«Φρένο» στην πτώση των τιμών στην κατοικία αλλά και δύο ...μεγάλα ερωτηματικά

Της Στεφανίας Σούκη

Σε αποκλιμάκωση της πτώσης των τιμών στην κατοικία παραπέμπουν τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθές η Τράπεζα της Ελλάδος για το σύνολο του 2017 ως προς τις τιμές των οικιστικών ακινήτων, με την αγορά τώρα να εστιάζει στους τυχόν «κραδασμούς» από τους πλειστηριασμούς και ξεκαθάρισμα των «κόκκινων» δανείων.

Με βάση τα χθεσινά στοιχεία από την ΤτΕ, η πτώση στις τιμές των οικιστικών ακινήτων ήταν οριακή στο τελευταίο τρίμηνο του 2017-

μόλις 0,3%- ωστόσο οι υψηλότεροι ρυθμοί των προηγούμενων τριμήνων είχαν ως αποτέλεσμα τελικά υψηλότερους ρυθμούς πτώσης για το σύνολο του έτους στο 1%, όταν για το σύνολο του 2016 το αντίστοιχο ποσοστό είχε διαμορφωθεί στο 2,4%.

Σωρευτικά κατά τη διάρκεια της κρίσης από το τέλος του 2008, οπότε ξεκίνησε η πτωτική πορεία της εγχώριας αγοράς κατοικίας, έως και το 2017 οι τιμές των διαμερισμάτων, νέων και παλιών ανά την Ελλάδα, έχουν πέσει κατά 42%, ενώ η υποχώρηση των τιμών εξακολουθεί να είναι εντονότερη στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, την Αθήνα με ένα -44% και τη Θεσσαλονίκη κοντά στο 46%. Τα παλαιότερα και τα μεγαλύτερου εμβαδού ακίνητα στις σχετικά ακριβότερες περιοχές της χώρας έχουν υποστεί επίσης τις υψηλότερες απώλειες, με βάση πάντα τα στοιχεία της ΤτΕ.

Κι ενώ η πτώση δείχνει να επιβραδύνει τώρα, το μεγάλο ερώτημα για την αγορά παραμένει το πώς τελικά θα επηρεάσουν οι δύο παράμετροι, αφενός της πλήρους ενεργοποίησης των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και αφετέρου της δυνητικής μαζικής πώλησης ακινήτων προς τα funds.

Με βάση τις εκτιμήσεις των αναλυτών της ίδιας της ΤτΕ και των πιστωτικών ιδρυμάτων, οι δύο αυτοί παράγοντες θα «μπορούσαν να ασκήσουν περαιτέρω πίεση στις τιμές, ωστόσο, πιθανότατα τη αρνητική επίδραση να είναι βραχυπρόθεσμη και θα αφορά τα ακί- νητα υποδεέστερων χαρακτηριστικών».

Οι ίδιοι επισημαίνουν ότι στο σημείο που έχει φτάσει η αγορά επιβάλλεται να γίνουν συγκεκριμένα βήματα προς την ενίσχυση της ζήτησης, τα οποία μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν τον εξορθολογισμό της φορολόγησης των ακινήτων, την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδοτήσεων, αλλά και τη διαθεσιμότητα ανοικτών δημόσιων δεδομένων προς τους ενδιαφερόμενους επενδυτές, απαραίτητων για την κατάρτιση των επιχειρηματικών σχεδίων.

Πιο απαισιόδοξες είναι οι εκτιμήσεις αναλυτών από το εξωτερικό, που συμφωνούν μεν ότι η πτώση των τιμών έχει περάσει στο στάδιο της αποκλιμάκωσης, ωστόσο θα συνεχισθεί και το 2018:

Ενδεικτικά οι αναλυτές του αμερικανικού οίκου αξιολόγησης Fitch καταγράφοντας τις τάσεις στην παγκόσμια αγορά κατοικίας για το τρέχον έτος, επισημαίνουν ότι υπάρχουν μεν μερικά σημάδια βελτίωσης των θεμελιωδών της ελληνικής οικονομίας, παρόλ’ αυτά όμως, οι συναλλαγές στον τομέα των ακινήτων παραμένουν υποτονικές, με συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος, χαμηλές αποταμιεύσεις και περιορισμένη διάθεση από πλευράς του τραπεζικού συστήματος για εγκρίσεις νέων δανείων, παράγοντες οι οποίοι δεν προβλέπεται να μεταβληθούν και το νέο έτος.