Είναι προτιμότερη η αύξηση των φόρων από την μείωση μισθών και συντάξεων σε περίοδο ύφεσης;

Η οικονομική επιστήμη έχει ως αντικείμενο να προσδιορίσει τον τρόπο που θα αξιοποιηθούν οι περιορισμένοι παραγωγικοί πόροι .

Σε επίπεδο κράτους η αξιοποίηση των πόρων γίνεται στην κατεύθυνση της μεγιστοποίησης του συνολικού οφέλους, με τη μεγαλύτερη δυνατή ισορροπία στην κατανομή του πλούτου στους πολίτες του.

Αντίστοιχα οικονομικά κριτήρια, με γνώμονα δηλαδή το κοινό συμφέρον, πρέπει να υπάρχουν και όταν πρόκειται για περικοπές των πόρων. Στην χώρα μας αφού για δεκαετίες δεν εφαρμόστηκαν οι βασικές αρχές της

οικονομικής επιστήμης και οι διαθέσιμοι πόροι κατασπαταλήθηκαν, τα τελευταία χρόνια γίνονται αναγκαστικά περικοπές. Όμως και πάλι ο στόχος αυτών που λαμβάνουν αποφάσεις στο εσωτερικό της χώρας δεν είναι η μικρότερη δυνατή απώλεια για το σύνολο . Ούτε σήμερα δεν εφαρμόζονται τα βασικά έστω οικονομικά κριτήρια που μακροπρόθεσμα υπηρετούν το κοινό όφελος.

Τα 2 βασικότερα μεγέθη που προσμετρούν το κοινό οικονομικό όφελος είναι ο προϋπολογισμός και το ΑΕΠ.

α)Είναι προφανές ότι ένα Κράτος με νοικοκυρεμένα δημόσια οικονομικά ( προϋπολογισμός) στην πορεία των ετών παρέχει ασφάλεια στους πολίτες του και έχει την οικονομική δυνατότητα να τους συμπαρασταθεί όταν το έχουν ανάγκη.

Μια σοβαρή διαχείριση επιτρέπει τα ελλείμματα μόνο για έκτακτα γεγονότα και μόνο για την πραγματοποίηση επενδύσεων που μεταγενέστερα θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και πλεονάσματα.

Μπορεί να γίνει αποδεκτή και η άποψη πως σε κάποιες συγκεκριμένες περιόδους η αύξηση δαπανών του Κρατικού προϋπολογισμού ( έλλειμμα) μπορεί να τονώσει τη ζήτηση και να συμβάλλει στην αύξηση του ΑΕΠ. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί όμως ένα Κράτος να επιβιώσει όταν δανείζεται ( έχει ελλείμματα) για να καλύπτει σταθερές λειτουργικές δαπάνες .Όταν δηλαδή «μπαίνει μέσα» κάθε χρόνο όπως γινόταν για δεκαετίες στην χώρα μας.

β) Και η διαρκής αύξηση του ΑΕΠ βεβαίως σε μια χώρα αργά ή γρήγορα γίνεται αισθητή από τους πολίτες του ειδικά όταν κατανέμεται ισομερώς στους πολίτες του.

Στην παρούσα φάση πρέπει να ληφθεί η απόφαση, είτε για μείωση μισθών και συντάξεων είτε για αύξηση του Φ. Π. Α σε προϊόντα και υπηρεσίες, κυρίως τουριστικές που παρέχονται στην χώρα μας .Τα δύο μέτρα είναι ισοδύναμα σε ότι αφορά την επίπτωσή τους στον προϋπολογισμό και η ψήφισή ενός εκ των δύο ή ενός συνδυασμού των γίνεται στις ημέρες μας τον Δεκέμβριο του 2014

Η κατεύθυνση που πρέπει να επιλεγεί είναι προφανής για τους ανθρώπους της αγοράς και ήδη έχουν διατυπωθεί απόψεις για μείωση των τουριστών από μια αύξηση του Φ. Π. Α. κάτι που συνεπάγεται την αντίστοιχη μείωση των απασχολουμένων και μείωση του ΑΕΠ , αφού θα επηρεαστούν άμεσα και έμμεσα πολλές επιχειρήσεις.

Είναι κοινά παραδεκτό ότι η αύξηση της φορολογίας είναι φρένο για την οικονομία που θα ήταν επιτυχής κίνηση να το κάνουμε πριν 15 χρόνια προτού εκτροχιαστούμε, όχι σήμερα που προσπαθούμε να βρούμε μια αιτία να πείσουμε κάποιους να επενδύσουν στη χώρα μας.

Προσωπικά είμαι ανέκαθεν ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος στο θέμα της απασχόλησης και στην παρούσα φάση είμαι αντίθετος σε μια αύξηση φόρων στις επιχειρήσεις ,αλλά θα προσπαθήσω να απαντήσω το παραπάνω ερώτημα προσεγγίζοντας τον μέσο πολίτη ή το κοινό οικονομικό συμφέρον.

Υποθέτουμε ότι μια πιθανή μείωση συντάξεων μας αφορά όλους εξαιτίας της αδυναμίας του ασφαλιστικού συστήματος στην χώρα μας και μειώνει και τη βάση υπολογισμού της δικής μας σύνταξης.

Αν όμως ως πολίτες αντιλαμβανόμαστε την έννοια του κοινού οφέλους ή του κοινού συμφέροντος θα πρέπει να μας ενδιαφέρει πρωταρχικά η αύξηση της πίτας ( ΑΕΠ) και να απορρίπτουμε λύσεις που το συρρικνώνουν. Ακόμα και ένας άμεσα θιγόμενος που θα δει τη σύνταξή του να μειώνεται θα πρέπει να αντιλαμβάνεται πως είναι πιο σημαντικό να έχει δουλειά το παιδί του. Αν βρουν δουλειά οι άνεργοι και υπάρξει ανάπτυξη τότε θα μπορεί να αυξηθεί η σύνταξή του με ασφάλεια. Αντίθετα αν συρρικνωθεί περαιτέρω το ΑΕΠ και η απασχόληση στη χώρα μας θα τεθεί εκ νέου τα επόμενα έτη θέμα μείωσης των συντάξεων.

Είναι προφανές ότι για να υπάρχει και δικαιοσύνη θα πρέπει να αναζητηθούν προς μείωση υψηλές συντάξεις για τις οποίες δεν έχουν καταβληθεί οι ανάλογες εισφορές αντί να εξαθλιωθούν οι χαμηλοσυνταξιούχοι.

Βεβαίως υπάρχει και η άποψη ότι δεν πρέπει να γίνει ούτε περικοπή ούτε αύξηση φόρων με το σκεπτικό ότι δεν πρέπει να τηρήσουμε την συμφωνία με τους δανειστές μας ώστε να υπάρξει χαλάρωση στην δημοσιονομική πολιτική αφού ο κόσμος δεν αντέχει Το αν αυτό είναι εφικτό κάτι τέτοιο έχει συζητηθεί ευρύτατα τα τελευταία χρόνια και δεν έχει νόημα να αναλυθεί περαιτέρω.

Σε περίπτωση όμως που με αναθεώρηση της συμφωνίας με τους δανειστές μας ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο βρεθούν περισσότεροι διαθέσιμοι πόροι και πάλι θα πρέπει να διοχετευτούν στην οικονομία και συγκεκριμένα σε νέες παραγωγικές επενδύσεις αντί για μισθούς και συντάξεις.

Η αύξηση της ζήτησης μπορεί να γίνει εκτός από αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις που επικαλούνται οι εκφραστές της αντίθετης άποψης και από τους ανέργους που θα βρουν απασχόληση που είναι η ορθή άποψη. Μια βιώσιμη επένδυση δεν απαιτεί πόρους και για τα επόμενα έτη , αντίθετα με τους μισθούς και τις συντάξεις που είναι μόνιμη δαπάνη για τον κρατικό προϋπολογισμό. Δεν μπορεί μια παρατεταμένη οικονομική κρίση να μην μας δίδαξε τίποτα.

Δυστυχώς όμως η λάθος άποψη έχει άμεσα ενδιαφερόμενους συμπολίτες μας που ίσως είναι λογικό να σταθμίζουν περισσότερο το προσωπικό τους συμφέρον σήμερα από το κοινό συμφέρον σε μια χώρα που το μέλλον της είναι μάλλον αβέβαιο. Αυτούς όμως θέλουν να ευχαριστήσουν έστω προσωρινά κόμματα και παρατάξεις και θεωρώ απίθανο να πάρουν την σωστή για το σύνολο απόφαση.

Blogger Δημήτρης Κωνσταντόπουλος