Μάκης Ανδρονόπουλος

Από πολύ μικρό παιδί είχα έντονη περιέργεια για τα μελλούμενα. Ως έφηβος και νέος διάβαζα μανιωδώς επιστημονική φαντασία και παρακολουθούσα μέσω των εφημερίδων τις επιστημονικές εξελίξεις. Όταν μπήκα στη δημοσιογραφία ως βοηθός οικονομικού συντάκτη, είχα την τύχη να γίνω ένας από τους πρώτους συντάκτες που κάλυπταν τη νεοσύστατη τότε Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας. Όταν άφησα αυτό το ρεπορτάζ, συνέχισα να παρακολουθώ τις επιστημονικές εξελίξεις και να διαβάζω βιβλία μελλοντολογικού χαρακτήρα. Πριν από τέσσερα χρόνια έγραψα μερικά άρθρα με κοινό τίτλο «Ο πόλεμος με τις μηχανές»,

που προκάλεσαν ενδιαφέρον. Έτσι, συνέχισα με το τρίτο μου βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε από την Ελληνοεκδοτική, το Sapiens 3 κόντρα στον Μετάνθρωπο – Εγχειρίδιο μετάβασης στην «Άλλη Εποχή».

Τώρα, ποια είναι η «Άλλη Εποχή», ποιος είναι ο Μετάνθρωπος και ποιος ο Sapiens 3; Πρόκειται για καταστάσεις που αχνοφαίνονται στον ορίζοντα, αλλά η μορφή τους δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί, είναι σε εξέλιξη με πολλούς αστάθμητους παράγοντες. Έτσι, δεν ξέρουμε αν αυτές οι διαφαινόμενες καταστάσεις, που μερικές φορές έρχονται απρόσμενα με ιλιγγιώδη ταχύτητα, θα μας βγουν σε καλό ή κακό. Κι αυτό γιατί ζούμε σε μια εποχή μετάβασης που εκ των πραγμάτων, παρά τις «καταιγίδες της πληροφορίας», προκαλούν σύγχυση.

Θα μας «σώσει» η τεχνολογία που επιφέρει δομικές αλλαγές στην καθημερινή ζωή, στην πολιτική, στον πόλεμο, στην οικονομία; Θα μας «σώσει» από τις πανδημίες, από την κλιματική κρίση, τον υπερπληθυσμό, το επισιτιστικό πρόβλημα, το μεταναστευτικό; Θα μας πάρουν τις θέσεις εργασίας τα ρομπότ και οι αλγόριθμοι; Και εμείς τι θα κάνουμε; Ποιος θα μας πληρώνει; Και η φιλελεύθερη δημοκρατία μας θα αντέξει την υπερσυγκέντρωση του πλούτου ή θα μας οδηγήσει σε «κοινωνίες της επιτήρησης»; Μήπως, πέρα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, βιώνουμε ήδη έναν παγκόσμιο πολυδιάστατο υβριδικό πόλεμο, που διεξάγεται σε πολλά φανερά και αφανή μέτωπα;

Ζούμε στην εποχή των ευαγγελιστών, των τσαρλατάνων, των σωτήρων, που εμφανίζονται λίγο πριν από τη μεγάλη ανατροπή που θα ορίσει μια «Άλλη Εποχή». Γι’ αυτό και προσπάθησα στο πρώτο μέρος του βιβλίου να παραθέσω και να ταξινομήσω όλα τα κρίσιμα φαινόμενα της εποχής μας που μας ταλανίζουν, έτσι ώστε να βγαίνει κάποιο νόημα, κάποια τάση για το πού πάμε και, κυρίως, τι πρέπει να προσέξουμε.

{jb_quote}Zούμε σε μια εποχή μετάβασης που εκ των πραγμάτων, παρά τις «καταιγίδες της πληροφορίας», προκαλούν σύγχυση. {/jb_quote}

Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου εξερευνώ την επικείμενη έλευση της «μοναδικότητας» της τεχνητής νοημοσύνης, δηλαδή το επίπεδο εκείνο λειτουργίας της μηχανής που υποτίθεται ότι θα έχει ξεπεράσει τις δυνατότητες του ανθρώπινου εγκεφάλου. Διερευνώ τη σύζευξη της τεχνητής νοημοσύνης με τη βιοτεχνολογία, τον «εξανθρωπισμό» της… Γνωρίσαμε ήδη το ρομπότ Sophia, αλλά και το ζήτημα της αυτονόμησης της μηχανής από τον άνθρωπο. Παραθέτω επίσης δεκάδες επιστημονικές έρευνες, πειράματα και ανακοινώσεις που ορίζουν τη νέα «Ιατρική Επανάσταση», από τις θεραπείες θανατηφόρων ασθενειών μέχρι την αντιστροφή της γήρανσης και το… κυνήγι της αθανασίας. Εξετάζω ακόμη και τις αθέμιτες βιοστατιστικές, τη στρατηγική της υποβολής μοντέλου ζωής, τις υποσχέσεις της γονιδιακής τροποποίησης, το biohacking και τους cyborg, την ψηφιακή αθανασία. Αναφέρομαι στις κουλτούρες και τις σέχτες του μετανθρωπισμού μέσα από τα μοντέλα του «επαυξημένου» ή του «αναβαθμισμένου ανθρώπου» και στη νέα Μεταφυσική της Επιστήμης, που ευαγγελίζονται τον επαναπροσδιορισμό της έννοιας του ανθρώπου.

Απέναντι σε αυτές τις απόκρυφες τάσεις της τεχνοεπιστήμης, παραθέτω τις επιστημονικές αποκαλύψεις για τον εγκέφαλο του sapiens sapiens και διερευνώ τη φυσιολογία του πνεύματος και της συνείδησης, καθώς και τα φαινόμενα της εντροπίας ή της προβλεπτικότητας του εγκεφάλου, τις κβαντικές εμπειρίες του μυαλού, την «παράσταση» της ύλης, τη δύναμη της συστροφής και της τηλεπάθειας. Υπό αυτό το πρίσμα, βλέπω τη δυνατότητα του Sapiens 3 ως ολοκλήρωση του ανθρώπου κόντρα στον εκμηχανισμένο μετάνθρωπο. Ο Sapiens 3 διατηρεί την ανθρωπινότητά του με τον έλεγχο της ανάπτυξης των νευρωνικών του δομών των 11 διαστάσεων, με την αυτοΐαση και τη δυνατότητα επαναπρογραμματισμού του DNA… Τέλος, καταλήγω με ορισμένα εσχατολογικά διλήμματα και σκέψεις για τον άνθρωπο, την «επικίνδυνη εξίσωση» του Χαράρι και την ελπίδα της εξέγερσης.

Το βιβλίο το αφιερώνω στη νέα γενιά, που θα βρεθεί απέναντι στα επερχόμενα και θα χρειαστεί να πάρει μεγάλες αποφάσεις…

Sapiens 3 κόντρα στον Μετάνθρωπο
Εγχειρίδιο μετάβασης στην «Άλλη Εποχή»
Μάκης Ανδρονόπουλος
Ελληνοεκδοτική
σ. 448
ISBN: 978-960-563-554-1
Τιμή: 20,00€