«Ο ουρανός της Ελλάδας. Χειμώνας»: Ένας οδηγός για τα άστρα από τον Διονύση Σιμόπουλο
«Παρόλο που στη διάρκεια του έτους η Γη περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο, εμείς δεν αισθανόμαστε την κίνηση αυτή, αν και κάθε μέρα η Γη βρίσκεται σε διαφορετική θέση απ’ αυτή που βρισκόταν την προηγούμενη. Έτσι από κάθε νέα θέση αντικρίζουμε τον Ήλιο από μια διαφορετική γωνία, καθώς μετακινείται καθημερινά από τη δύση προς την ανατολή. Γι’ αυτό άλλωστε βλέπουμε και διαφορετικούς αστερισμούς στις διαφορετικές εποχές».
Ο αστροφυσικός και επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου Διονύσης Π. Σιμόπουλος μας ξεναγεί στον
Το τρίτο μέρος της σειράς «Ο ουρανός της Ελλάδας» (εκδόσεις Μεταίχμιο) κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες και είναι αφιερωμένο στον Χειμώνα.
Χωρισμένο σε πέντε μέρη, κάθε ένα από τα οποία αποτελείται από τέσσερα κεφάλαια, με πληροφορίες όχι μόνο επιστημονικές, αλλά επίσης ιστορικές και λαογραφικές, το βιβλίο εκκινεί με τα δίσεκτα έτη και τα ημερολόγια.
Για τον μήνα Δεκέμβριο διαβάζουμε μεταξύ άλλων:
«Ο Δεκέμβριος, πάντως, όπως και αν το δει κάποιος, είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένος με τον εορτασμό των Χριστουγέννων στις 25 του μήνα. Ο κύριος, μάλιστα, λόγος που έκανε την Εκκλησία να προσδιορίσει τον εορτασμό των Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου είναι η προσπάθεια των Πατέρων, όπως αναφέρει ο πάπας Γρηγόριος ο Α’, «να μετατραπούν βαθμιαίως αι εορταί των Εθνικών εις Χριστιανικάς», αφού η 25η Δεκεμβρίου ήταν για τη Ρώμη η κεντρική γιορτή των Σατουρναλίων και της γέννησης του «Αηττήτου Ηλίου», η γνωστή ως Dies Natalis Invicti Solis. Παράλληλα, οι αρχαίοι Έλληνες γιόρταζαν τα Κρόνια (αφιερωμένα στον Κρόνο) και τα Διονύσια, καθώς επίσης και τα θεοφάνια ή επιφάνια του ηλιακού θεού Φοίβου - Απόλλωνα.
Τα Σατουρνάλια ήταν η αρχαιότερη γιορτή των Ρωμαίων και την απέδιδαν στον Ρωμύλο ή στους Πελασγούς. Ξεχώρισε όμως από τις άλλες αγροτικές γιορτές τους το 217 π.Χ. Οι γιορτές αυτές έπαιρναν πανηγυρικό χαρακτήρα και είχαν κατακτήσει ολόκληρο τον ελληνορωμαϊκό κόσμο. Άρχιζαν με τα Βρουμάλια, από τις 24 Νοεμβρίου ως τις 17 Δεκεμβρίου, και ακολουθούσαν τα Σατουρνάλια, από τις 18 έως τις 24 Δεκεμβρίου. Κατά την κεντρική ημέρα της εορτής του «Αηττήτου Ηλίου», στις 25 Δεκεμβρίου, εορταζόταν το γεγονός της τροπής του Ήλιου, που άρχιζε πάλι να ανεβαίνει στον ουρανό, να μεγαλώνουν οι ημέρες, και μαζί τους οι ζωογόνες ακτίνες του Ήλιου που ξανάκαναν τη Γη να καρποφορήσει.
[...] Η 25η Δεκεμβρίου ως ημέρα εορτασμού των Χριστουγέννων καθιερώθηκε για πρώτη φορά στη Ρώμη κατά τα μέσα περίπου του 4ου μ.Χ. αιώνα, ενώ κατά τη διάρκεια της αυτοκρατορίας του Ιουστινιανού, τον 6ο αιώνα, ο εορτασμός των Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την Ανατολή εκτός από την Αρμενία, όπου διατηρήθηκε ο συνεορτασμός με τα Θεοφάνια στις 6 Ιανουαρίου.
[...] Ο εορτασμός της 25ης Δεκεμβρίου από τους αρχαίους είχε μία σπουδαία αστρονομική σημασία. Στην εποχή μας ο Ήλιος βρίσκεται στο νοτιότερο ύψος του στις 22 Δεκεμβρίου. Επί έξι μήνες κάθε μέρα χαμηλώνει όλο και περισσότερο στον ουρανό, ανατέλλοντας όλο και πιο αργά και δύοντας καθημερινά νωρίτερα. Μετά τις 22 Δεκεμβρίου όμως ο Ήλιος αρχίζει σιγά σιγά να αναρριχάται και πάλι στον ουρανό και οι μέρες αρχίζουν να μεγαλώνουν. Έτσι, τα μεσημέρια ο Ήλιος φαίνεται όλο και πιο ψηλά στον ουρανό. Ονομάζουμε την 22α Δεκεμβρίου ημέρα της «χειμερινής τροπής του Ήλιου», αφού ο Ήλιος σταματάει την προς νότο κίνηση του και τρέπεται προς την αντίθετη φορά, προς τον βορρά. Επειδή μάλιστα για μερικές ημέρες πριν και μετά τη «χειμερινή τροπή» ο Ήλιος φαίνεται να αργοστέκεται πάνω στην εκλειπτική σαν να είναι έτοιμος να σταματήσει, η χειμερινή τροπή ονομάζεται και «χειμερινό ηλιοστάσιο». Η ημέρα αυτή επισημαίνει επίσης την αρχή της εποχής του χειμώνα. Δεν ήταν όμως πάντα έτσι...»
ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕ...Χριστούγεννα με 17 βιβλία και ιστορίες που θα λατρέψουν τα παιδιάΗ HuffPost προτείνει: 10 + 2 βιβλία για τον ΔεκέμβριοΝτέιβιντ Ατένμπορο: «Η ζωή στον πλανήτη μας, η μαρτυρία μου και ένα όραμα για το μέλλον»- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Μετάλλαξη Όμικρον – Καπραβέλλος: Η καταστροφή θα είναι ολοκληρωτική – Δεν θα μείνει τίποτα όρθιο
- Θεσσαλονίκη: Πέθανε αστυνομικός, το «πιο γρήγορο περιπολικό» – Πατέρας 2 παιδιών
- Σωτήρης Βακάρος: «Ο Στάθης Παναγιωτόπουλος έκανε διάφορα πράγματα σε αεροπλάνα και σούπερ μάρκετ»
- Στον εισαγγελέα ο Στάθης Παναγιωτόπουλος: Είχα κατεβάσει το βίντεο, δεν φταίω εγώ που υπάρχει
- Το πρόστιμο για τη μη χρήση μάσκας- Τι γίνεται αν δεν το πληρώσετε
- Γιώργος Παπαδάκης: Γιατί βούρκωσε στον «αέρα» του «Καλημέρα Ελλάδα»
- Σάκης Τανιμανίδης – Όλα τα νεότερα για την κατάσταση της υγείας του
- Λάρισα: Ο «ασθενής» έγινε περδίκι μετά την εξέταση – Γιατί πέταξε τις πατερίτσες και άρχισε να τρέχει
- Ηλίας Μόσιαλος: Όχι σε lockdown τα Χριστούγεννα - Ποια νέα μέτρα προτείνει
- Μάσκες KN95 ή FFP2: Πόσο και πώς προστατεύουν
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Huffington Post Greece
- AstraZeneca: Παρασκευάζει εμβόλιο ειδικά για την παραλλαγή Ομικρον
- Απεργούν την Πέμπτη οι εργαζόμενοι στα ασφαλιστικά ταμεία
- Το efood σε συνεργασία με το Make-a-wish Ελλάδος προσφέρει τα πιο όμορφα στολίδια και κάνει αυτά τα Χριστούγεννα ξεχωριστά!
- Τουρκικό εμβόλιο Covid: Eλαβε άδεια από τις τουρκικές αρχές
- Γιατί η Νιγηρία κατέστρεψε ένα εκατομμύριο δόσεις εμβολίου AstraZeneca
- Θεσσαλονίκη: Εντοπισμός της παραλλαγής Όμικρον στα λύματα
- «Αρχιμήδης»: Κέντρο τεχνητής νοημοσύνης με «τα καλύτερα μυαλά στη Ελλάδα»
- Μια σκοτεινή, μυστηριώδης λίμνη στα πέρατα του κόσμου: Τα μυστικά της Λίμνης Βοστόκ
- Οκτώ κόλπα στο TikTok για να τυλίξουμε ένα χριστουγεννιάτικο δώρο που θα μείνει αξέχαστο
- Β. Ελλάδα: Ισχυρός παγετός το πρωί, με θερμοκρασίες κάτω των -10 βαθμών
- Τελευταία Νέα Huffington Post Greece
- «Ο ουρανός της Ελλάδας. Χειμώνας»: Ένας οδηγός για τα άστρα από τον Διονύση Σιμόπουλο
- Πώς διαμορφώνονται τα διόδια της γέφυρας «Χαρίλαος Τρικούπης»
- Γιατί η Νιγηρία κατέστρεψε ένα εκατομμύριο δόσεις εμβολίου AstraZeneca
- Απεργούν την Πέμπτη οι εργαζόμενοι στα ασφαλιστικά ταμεία
- Ν.Αφρική: Η μείωση των κρουσμάτων ίσως δείχνει ότι η κορύφωση της Ομικρον πέρασε
- AstraZeneca: Παρασκευάζει εμβόλιο ειδικά για την παραλλαγή Ομικρον
- «Αρχιμήδης»: Κέντρο τεχνητής νοημοσύνης με «τα καλύτερα μυαλά στη Ελλάδα»
- Το efood σε συνεργασία με το Make-a-wish Ελλάδος προσφέρει τα πιο όμορφα στολίδια και κάνει αυτά τα Χριστούγεννα ξεχωριστά!
- ΗΠΑ: Πέθανε ο δημιουργός του Botox, Άλαν Σκοτ
- Πλεύρης: Παράταση αναστολής έως 31 Μαρτίου για ανεμβολίαστους υγειονομικούς
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Έρευνα Alco για την πανδημία: Mείωση των αρνητών, ωστόσο παραμένει σκληρός ο πυρήνας
- Η Ελλάδα έχει και… χειμώνα και τον αποκαλύπτει στους ξένους
- Τουρκικό εμβόλιο Covid: Eλαβε άδεια από τις τουρκικές αρχές
- Πόσα χρήματα κερδίζει κάθε χρόνο η Μαράια Κάρεϊ από το διάσημο χριστουγεννιάτικο τραγούδι
- «Μας έλεγε ότι 7 στους 10 πεθαίνουν»: 60χρονος που έχασε τη γυναίκα του καταγγέλλει αρνητή γιατρό
- Μπαράκ Ομπάμα: Αυτά είναι τα αγαπημένα τραγούδια του για το 2021
- Πώς ο χριστουγεννιάτικος στολισμός μπορεί να διώξει τη μελαγχολία των γιορτών
- Μεσσηνία: Νεκρό βρέφος ύστερα από γέννα σε τροχόσπιτο
- Θεσσαλονίκη: Εντοπισμός της παραλλαγής Όμικρον στα λύματα
- Αναζητείται στο πλαίσιο του αυτοφώρου ο Στάθης Παναγιωτόπουλος. Τον ψάχνει παντού η ΕΛΑΣ