Ξεσηκωμός στην Ουάσιγκτον κατά Τραμπ για την παράδοση των Κούρδων στην Τουρκία

Σφοδρές αντιδράσεις στην Ουάσιγκτον προκαλεί η δήλωση που έκανε ο Τραμπ τη Δευτέρα ότι σκοπεύει να αποσύρει τις αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις από τη Βόρεια Συρία, αφήνοντας ανοιχτό το έδαφος στον Ερντογάν για να εκκαθαρίσει την περιοχή από τους Κούρδους, με πρόσχημα την δημιουργία ζώνης ασφαλείας για την εγκατάσταση Σύρων προσφύγων. Αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και γερουσιαστές ξεσηκώθηκαν κατά του Τραμπ και προειδοποίησαν την Αγκυρα για επιβολή πολύ αυστηρών κυρώσεων

σε περίπτωση που επιτεθεί στη Βόρεια Συρία. Οι αντιδράσεις στην αμερικανική πρωτεύουσα ήταν τέτοια που ο αμερικανός πρόεδρος έκανε διορθωτικές δηλώσεις απειλώντας με αφανισμό την Τουρκία αν υπερβεί τα όρια κατά την εισβολή στη Βόρεια Συρία.

Οι αντιδράσεις

Οι ΗΠΑ δεν υποστηρίζουν τη σχεδιαζόμενη στρατιωτική εισβολή από την Τουρκία στη βορειοανατολική Συρία «υπό οποιαδήποτε μορφή», καθώς αυτή δεν θα κάνει την περιοχή ασφαλέστερη έναντι των απειλών της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος, ανέφερε τη Δευτέρα  υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

«Είναι μια πολύ κακή ιδέα» είπε ο αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, ενώ έκανε δηλώσεις σε δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι το σχέδιο της Άγκυρας να επανεγκαταστήσει εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες πίσω στη βορειοανατολική Συρία είναι «ίσως η πιο τρελή ιδέα που έχω ποτέ ακούσει».

Ο ίδιος σημείωσε πως η Ουάσινγκτον απέσυρε μονάχα έναν μικρό αριθμό στρατευμάτων και συνεχίζει να ελέγχει τον εναέριο χώρο πάνω από τη βορειοανατολική Συρία.

Η αμερικανική Γερουσία θα επιδιώξει να επιβάλει κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας ακόμα και να προχωρήσει στην αναστολή της συμμετοχής της από το ΝΑΤΟ, εάν η Άγκυρα εισβάλει στη βορειοανατολική Συρία και επιτεθεί εναντίον των κουρδικών δυνάμεων, δήλωσε από την πλευρά της ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκρέιαμ.

«Θα εισαγάγουμε δικομματικές κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας, εάν εισβάλει στη Συρία και θα ζητήσουμε την αναστολή της συμμετοχής της στο ΝΑΤΟ, εάν επιτεθεί εναντίον των κουρδικών δυνάμεων, που βοήθησαν τις ΗΠΑ να καταστρέψει το χαλιφάτο του Ισλαμικού Κράτους», έγραψε ο Γκρέιαμ σε μήνυμά του στο Twitter.

Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής, ένα γεράκι και στενός σύμμαχος του Τραμπ, εξήγησε ότι εργάζεται με τον γερουσιαστή του Δημοκρατικού Κόμματος Κρις βαν Χόλεν επί του νομοσχεδίου και ελπίζει για μια πλειοψηφία, επαρκή για να αντιμετωπίσει ένα προεδρικό βέτο.

«Το Κογκρέσο πρέπει να το καταστήσει σαφές ότι η Τουρκία θα πληρώσει βαρύ τίμημα εάν επιτεθεί στους Κούρδους της Συρίας» τόνισε ο Κρις βαν Χόλεν, καταγγέλλοντας την «απόφαση του Τραμπ να προδώσει» τους Κούρδους.

Μέλη και των δύο κομμάτων κατακεραύνωσαν την απόφαση του Αμερικανού προέδρου να επιτρέψει στην Τουρκία να εισβάλει στη βόρεια Συρία και να επιτεθεί στις κουρδικές δυνάμεις, που υπήρξαν ο βασικός εταίρος της Ουάσινγκτον στη μάχη εναντίον εναντίον του Ισλαμικού Κράτους.

Ο Ρεπουμπλικανός Μιτ Ρόμνεϊ προειδοποίησε ότι η απόφαση θα θεωρηθεί ως «προδοσία» των Κούρδων και η Ουάσινγκτον ως ένας «αναξιόπιστος σύμμαχος».

Η αντίδραση του Ιράν

O Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ δήλωσε σήμερα ότι οι ΗΠΑ είναι ένας «άνευ σημασίας κατακτητής στη Συρία» και ζήτησε τον σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας, έπειτα από την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων στη βορειοανατολική Συρία που ανοίγουν το δρόμο για μια τουρκική επίθεση.

«Οι ΗΠΑ είναι ένας άνευ σημασίας κατακτητής στη Συρία – μάταιο να επιδιώξει κανείς την άδειά του ή να βασιστεί σε αυτόν για την ασφάλεια», τόνισε ο Ζαρίφ σε tweet του.

«Η επίτευξη ειρήνης και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας στη Συρία θα γίνει μόνο μέσα από τον σεβασμό της εδαφικής της ακεραιότητας και του λαού της».

Οι Κούρδοι έχουν εγκαθιδρύσει μια εύθραυστη αυτονομία στα εδάφη που ελέγχουν στο βόρειο τμήμα της εμπόλεμης χώρας, ζώνες όπου βρίσκονται σημαντικές πετρελαιοπηγές και αποτελούν σχεδόν το 30% του συριακού εδάφους.

«Η Συρία χρειάζεται τερματισμό της βίας» λέει η Γερμανία

Την αντίθεσή της σε ενδεχόμενη τουρκική στρατιωτική επέμβαση στη Συρία εξέφρασε σήμερα η γερμανική κυβέρνηση, τονίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης.

Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση «λαμβάνει πολύ σοβαρά υπ’ όψιν τις επανειλημμένες ανακοινώσεις τούρκων πολιτικών για την έναρξη μονομερούς στρατιωτικής επιχείρησης στη βόρεια Συρία. Μια τέτοια στρατιωτική επέμβαση θα οδηγούσε σε περαιτέρω κλιμάκωση (…) Αυτό που χρειάζεται η Συρία είναι να τερματιστεί η βία και να ξεκινήσει η σταθεροποίηση», δήλωσε η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος Ουλρίκε Ντέμερ, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι το Βερολίνο κατανοεί και τα συμφέροντα της Τουρκίας στην παραμεθόριο περιοχή.

Από την πλευρά του υπουργείου Εσωτερικών, ο εκπρόσωπος Στιβ Άλτερ, κληθείς να απαντήσει σχετικά με το εάν το θέμα αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης στις συναντήσεις του Χορστ Ζεεχόφερ με τούρκους αξιωματούχους την περασμένη εβδομάδα, δήλωσε ότι το ζήτημα τέθηκε από την τουρκική πλευρά και ο γερμανός υπουργός Εσωτερικών κατέστησε σαφές στους συνομιλητές του ότι η γερμανική κυβέρνηση «έχει τα προβλήματά της» με το σχέδιο της Άγκυρας για τη δημιουργία «ασφαλούς ζώνης» για πρόσφυγες στην βόρεια Συρία.

Ο κ. ‘Αλτερ διευκρίνισε πάντως, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ότι το συγκεκριμένο ζήτημα είναι ανεξάρτητο από την χρηματοδότηση που λαμβάνει η Τουρκία από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο της Κοινής Δήλωσης για το προσφυγικό.

Ποιοι είναι οι Κούρδοι που θέλει να εξαλείψει ο Ερντογάν

Εγκατεστημένοι κυρίως στη βόρεια Συρία, οι Κούρδοι, κατά μείζονα λόγο σουνίτες, με μικρές μη μουσουλμανικές μειονότητες και μη θρησκευτικές πολιτικές οργανώσεις, αντιπροσωπεύουν το 15% του συριακού πληθυσμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις.

Επί δεκαετίες έχουν υποστεί περιθωριοποίηση και καταπίεση από το καθεστώς του κόμματος Μπάαθ που βρίσκεται στην εξουσία στη Δαμασκό και δεν σταμάτησαν να ζητούν αναγνώριση των πολιτιστικών και πολιτικών δικαιωμάτων τους.

Ουδετερότητα

Από την έναρξη της σύγκρουσης στη Συρία το 2011, με την αιματηρή καταστολή από τον στρατό ειρηνικών διαδηλώσεων υπέρ της δημοκρατίας, το καθεστώς κάνει μια κίνηση προς τους Κούρδους.

Ο πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ δίνει υπηκοότητα σε 300.000 «απάτριδες» Κούρδους έπειτα από αναμονή και διαμαρτυρίες μισού αιώνα. Η συριακή υπηκοότητα είχε αφαιρεθεί από τους Κούρδους αυτούς το 1962 έπειτα από αμφιλεγόμενη απογραφή.

Οι Κούρδοι θα προσπαθήσουν στη συνέχεια να παραμείνουν στο περιθώριο της σύγκρουσης. Υιοθετούν«ουδέτερη» θέση απέναντι στο καθεστώς της Δαμασκού και στους Σύρους αντάρτες, προσπαθώντας να εμποδίσουν τους αντάρτες να διεισδύσουν στις περιοχές τους για να αποφύγουν τα αντίποινα του καθεστώτος.

Στα μέσα του 2012, οι κυβερνητικές δυνάμεις εγκαταλείπουν θέσεις στη βόρεια και ανατολική Συρία, οι οποίες καταλαμβάνονται από τους Κούρδους. Η αποχώρηση αυτή των δυνάμεων του καθεστώτος εκλαμβάνεται ως ενθάρρυνση προς τους Κούρδους να μην συμμαχήσουν με τους Σύρους αντάρτες.

Ομοσπονδιακή περιοχή

Το 2013, το Κόμμα Δημοκρατικής Ενότητας (PYD, το κυριότερο κόμμα των Κούρδων της Συρίας) κηρύσσει καθεστώς ημιαυτονομίας.

Το 2016, τα ημιαυτόνομα εδάφη ανακοινώνουν τη δημιουργία μιας «ομοσπονδιακής περιοχής» που αποτελείται από τρία καντόνια: το Αφρίν (βορειοδυτικά) στην επαρχία του Χαλεπίου, τον Ευφράτη (βόρεια) σε ένα τμήμα των επαρχιών του Χαλεπίου και της Ράκας και του Τζαζιρέ (βορειοανατολικά) που αντιστοιχεί στην επαρχία Χασάκα.

Η πρωτοβουλία αυτή παραπέμπει σε ντε φάκτο καθεστώς αυτονομίας, που παραμένει εύθραυστη. Οι Κούρδοι θα προκαλέσουν τη δυσαρέσκεια των δυνάμεων της συριακής αντιπολίτευσης και την εχθρότητα της γειτονικής Τουρκίας.

Καταρτίζουν ένα «κοινωνικό συμβόλαιο»: ένα Σύνταγμα για την αυτόνομη περιοχή. Το 2017, οι κάτοικοι των κουρδικών περιοχών εκλέγουν τα δημοτικά τους συμβούλια.

Αντιτζιχαντιστές

Από το 2014, η ένοπλη πτέρυγα του PYD, οι Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), υπήρξε μία από τις κύριες δυνάμεις που πολεμούσαν κατά των δυνάμεων της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ).

Στις αρχές του 2015, οι κουρδικές δυνάμεις, υποστηριζόμενες από τα πλήγματα του υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών συνασπισμού, εκδιώκουν τις δυνάμεις του ΙΚ από το Κομπάνι, στα σύνορα με την Τουρκία, έπειτα από τέσσερις και πλέον μήνες σφοδρών μαχών.

Τον Οκτώβριο του 2015, δημιουργούνται οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (FDS), που αποτελούνται από 25.000 Κούρδους και 5.000 Άραβες, όλοι Σύροι. Οι FDS, όπου κυριαρχούν οι Κούρδοι, θα λάβουν βοήθεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες σε εξοπλισμό και εκπαίδευση αλλά και αεροπορική υποστήριξη.

Δύο χρόνια αργότερα, τον Οκτώβριο του 2017, οι FDS εκδιώκουν το ΙΚ από το προπύργιό του, τη Ράκα. Τον Μάρτιο του 2019, καταλαμβάνουν το τελευταίο συριακό οχυρό της οργάνωσης, την Μπαγούζ.

Τουρκικές επιχειρήσεις

Στις αρχές του 2018, η Τουρκία ξεκινά χερσαία και αεροπορική επιχείρηση εναντίον των YPG στην περιοχή του Αφρίν. Θεωρεί την πολιτοφυλακή αυτή συριακό παρακλάδι του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), που διεξάγει ανταρτοπόλεμο στη νοτιοανατολική Τουρκία εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια.

Η επίθεση πραγματοποιείται μετά την ανακοίνωση από τον συνασπισμό κατά των τζιχαντιστών της δημιουργίας μιας «συνοριακής δύναμης» που αποτελείται κυρίως από Κούρδους μαχητές, ένα σχέδιο που προκαλεί την οργή της Άγκυρας.

Ήδη, τον Αύγουστο του 2016, η Τουρκία είχε εξαπολύσει επίθεση στη βόρεια Συρία, επισήμως προκειμένου να απωθήσει τόσο την κουρδική πολιτοφυλακή όσο και το ΙΚ.

Αφημένοι από τον Τραμπ

Στα τέλη του 2018, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοινώνει την αποχώρηση των Αμερικανών στρατιωτών από τη Συρία.

Οι Κούρδοι προειδοποιούν ότι δεν μπορούν να φέρουν σε πέρας τη μάχη κατά του ΙΚ αν πρέπει να πολεμήσουν εναντίον της Τουρκίας, η οποία απείλησε πολλές φορές να εξαπολύσει επίθεση εναντίον της πολιτοφυλακής YPG.

Όμως, στις 6 Οκτωβρίου, η Ουάσινγκτον ανακοινώνει πως τα αμερικανικά στρατεύματα θα αποσυρθούν από την περιοχή των συνόρων με την Τουρκία επειδή η Τουρκία θα ξεκινήσει «σύντομα» μια «επιχείρηση η οποία είχε προβλεφθεί από μακρού χρόνου» στο βόρειο τμήμα της χώρας. Η αποχώρηση ξεκινά την επομένη (σήμερα).

Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ