Η Αγία Αναστασία η Φαρμακολύτρια της παράδοσης και του Παπαδιαμάντη
Ο Νίκος Ψιλάκης («Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη», εκδ.Καρμανωρ), μας μιλάει για παραδόσεις που αφορούν την Αγία Αναστασία τη Φαρμακολύτρα και τον περίφημο σπηλαιώδη ναό της στο Καινούριο χωριό Κρήτης. Κάποιες, μάλιστα, διηγήσεις «θέλουν την ίδια την Αγία Αναστασία να έχει επιλέξει ως ιερό χώρο της το σπήλαιο:
«Λένε πως δεν υπήρχε εκκλησία και πως ήταν μάντρα το σπήλαιο. Ο βοσκός που είχε το πρόβατά του εκεί σκούπιζε και βρήκε το κόνισμα της Αγίας. Το πήγε στην εκκλησία του
Η Αγία Αναστασία η Φαρμακολύτρια, «ονομάστηκε έτσι, επειδή, κατά το Συναξάρι της, στα χρόνια των μεγάλων διωγμών (τέλος του 3ου αιώνα) πριν μαρτυρήσει η ίδια, έτρεχε άφοβα στις φυλακές όπου βασανίζονταν ή ήταν αρκετοί οι Χριστιανοί, τους επάλειβε με φάρμακα τις πληγές ή τους εφρόντιζε με θεραπευτική προστασία. Μπορεί η λέξη να ήταν αρχικά «Φαρμακολύτειρα», δηλ. η σώζουσα με φάρμακα.» σημειώνει ο λαογράφος Δημήτριος Λουκάτος («Συμπληρωματικά του Χειμώνα και της Άνοιξης», εκδ.Φιλιππότη), καταθέτοντας και την εύλογη απορία του: «Είναι περίεργο ότι δεν την ανακήρυξαν προστάτη τους οι φαρμακοποιοί», καθώς ακόμη και στην εικονογραφία της παριστάνεται να κρατάει στο χέρι της ένα φαρμακευτικό φυαλίδιο.
Η εκκλησία της στη Σμύρνη (Χοροσκόι) ήταν τόσο ονομαστή για τον προσκυνηματικό χαρακτήρα της που ακόμη κι οι Τούρκοι απευθύνονταν σ’αυτήν αποζητώντας θεραπεία από νοσήματα που τους βασάνιζαν. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα της σμυρναιογράφου Όλγας Βατίδου («Η χριστιανικότητα των Τούρκων και οι Έλληνας της Μικρασίας») που παραθέτει ο Λουκάτος στο βιβλίο του:
«Στο πανηγύρι της, που γενότανε μεγαλοπρεπέστατο τρεις φορές το χρόνο (την Κυριακή του Θωμά, της Πεντηκοστής και στις 22 Δεκεμβρίου) συνέρρεε πλήθος κόσμου, από τη Σμύρνη και τα περίχωρα.[…] Ανάμεσα στους προσκυνητές υπήρχε και σημαντικός αριθμός Τούρκων, οι οποίοι ονόμαζαν την Αγία Αναστασία «Καρά Κιζ», δηλαδή Μαύρη Κόρη…. Θυμούμαστε τελευταία την επίκληση ενός τυφλού Μουσουλμάνου, που στάθηκε στο κατώφλι του νάρθηκα, φωνάζοντας: «Καρά Κιζ, σουγιού βέρινιζ» (Δώστε μου νερό από τη Μαύρη Κόρη»). Ζητούσε δηλαδή αγίασμα της Αγίας, για να βρέξει και να γιατρέψει μ’αυτό τα σβησμένα του μάτια.
Άλλοι πάλι θυμούνται μια Τούρκισσα από την Μαινεμένη που, ταμένη στην «Καρά Κιζ», να λυτρωθεί από νόσημα που την εβασάνιζε, αφού παρέμεινε σαράντα μέρες στα κελλιά της εκκλησιάς [κι αισθάνθηκε καλύτερα], έφυγε αφιερώνοντας στην εικόνα της αγίας ένα περριδέραιο από ντούμπλες (χρυσά μεγάλα φλωριά) που φορούσε στα στήθια της….»
Σύμφωνα με το Λουκάτο, «από τη Μ.Ασία ιδιαίτερα, με την εδώ καταφυγή των προσφύγων, τονώθηκε στον Ελλαδικό χώρο η λατρεία της αγίας Αναστασίας.»
Όμως, εξίσου εντυπωσιακά, είναι όσα καταγράψει κι ο Νίκος Ψιλάκης («Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη», εκδ.Καρμανωρ) για το σπηλαιώδη ναό της: «Μέχρι και πριν από λίγα χρόνια οι κάτοικοι των κοντινών χωριών έκοβαν ή έξυναν ξύλο από την εικόνα της και έκαναν φυλακτά. Άλλοι έκοβαν κουρελάκια από το ύφασμα πάνω στο οποίο είχαν τοποθετήσει την εικόνα. Γενικά πίστευαν πως ό,τι έπαιρναν από το ναό μεταφέρει ευλογία και έχει ιαματικές ιδιότητες. Έτσι, κατά καιρούς, παρατηρήθηκε το φαινόμενο να παίρνουν κομμάτια από πέτρες του σπηλαίου, ακόμη και χώμα και να το χρησιμοποιούν σε φυλακτά. Οι περισσότεροι, όμως, προσέτρεχαν στο ιερό σπήλαιο, για το αγίασμα….
«Στο σπήλαιο στάζει νερό, αγίασμα το χειμώνα. Το παίρνουμε με μπαμπάκι και το βάζουμε στις πληγές για να γιάνουν. Αν πονούσε το κεφάλι, τα μάτια, τα αυτιά τρέχαμε στην Αγία Αναστασία. Κι αν δεν υπήρχε αγίασμα παίρναμε το θυμιατό και θυμιάζαμε κι αμέσως άρχιζε πάλι να στάζει. Δεν έπρεπε να το βγάλομε έξω από την εκκλησία γιατί έχανε τη δύναμή του και γι’ αυτό οι άρρωστοι πηγαίναν εκεί, επί τόπου.»
Το προσκύνημα της Αγίας Αναστασίας απέκτησε μεγάλη φήμη στα χρόνια μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Οι σχετικές διηγήσεις κάνουν λόγο ακόμα και για μεταφορά ασθενών που δε μπορούσαν να περπατήσουν ως εκεί για να αναζητήσουν θεραπεία, για εγκοιμήσεις μέσα στο σπήλαιο και παρακλήσεις προς την αγία, όνειρα που έβλεπαν οι ασθενείς κ.α.. Το θεραπευτικό σκηνικό των αρχαίων ασκληπιείων αναβίωσε στην Κρήτη κατά τη δεκαετία του 1950 και 1960.»
Αλλά και στο Χοροσκόι στη Σμύρνη οι θεραπευτικές πρακτικές θύμιζαν αντίστοιχες των αρχαίων ασκληπείων καθώς,(βλ.:Η Αγία Αναστασία των μικρασιατών) «Οι προσκυνητές αυτοί έμεναν συχνά στα κελιά που υπήρχαν γύρω από τον περίβολο της εκκλησίας, τα οποία ήταν περισσότερα από 40. Πίστευαν ότι η αγία Αναστασία η Φαρμακολύτρια θεράπευε με θαυματουργό τρόπο ψυχικές ή πνευματικές διαταραχές.Οι ασθενείς παρέμεναν στα κελιά μαζί με τους δικούς τους ανθρώπους για διάστημα 40 ή περισσότερων ημερών, μέχρι να γίνει το θαύμα που επιθυμούσαν ή μέχρι να εκπληρώσουν το τάμα τους.»
Επιπλέον, «Στη γιορτή της αγίας Αναστασίας τα σπίτια στο χωριό είχαν το καθιερωμένο λαδερό φαγητό για τη «μεγάλη» μέρα: ρεβιθοντολμάδες, δηλαδή ξερές μελιτζάνες γεμιστές με ρύζι και ρεβίθια αλεσμένα.»
Την Αγία Φαρμακολύτρια, όμως, τίμησε και ο Αλεξάνδρος Παπαδιαμάντης στο ομώνυμο διήγημά του από το οποίο και το παρακάτω απόσπασμα… :
The post Η Αγία Αναστασία η Φαρμακολύτρια της παράδοσης και του Παπαδιαμάντη appeared first on Dogma.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Νέες παρατάσεις των έκτακτων μέτρων λόγω πανδημίας που αφορούν τα φαρμακεία
- Για καφέ στο χριστουγεννιάτικο κέντρο της Αθήνας
- Το «Ερρίκος Ντυνάν» εξαγοράζει τα νοσοκομεία της Euromedica
- Λιμός στη Λωρίδα της Γάζας - Χωρίς προηγούμενο οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί, καμία ένδειξη ανάπαυλας
- Απολογούνται οι δύο Ρομά για τον θανάσιμο τραυματισμό του αστυνομικού στον Ασπρόπυργο
- Μακελειό στην Πράγα: «Ο κόσμος έτρεχε πανικόβλητος» - Συγκλονίζει μαρτυρία Έλληνα
- Ακρόπολη: 38χρονος προσπάθησε να σκοτώσει τη μητέρα του
- Δ. Καιρίδης: Αλλάζει άρδην το σκηνικό της διαχείρισης του προσφυγικού – Δεν υπάρχει συμφωνία με το Πακιστάν
- Τα ζώδια σήμερα, Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου 2023
- Τάρτα λεμονιού πανεύκολη με 5 υλικά
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις dogma
- Τελευταία Νέα dogma
- Η Αγία Αναστασία η Φαρμακολύτρια της παράδοσης και του Παπαδιαμάντη
- Αγία Αναστασία: Γιατί αποκαλείται και φαρμακολύτρια
- Στις 22 Δεκεμβρίου εορτάζει η Αγία Αναστασία: Η Μεγαλομάρτυς η Φαρμακολύτρια
- Σαν σήμερα: Όλες οι εορτές και τα σημαντικότερα γεγονότα της 22ας Δεκεμβρίου
- Συγκλονιστικό γεγονός: «Είμαι η Αγία Αναστασία η Φαρμακολύτρια. Σε έσωσα γιατί μου το ζήτησε η Παναγία»
- Ο Δημητριάδος Ιγνάτιος επισκέφθηκε τις φυλακές
- Χριστουγεννιάτικη Εκδήλωση στη Μητρόπολη Κορίνθου
- Ο Γέροντας Παΐσιος σώζεται από δαιμονικό όραμα
- Σε εξέλιξη ο Ραδιομαραθώνιος κατά της φτώχειας από την Πειραϊκή Εκκλησία σε συνεργασία με την τηλεόραση του MEGA (ΦΩΤΟ)
- Ο Κορίνθου Διονύσιος στη «Θεοπροσφορά»
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Η κακοκαιρία «Ζόλταν» πλήττει την βόρεια Γερμανία – Εκτεταμένα προβλήματα στη λειτουργία των σιδηροδρόμων
- Νέο περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας: Τραυμάτισε με μαχαίρι τη μητέρα του στο λαιμό
- Πάτρα: Σήμερα η κηδεία του γυναικολόγου Ιωάννη Στρατούλια
- Επιδόματα: Ποια καταβάλλονται σήμερα από τον ΟΠΕΚΑ
- Χριστούγεννα με ήλιο και 20 βαθμούς -Τι καιρό θα κάνει την Πρωτοχρονιά
- Κείμενο της Πόλας Ρούπα για την έφεση του Αντεισαγγελέα Εφετών Εύβοιας στην απόφαση για την υφ’ όρον απόλυσή της
- Δ. Καιρίδης: Αλλάζει άρδην το σκηνικό της διαχείρισης του προσφυγικού – Δεν υπάρχει συμφωνία με το Πακιστάν
- Απολογούνται οι δύο συλληφθέντες για την θανάσιμη καταδίωξη στον Ασπρόπυργο - Οι κατηγορίες
- Αυτός είναι ο απαράβατος όρος που έβαζε στα συμβόλαιά του ο Λάμπρος Κωνσταντάρας
- Πιερρακάκης για μη κρατικά ΑΕΙ: Στόχος να φέρουμε περισσότερους ξένους φοιτητές στη χώρα