Γιατί μπλόκαρε η Γερμανία τη συμφωνία

Οι Financial Times της Γερμανίας φωτίζουν μια ελάχιστα προβεβλημένη πλευρά των διαπραγματεύσεων και των μελλοντικών δυνητικών ζημιών για την γερμανική οικονομία. Η πτυχή αυτής της ιστορίας εξηγεί, εν ολίγοις, και το μπλοκάρισμα της συμφωνίας στο Eurogroup από τον  Wolfgnang Schäuble και την Angela Merkel.

Ως γνωστόν, ως αντιστάθμισμα στην αποφυγή του «κουρέματος» του ελληνικού χρέους, προωθείτο δέσμη πολλών μερικότερων μέτρων

ώστε να καταστεί το ελληνικό χρέος βιώσιμο, είτε ως το 2020, κατά τις βουλές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, είτε ως το 2022, όπως επιμένει το Βερολίνο. Ακόμα όμως και η υιοθέτηση του συνόλου των μέτρων αυτών, δεν εγγυάται την επιτυχία του προγράμματος.

Πόσο μάλλον αν αφαιρεθεί ένα σημαντικό τμήμα τους, που είναι η μείωση των επιτοκίων στα δάνεια που δόθηκαν και θα δοθούν στην Ελλάδα. Εδώ κρύβεται και ο μεγάλος δισταγμός της Γερμανίας.

Σύμφωνα με εσωτερική συμφωνία που υπέγραψαν οι Ευρωπαίοι δανειστές το 2010, δεν είναι επιτρεπτή η καταγραφή μεγαλύτερων ζημιών για κάποιους εκ των δανειστών μας, σε σύγκριση με κάποιους άλλους. Όμως, η Γερμανία δανείζεται, ως γνωστόν, αυτή την εποχή από τις αγορές με επιτόκιο περίπου 1,5%, την ώρα που οι υπερχρεωμένες χώρες του ευρωπαϊκού νότου, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, καλούνται να δανείσουν την Ελλάδα με χαμηλότερο επιτόκιο από αυτό με το οποίο οι ίδιες δανείζονται.

Όπως προαναφέρθηκε, στα πλαίσια της προωθούμενης λύσης, προβλέπεται γενναίο «κούρεμα» του επιτοκίου δανεισμού της Ελλάδας. Στο τελευταίο προσχέδιο που παρουσιάσθηκε στο Eurogroup   της Τρίτης (και Τετάρτης) προτείνεται ο ορισμός του επιτοκίου αυτού στο 0,9%. Η Γερμανία θεωρεί την μείωση υπερβολικά «βαθιά» και θέτει ως απώτατο όριο, σύμφωνα και με σχετική δήλωση της Angela Merkel, την μη καταγραφή ζημιών από την KfW, επενδυτική τράπεζα της χώρας, από την οποία αποδεσμεύονται τα κεφάλαια στήριξης της Ελλάδας.

Στην πραγματικότητα όμως, ο μεγαλύτερος φόβος της γερμανικής ηγεσίας δεν είναι τόσο οι οριακές ζημίες της  KfW, όσο η συνεπαγόμενη – από την κυοφορούμενη συμφωνία αλλά και από εκείνη του 2010 -απαίτηση άλλων χωρών, που καταγράφουν μεγαλύτερες από την Γερμανία ζημίες λόγω της «ελληνικής βοήθειας», να καλύψει το Βερολίνο την διαφορά που προκύπτει. Με άλλα λόγια, όπως διέρρευσε από συμμετέχοντες στις διαπραγματεύσεις, οι χώρες του Νότου, που υφίστανται ζημία από τη συμμετοχή τους στα πακέτα διάσωσης της Ελλάδας, προτίθενται να προβάλλουν την απαίτηση προς την γερμανική πλευρά να τις αποζημιώσει για την μεγαλύτερη, σε σχέση με αυτή, ζημία που υφίστανται από τον δανεισμό της Ελλάδας.

Η έγερση αυτής της μελλοντικής αξίωσης εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τη δυσκολία στην εξεύρεση λύσης, αλλά και καταδεικνύει γιατί κάτι τέτοιο, ακόμα και κατά την σύσκεψη της ερχόμενης Δευτέρας, δεν θα πρέπει να προεξοφλείται.