Roxana Lucuta, Γεν. Διευθύντρια Linde Hellas: Μέρος του μέλλοντος της ενέργειας το πράσινο υδρογόνο

Πολλή κουβέντα γίνεται τα τελευταία δύο χρόνια για τις εναλλακτικές μορφές ενέργειες και ειδικά για το πράσινο υδρογόνο. Έναν χρόνο πριν, η Linde Hellas ήταν η πρώτη εταιρεία που πήρε πιστοποίηση στην παραγωγή του πράσινου υδρογόνου στη χώρα μας, ξεκινώντας σταδιακά τις πρώτες συνεργασίες με μεγάλες επιχειρήσεις.

Η Linde ιδρύθηκε στην Ελλάδα το 1963 και συµπλήρωσε φέτος 60 έτη δραστηριότητας στη χώρα. Ανήκει στον πολυεθνικό όµιλο Linde PLC, που είναι πρωτοπόρος στην παραγωγή κρυογενικών αερίων.

Η Linde Hellas είναι, µάλιστα, η µοναδική εταιρεία αερίων στην Ελλάδα µε οργανωµένο τµήµα εφαρµογών αερίων που παρέχει υπηρεσίες στον ευρύτερο τοµέα της υγείας, ειδικά στα νοσοκοµεία και σε βιοµηχανικούς πελάτες, κυρίως στη βιοµηχανία τροφίµων, σε χαλυβουργεία και σε ναυπηγεία.

Για την πορεία της εταιρείας στην Ελλάδα, την αγορά του πράσινου υδρογόνου και τις προοπτικές της τα επόμενα χρόνια μιλά στο ΒusinessNews.gr η Γενική Διευθύντρια της Linde στη χώρα μας, Roxana Elena Lucuta.

Είστε μόλις λίγους μήνες επικεφαλής στο παράρτημα της εταιρείας Linde στην Ελλάδα, μάλιστα αναλάβατε λίγο πριν την επέτειο των 60 χρόνων της στη χώρα μας. Ποια θεωρείτε ότι είναι οι σταθμοί στην πορεία της σε αυτά χρόνια;

Σίγουρα εξήντα χρόνια είναι πολύς καιρός και η Linde είχε πολλές επιτυχίες μέσα σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα, αλλά επιτρέψτε μου να σταθώ σε κάποια χαρακτηριστικά ορόσημα που συνδέονται με τη διαδρομή της στα πιο πρόσφατα χρόνια.

Θα έλεγα αρχικά ότι ορόσημο ήταν η ανέγερση του κυρίως κτιρίου της Linde Hellas το 1998 στη Μάνδρα, αυτό ήταν ένα ορόσημο, είναι επί της ουσίας το κέντρο των δραστηριοτήτων μας, από εκεί ξεκινά ο σχεδιασμός για όλο το πορτφόλιό μας, είναι ένα κτίριο με πολλές δυνατότητες, κάτι που δεν έχουν πχ άλλες χώρες όπου δραστηριοποιείται η Linde. Επιπρόσθετα, το 2018 ήρθε η κατασκευή του κτιρίου μας στο Σχηματάρι, το οποίο σηματοδότησε μια νέα εποχή, είναι το μοναδικό στην Νοτιανατολική Ευρώπη, είναι ένα κτίριο πολύ σημαντικό για το ταξίδι της Linde προς τους σκοπούς της βιωσιμότητας.
Θα ήθελα επίσης να σταθώ και στο 2015, όταν ξεκίνησε η παραγωγή οξυγόνου για έναν από τους μεγάλους πελάτες της εταιρείας στην Ελλάδα.
Εξάλλου, ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει και στην έναρξη παραγωγής υδρογόνου από την Linde στο τέλος του 2022, κάτι το οποίο συνεχίζει. Σε αυτό το σημείο να πούμε ότι η Linde παράγει υδρογόνο από το 1984, όμως αυτό που παράγεται από το 2022 είναι πράσινο υδρογόνο και η Linde έχει πιστοποιηθεί σαν ο πρώτος παραγωγός εταιρεία του στην Ελλάδα.

Πώς ξεκίνησε η διαδρομή για το πράσινο υδρογόνο, για το οποίο ακούμε τόσα τα τελευταία χρόνια;

Η διαδρομή αυτή και ο σχεδιασμός ξεκίνησαν από τον Οκτώβριο του 2021, αλλά το 2022 ήταν που η εταιρεία πιστοποιήθηκε ως η πρώτη παραγωγής πράσινου υδρογόνου στην Ελλάδα. Ήταν κάτι που η Linde σχεδιάζε καιρό να το κάνει, να πάει ακόμα πιο μπροστά στην παραγωγή ενέργειας με όρους βιωσιμότητας, εξάλλου και η αγορά οδηγείται σταδιακά προς τα εκεί και υπάρχουν ακόμα πιο πολλές ευκαιρίες σε αυτό το πεδίο. Σαν εταιρεία είχαμε αυτό που χρειάζονταν λοιπόν, αλλά θέλαμε την ‘’πράσινη’’ του εκδοχή. Τώρα, λοιπόν, πλέον που και η αγορά οδηγείται προς τα εκείνη, ήταν η κατάλληλη ευκαιρία για αυτή την κατεύθυνση.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία επηρέασε αυτή την απόφαση; Νομίζω ότι από τις αυξήσεις στην ενέργεια που ξεκίνησαν τότε, άρχισε περισσότερο η συζήτηση για εναλλακτικές μορφές ενέργειας.

Οχι, δεν συνδέεται με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ήταν ένα επόμενο βήμα που ήθελε, σε κάθε περίπτωση, η εταιρεία να κάνει τα τελευταία χρόνια. Εξάλλου, η παραγωγή πράσινου υδρογόνου ήδη και σε άλλες χώρες όπου δραστηριοποιείται η Linde, οι οποίες μάλιστα είναι και λίγο πιο μπροστά από εμάς και εκτός από το πράσινο υδρογόνο παράγουν και κάποια άλλα είδη ‘’πράσινων’’, πιο φιλικών προς το περιβάλλον, αερίων, όπως πχ η Αυστρία. Επίσης, αυτό είναι κάτι που το σκεπτόμαστε και το διερευνούμε και για την Linde Hellas, όχι το 2024, καθώς είναι πολύ νωρίς και θέλουμε να δούμε πως θα παει καταρχήν το πράσινο υδρογόνο, ίσως το 2025.

Πόσο κόστισε συνολικά αυτή η επένδυση στη Linde;

Είχαμε ήδη τους ηλεκτρολύτες στη Μάνδρα, είχαμε όλα όσα χρειάζονταν για να το κάνουμε, οπότε στην περίπτωσή μας δεν ήταν ακριβώς επένδυση. Ηταν ένα επόμενο βήμα, ήταν μια ανάπτυξη των προϊόντων μας πάνω σε μια τεχνογνωσία που υπήρχε ήδη στην εταιρεία. Θα το χαρακτήριζα περισσότερο σαν ‘’φυσική εξέλιξη’’.

Υπάρχει ήδη ενα πορτφόλιο εταιρειών που δίνετε πράσινο υδρογόνο; Γιατί θεωρείτε είναι σημαντικό για μια εταιρεία να προχωρήσει σε αυτό το βήμα;

Είναι πολύ σημαντικό σε αυτή την χρονική στιγμή γενικά για την αγορά να προχωρήσει σε αυτό το βήμα. Εμείς έχουμε αυτό που χρειάζεται και την τεχνογνωσία να το παράγουμε, κάνουμε τη μεταφορά, επιβλέπουμε όλη την πορεία του. Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι να καλλιεργηθεί ακόμα περισσότερο η ανάγκη για πράσινο υδρογόνο και γενικότερα για πράσινη ενέργεια, είναι σημαντικό πλέον να εδραιωθεί αυτή η νοοτροπία για την ενέργεια. Θα πρέπει να σκεφτούν οι εταιρείες πως μπορούν να συνδυάσουν την διαδρομή τους με πιο φιλικό προς το περιβάλλον αέρια. Ήδη, το χρηριμοποιούν κατασκευαστικές, αεροπορικές εταιρείες, αλλά και επιχειρήσεις που σχετίζονται με το ναυτικό.

Όταν ενημερώσατε τις εταιρείες που συνεργάζεστε ήδη ότι «υπάρχει και αυτό» πως αντέδρασαν; Δεδομένου ότι είναι κάτι νέο και πρωτόγνωρο. Υπήρξε ενδιαφέρον;

Όλοι ενδιαφέρονται, είναι ανοιχτοί να το γνωρίσουν, εξάλλου, είναι κάτι που τα τελευταία χρόνια το ακούμε συνεχώς. Είναι περίεργοι και θέλουν να μάθουν για τα οφέλη του. Έχουμε, δε, υποψήφιους πελάτες που συζητάμε και ενδιαφέρονται όχι τόσο για το προϊόν, όσο για την τεχνολογία του και πως μπορούν να το προσαρμόσουν στις δικές τους ανάγκες. Το πράσινο υδρογόνο, όμως, είναι ακόμα πολύ στην αρχή του, έχει πολύ δρόμο ακόμα να διανύσει για να μπει σε μεγάλο βαθμό στις εταιρείες. Όμως η αλήθεια είναι ότι υπάρχει πολύ ενδιαφέρον, κάνουμε πολλές συζητήσεις, οι περισσότερες, βέβαια, δεν έχουν άμεσα αποτελέσματα, κάτι που είναι φυσικό, γιατί ακούνε πολλά, αλλά δεν το γνωρίζουν.

'Οσον αφορά το κόστος; Είναι ακριβότερο ή φθηνότερο για μια εταιρεία να υιοθετήσει αυτή τη μορφή ενέργειας;

Νομίζω ότι στη δεδομένη στιγμή, αυτό που θα πρέπει οι εταιρείες να λάβουν υπόψη δεν είναι μόνο το κόστος του πράσινου υδρογόνου, όσο τα μακροπρόθεσμα πλεονεκτήματά του. Αυτό πρέπει να σκεφτούν όταν κάνουμε τις συζητήσεις για την μετάβασή τους σε αυτή τη μορφή ενέργειας. Πολλές εταιρείες έχουν στόχους που θέλουν να πετύχουν μέχρι το 2030 και το 2050, είναι και άλλες, όλο και περισσότερες, επιχειρήσεις που επιθυμούν να κάνουν τη μετάβαση για να λάβουν και τις σχετικές χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που είναι ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Θεωρείτε ότι το πράσινο υδρογόνο είναι το μέλλον της ενέργειας ή ένα μέρος του;

Σίγουρα είναι μέρος του μέλλοντος της ενέργειας, ένα σημαντικό μέρος, αλλά φυσικά υπάρχουν και άλλα πράσινα αέρια που θα δούμε να αναπτύσσονται το επόμενο χρονικό διάστημα. Εϊναι μια τάση που υπάρχει να προχωρήσουμε σε πιο πράσινες μορφές ενέργειας. Το γκρι, μπλε, πράσινο υδρογόνο, γενικά το υδρογόνο, όποιο και να είναι το χρώμα του, είναι μέρος αυτής της μετάβασης.

Τί γίνεται με την αποθήκευση των αερίων; Είναι και αυτό ενα ζήτημα για μια αναδύομενη αγορά ενέργειας όπως του υδρογόνου.

Υπάρχει ανάγκη αποθήκευσης όχι μόνο για το υδρόγονο, αλλά και για το CO2. Είναι ακόμα μια ανώριμη αγορά και πρέπει να δούμε σοβαρά τις λύσεις αποθήκευσης και στο άμεσο μέλλον. Εϊναι εταιρείες που έχουν για παράδειγμα αποθήκες και άλλες που δεν έχουν. Στην Linde έχουμε ολιστικό σύστημα διαχείρισης του αερίου, από την παραγωγή στη μεταφορά του κλπ, ακόμα και για μεγάλες ποσότητες. Αν επεκταθεί η χρήση του τα επόμενα χρόνια, σίγουρα θα χρειαστούν χώροι αποθήκευσης, αλλά υπάρχουν λύσεις και υπάρχουν εταιρείες που μπορούν να το κάνουν.

Υπάρχουν κάποιες εταιρείες, κάπιοιες κατηγορίες δραστηριοτήτων στην οποίες είναι πιο ‘’απαραίτητο’’ το πράσινο υδρογόνο;

Το πράσινο υδρογόνο είναι ένα είδος ενέργειας που ταιριάζει σε όλες τις βιομηχανίες, ταιριάζει και στις ανάγκες των Δήμων, σε ό,τι αφορά πχ την ηλεκτροκίνηση, τη θέρμανση, αυτοί είναι τομείς που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό. Χρήση του όμως μπορεί να γίνει και στο ναυτικό, στις θαλάσσιες μεταφορές.

Πλησιάζοντας προς το τέλος της χρονιάς, θα ήθελα να μου κάνετε μια αποτίμηση του 2023 σε σχέση με την πορεία της εταιρείας στην Ελλάδα.

Και το 2022 και το 2023 είδαμε στα οικονομικά αποτελέσματα των επιχειρήσεων τον αντίκτυπο του πληθωρισμού και των αυξήσεων στις τιμές της ενέργειας, θεωρώ ότι αυτό έγινε από το σύνολο των εταιρειών όχι μόνο από εμάς ως Linde. Ακόμα το αντιμετωπίζουμε αυτό και και πιστεύω ότι δεν θα σταματήσει εδώ, αλλά θα συνεχίσει και στο ερχόμενο έτος. Όμως συνολικά η χρονιά που φεύγει έχει επηρεαστεί πολύ από τις αυξήσεις της ενέργειας. Οι προβλέψεις μας είναι σταθερές, είμαστε μια σταθερή εταιρεία και θέλουμε να διατηρούμαστε έτσι. Δεδομένου ότι είμαστε μια παγκόσμια και όχι τοπική εταιρεία, θα είμαστε χαρούμενοι αν είμαστε στο ιδιο επίπεδο σε σχέση με πέρυσι.

Και για να κλείσουμε, μοιραστείτε μαζί μας κάποιες προβλέψεις εν γένει για την αγορά ενέργειας το 2024.

Δεν θα είναι εύκολο το 2024, δεν βλέπουμε πολλές εταιρείες θετικές να επενδύσουν, τηρούν περισσότερο μια στάση αναμονής, περιμένου να δουν τι θα γίνει, εν μέσω ενός δύσκολου οικονομικού περιβάλλοντος. Συζητούν, ακούνε, έχουν ενημερωμένη ατζέντα, αλλά περιμένουν. Εμείς στη Linde, έχουμε τις λύσεις, έχουμε μεγάλο χαρτοφυλάκιο προϊόντων, σεβόμαστε τις ανάγκες των πελατών μας, ανεξάρτητα από τις κρίσεις, μπορούμε να τους προσφέρουμε ό,τι θέλουν ανάλογα με τις ανάγκες τους για να αναπτυχθούν, να μεγαλώσουν την παραγωγή τους. Εχουμε έναν ώριμο τρόπο να κάνουμε τα πράγματα, θα συνεχίσουμε να παράγουμε, θα συνεχίσουμε να καινοτομούμε, να προσφέρουμε νέες λύσεις που θα τους κάνουν να μειώσουν τα κόστη τους. Σε ό,τι αφορά το πράσινο υδρογόνο, οι απαιτήσεις δεν είναι τόσο μεγάλες ακόμα. Σε αυτή τη φάση, παράγουμε όσο μας απαιτεί η αγορά. Αν η αγορά μεγαλώσει, είμαστε έτοιμοι να παραγουμε παραπάνω.