Δίκη-πιλότος για χιλιάδες αυθαίρετα

Δίκη-πιλότος για χιλιάδες αυθαίρετα20.02.2020Οικονομία

Το ΣτΕ κρίνει την τύχη τακτοποιημένων κτισμάτων για τα οποία υπάρχει αμετάκλητη καταδικαστική απόφαση

Τη λύση της πρότυπης δίκης για χιλιάδες περιπτώσεις τακτοποιημένων αυθαιρέτων που εκκρεμούν στα δικαστήρια της χώρας επιλέγει το Συμβούλιο της Επικρατείας. Η δίκη αφορά διάταξη του τελευταίου νόμου για την αυθαίρετη δόμηση (ν. 4495/17), που δίνει τη δυνατότητα τακτοποίησης

ακόμα και σε περιπτώσεις στις οποίες υπάρχει αμετάκλητη δικαστική απόφαση.

Ουσιαστικά το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο θα ακολουθήσει την ίδια οδό με την περίπτωση του Ασφαλιστικού. Η διαδικασία της πρότυπης δίκης επιλέχθηκε λόγω της σημασίας της υπόθεσης προκειμένου η απόφαση να αποτελέσει οδηγό για όλα τα δικαστήρια της χώρας.

Η υπόθεση που θα βρεθεί ενώπιον του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου αφορά τη Σύρο. Για την υπόθεση έχει προηγηθεί 20ετής δικαστική διαμάχη ανάμεσα σε ιδιοκτήτρια ενός διατηρητέου αρχοντικού στο κέντρο της Ερμούπολης και σε υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού (των Εφορειών Νεωτέρων Μνημείων και Βυζαντινών Αρχαιοτήτων).

Θεσμικό πλαίσιο

Την ώρα που η υπόθεση πήγαινε από δικαστήριο σε δικαστήριο, το θεσμικό πλαίσιο για την αυθαίρετη δόμηση άλλαζε συνεχώς. Οι δύο προηγούμενοι νόμοι για τα αυθαίρετα (ν. 4014/11 και ν. 4178/13) προέβλεπαν τη δυνατότητα νομιμοποίησης κατασκευών που είχαν χαρακτηριστεί αυθαίρετες με δικαστική απόφαση.

Ωστόσο και οι δύο ακυρώθηκαν από το ΣτΕ (ο ν. 4178/13 μόνο ως προς αυτό το σημείο), διότι έρχονται σε αντίθεση με την αρχή της διάκρισης των λειτουργιών, το δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας και την υποχρέωση του κράτους να συμμορφώνεται στις δικαστικές αποφάσεις (άρθρα 26, 20 και 95 του Συντάγματος). Λαμβάνοντας υπόψη τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, ο νόμος 4495/17 δεν επέτρεψε γενικά τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων με αμετάκλητη δικαστική απόφαση, αλλά στο ίδιο άρθρο εξαίρεσε μια σειρά από περιπτώσεις.

Γι' αυτές τις περιπτώσεις καλείται πλέον να αποφανθεί εκ νέου το ΣτΕ, κρίνοντας την τύχη χιλιάδων αυθαιρέτων, οι ιδιοκτήτες των οποίων προχώρησαν στην τακτοποίησή τους, παρά το γεγονός ότι υπήρχε δικαστική απόφαση εις βάρος των κτισμάτων τους. Πριν από λίγες ημέρες η επιτροπή του δικαστηρίου υπό τον Αθανάσιο Ράντο έκανε δεκτό το αίτημα της κατοίκου Σύρου να εισαχθεί προς εκδίκαση στο Συμβούλιο της Επικρατείας η αίτηση ακυρώσεως της βεβαίωσης οριστικής υπαγωγής στον ν. 4495/2017 όμορης της ιδιοκτησίας της (κηρυχθείσα ως μνημείο) τριώροφης οικοδομής με γκαράζ και υπόγειο, όπως και της έγκρισης εργασιών αποπεράτωσης αυθαίρετων κατασκευών επί της ίδιας ως άνω τριώροφης οικοδομής.