Η εικόνα κάνει τον ηγέτη

Κάθε Πέμπτη, ένας γενειοφόρος και διοπτροφόρος άνδρας πηγαίνει στο Κρεμλίνο για να παραδώσει στον Βλάντισλαβ Σουρκόφ, τον υπεύθυνο ιδεολογίας της κυβέρνησης, έναν φάκελο με δημοσκοπικά ευρήματα. Λίγο αργότερα, σε μια από τις αίθουσες του κτιρίου συγκεντρώνονται αυτοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις για να δουν το νέο επεισόδιο της σειράς «Τι σκέφτεται η Ρωσία». Γιατί όσο και αν ακούγεται παράδοξο σε αυτούς που δεν γνωρίζουν, αυτοί που κυβερνούν τη Ρωσία έχουν εμμονή με τα ποσοστά αποδοχής. Αντίθετα απ' ό,τι ενδεχομένως θα μπορούσε να πιστέψει κανείς, ο πολιτικός ανταγωνισμός δεν ενταφιάστηκε στο παρελθόν όταν ανέλαβε την εξουσία ο Βλαντίμιρ Πούτιν και οι εκλογές χρησίμευαν σαν κάτι περισσότερο από μια εθιμική επίδειξη αφοσίωσης. Οι άνθρωποι του Κρεμλίνου βλέπουν τη λαοφιλία έως έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες επιβίωσης ενός καθεστώτος που, είκοσι χρόνια μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης, έχει λίγους πολιτικούς θεσμούς πέρα από τις προσωπικότητες των ηγετών. Κι αυτό έχει τη σημασία του για μια πολιτική ζωή που μερικές φορές μοιάζει σαν μια ατελείωτη προεκλογική εκστρατεία, κατά την οποία ηγέτες σβήνουν πυρκαγιές, κλείνουν στη φυλακή μεγιστάνες της βιομηχανίας, ή κάνουν σκούμπα ντάιβινγκ με μια κάμερα να καταγράφει το γεγονός.Οι δημοσκοπήσεις έχουν γίνει ένα σημαντικό μέρος της διακυβέρνησης. Θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην απόφαση για το ποιος θα γίνει πρόεδρος την προσεχή άνοιξη - ο πρωθυπουργός Βλαντίμιρ Πούτιν ή πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέντεφ - και για το ποια θέματα θα κυριαρχήσουν στην προεκλογική εκστρατεία. «Το σύστημα, έτσι όπως έχει αναπτυχθεί τα τελευταία δέκα χρόνια, βασίζεται στη στήριξη της κοινής γνώμης», δηλώνει ο Αλεξάντρ Οσλον, επικεφαλής του Ιδρύματος Κοινής Γνώμης, το οποίο πραγματοποιούσε δημοσκοπήσεις για το Κρεμλίνο επί δεκαπέντε χρόνια. Ανάμεσα στα διλήμματα που αντιμετωπίζει η ρωσική κυβέρνηση είναι εάν «η πλειοψηφία Πούτιν» χάνει τη δυναμική της σαν ένας παγετώνας που λειώνει στις άκρες του. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ θα ξεκινήσουν την προεκλογική εκστρατεία με ποσοστά αποδοχής που θα ζήλευε οποιοσδήποτε πολιτικός στη Δύση αλλά που συγχρόνως είναι χαμηλότερα σε σχέση με το 2008. Ακόμη πιο αισθητή είναι η πτώση στη δημοτικότητα της «Ενωμένης Ρωσίας». Και όπως υπενθυμίζει με νόημα ο βουλευτής του κόμματος του Πούτιν και πολιτικός αναλυτής, Σεργκέι Μαρκόφ, «οι χρωματιστές επαναστάσεις γίνονται όταν οι ηγέτες δεν είναι δημοφιλείς». Ενας από τους λόγους που επελέγη ο Βλαντίμιρ Πούτιν για την προεδρία είναι ότι υπήρξαν έρευνες που έδειχναν ότι οι Ρώσοι προτιμούσαν σκληρούς τύπους - όπως τον φανταστικό μυστικό πράκτορα Μαξ φον Οτο Στίρλιτς ή τον μυθιστορηματικό ντετέκτιβ Γκλεμπ Ζέγκλοφ. Και αυτό αποδείχθηκε στην πράξη. Η δημοτικότητα του Πούτιν εκτοξεύθηκε στα ύψη όταν τσάκισε την αντίσταση στην Τσετσενία, έθεσε υπό τον έλεγχό του τα τηλεοπτικά δίκτυα της αντιπολίτευσης και έκλεισε μερικούς ολιγάρχες στη φυλακή. Οι επικοινωνιολόγοι που υποστηρίζουν τον Πούτιν εκτιμούν ότι η «παθητική πλειοψηφία» θα ανταπ