίνδυνος παραμονεύει. Ισχυρίζεται ότι τη μεγαλύτερη ευθύνη φέρουν οι κυβερνήσεις οι οποίες σε δύσκολους καιρούς παραμερίζουν τον πολιτισμό αγνοώντας την αξία και την επίδραση που έχει στον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά.

Το 2011, στην παράσταση “Nabucco” του Verdi στο “Teatro dell’Opera”, ήταν περίλυπος μιας και είχαν γίνει τεράστιες περικοπές στο ετήσιο budget για τις τέχνες από τον Silvio Berlusconi. Στο Σικάγο, μόλις τον περασμένο Σεπτέμβρη, οι μουσικοί της ορχήστρας προχώρησαν σε απεργία με αποτέλεσμα να ακυρωθεί η συναυλία δύο ώρες πριν την έναρξη της. Και αυτά είναι δύο μόνο παραδείγματα από όσα συμβαίνουν στο χώρο της τέχνης τώρα που οι αρμόδιοι επεμβαίνουν με τον πιο άθλιο τρόπο.

Μέσα στον καταιγιστικό του λόγο, ευτυχώς υπάρχουν και ψήγματα αισιοδοξίας. Επαινεί τη Γερμανία και τη στάση του απέναντι στον πολιτισμό μιας και είναι η χώρα που δεν έκανε καμία απολύτως μείωση στον προβλεπόμενο προϋπολογισμό για τις καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Τα τελευταία πέντε χρόνια, εργάζεται στην Ορχήστρα του Σικάγο, την οποία και θεωρεί μία από τις τρεις καλύτερες του κόσμου, οι άλλες δύο δε θα μπορούσαν να είναι άλλες από εκείνης της Βιέννης και του Βερολίνου. Παρά τα δυσβάσταχτα προβλήματα και τα εμπόδια στον εργασιακό τομέα, ο Muti δε χάνει την ελπίδα του. Παροτρύνει τους Αμερικανούς να δώσουν την πρέπουσα σημασία στη μουσική και στις άλλες μορφές τέχνης και να τις διαδόσουν σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Επίσης, δε διστάζει να εκφράσει τη δυσαρέσκεια του σχετικά με την ετικέτα «ψυχαγωγία» που αποδίδεται συχνά στην κλασσική μουσική, αναφερόμενος στην Αμερική. «Δε μπορείς να αποκαλείς την Ενάτη Συμφωνία του Μπετόβεν ή ένα έργο του Σαίξπηρ «ψυχαγωγία». Δεν είναι ψυχαγωγία. Είναι πολιτισμός.»

Παρά ταύτα, δεν κρύβει τον ενθουσιασμό του για το Σικάγο για το οποίο λέει ότι είναι η ομορφότερη πόλη της Αμερικής, από αρχιτεκτονική άποψη. Μετά από μια μακρόχρονη πορεία στο “Teatro alla Scala”, έκανε μια εντυπωσιακή αποχώρηση αφού χρειάστηκε να έρθει σε διαπληκτισμούς με τους υπευθύνους σχετικά με το πρόγραμμα του Θεάτρου και τα δικαιώματα των μουσικών. Ωστόσο, μοιάζει ιδιαίτερα ικανοποιημ