Ολοκληρώθηκε το έργο Cosmos

Η Εκδοτική Αθηνών και το Εργαστήριο Ολοκληρωμένων Συστημάτων του Ινστιτούτου Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Ε.Κ.Ε.Φ.Ε «Δημόκριτος» ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 2017 την εκπόνηση του έργου Cosmos: Πολιτισμική Ώσμωση – Μυθολογία και Τέχνη, στο πλαίσιο του έργου «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» της ΕΥΔΕ ΕΠΑΝΕ και ΕΥΔΕ ΕΤΑΚ με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας

και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Καθώς ο πλούτος της Ελληνικής Μυθολογίας, σε συνδυασμό με την ανάγκη για διατήρηση, διάσωση και διάδοση της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, αποτελούν αφορμή για την αναζήτηση νέων τρόπων απεικόνισης και αφήγησης αυτών των ιστοριών, το Cosmos στοχεύει στην ευρεία διάδοση και στην καλύτερη κατανόηση και εποπτεία του περίπλοκου και ογκώδους αυτού έργου, μέσω μιας καινοτόμου, ελκυστικής και εύχρηστης desktop εφαρμογής.

{loadmodule mod_adsence-inarticle-makri} {loadposition adsence-inarticle-makri}

Κύριος σκοπός του έργου είναι η εύληπτη οπτικοποίηση των συσχετισμών των τριών βασικών στοιχείων των μύθων, δηλαδή των ιστοριών, των προσώπων που συμμετέχουν σε αυτές και των τόπων στους οποίους διαδραματίζονται. Επίσης, το έργο επεκτείνεται και στην παρουσίαση των αναπαραστάσεων των μύθων σε έργα τέχνης της αρχαιότητας, αναδεικνύοντας τις συσχετίσεις με τους απεικονιζόμενους χαρακτήρες, τον τόπο όπου παράχθηκαν, καθώς και τη σημερινή τους τοποθεσία. Η εφαρμογή Cosmos υπερβαίνει τη συνήθη πρακτική της γραμμικής αφήγησης των μύθων και της απλής παράθεσης εικόνων σχετικών έργων τέχνης. Αναπτύσσεται σε δύο αλληλένδετα επίπεδα, το επίπεδο των Μύθων και το επίπεδο της Τέχνης, όπου, κάθε ένα είναι οργανωμένο σε τρία δυναμικά παράθυρα οπτικοποίησης της πληροφορίας. Πιο συγκεκριμένα, στα αντίστοιχα παράθυρα, το επίπεδο των Μύθων παρουσιάζει: α) τις ιστορίες, με μία προσωποκεντρική δομή, β) τους συμμετέχοντες χαρακτήρες και γ) τους τόπους όπου εκτυλίσσονται αυτές. Αντιστοίχως, το επίπεδο της Τέχνης παρουσιάζει: α) τις αναπαραστάσεις των μύθων σε έργα της αρχαίας τέχνης, β) τους απεικονιζόμενους χαρακτήρες σε αυτά τα έργα και γ) την τοποθεσία προέλευσης των έργων, εφόσον είναι γνωστή, καθώς και την παρούσα τοποθεσία τους.

Στην εφαρμογή Cosmos δίνεται η δυνατότητα στον χρήστη να ανακαλύψει συνδέσεις μεταξύ των επιμέρους στοιχείων που δεν είναι προφανείς, όπως σχέσεις και επιρροές μεταξύ διαφορετικών ιστοριών, τις διαφορετικές ιστορίες που διαδραματίζονται σε έναν τόπο ή στις οποίες συμμετέχει ένας χαρακτήρας, τον κοινό τόπο έκθεσης έργων τέχνης κ.ά.

Οι συνεργαζόμενοι φορείς στην πρόταση είναι έγκριτοι και ειδικευμένοι στη δράση που έχουν αναλάβει. Η Εκδοτική Αθηνών δραστηριοποιείται στον τομέα των ιστορικών εκδόσεων με πολύτομα έργα από κορυφαίους επιστήμονες και πλούσιο φωτογραφικό υλικό από τη διεθνή παρουσία της ελληνικής τέχνης. Πολλές από τις σειρές της έχουν βραβευτεί από την Ακαδημία Αθηνών και τη Γαλλική Ακαδημία, ανάμεσα στις οποίες και το 5τομο έργο Ελληνική Μυθολογία του Ι. Κακριδή. Η εταιρεία ανέπτυξε περαιτέρω αυτή τη θεματική σε μικρότερες, πιο εύχρηστες εκδόσεις, όπως η επίτομη Ελληνική Μυθολογία της Κ. Σέρβη, που εκδόθηκε σε 6 γλώσσες και η επίτομη Παγκόσμια Μυθολογία. Το ενδιαφέρον της Εκδοτικής Αθηνών για την αξιοποίηση του έντυπου υλικού, χρησιμοποιώντας την ψηφιακή τεχνολογία, την έχει ήδη οδηγήσει στο χρηματοδοτούμενο από το ΕΣΠΑ Επιχειρησιακό πρόγραμμα Ψηφιακή Σύγκλιση, όπου ρόλος της ήταν η δημιουργία των κειμένων της εφαρμογής και η έρευνα. Η επιλογή και η επεξεργασία των φωτογραφιών αποτελούν επίσης δομικό στοιχείο της εφαρμογής. Το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Ε.Φ.Ε.) «Δημόκριτος» είναι το μεγαλύτερο πολυκλαδικό ερευνητικό κέντρο της χώρας, με 50 χρόνια προσφοράς στην επιστήμη και στον άνθρωπο. Εποπτεύεται από τη ΓΓΕΤ, διατηρώντας παράλληλα τη διοικητική και οικονομική του αυτονομία. Το Ινστιτούτο Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών (ΙΠΤ) διεξάγει έρευνα και αναπτύσσει τεχνολογίες στις περιοχές των Τηλεπικοινωνιών, Δικτύων, Ευφυών Συστημάτων Πληροφορικής και του Διαδικτύου. Επιπλέον, αποσκοπεί στην προώθηση της αριστείας και της καινοτομίας στους προαναφερθέντες τομείς, προς όφελος της κοινωνίας και της ανάπτυξης της οικονομίας της γνώσης. Το Εργαστήριο Ολοκληρωμένων Συστημάτων (ISL) ως μέρος του ΙΠΤ έχει αναλάβει τον σχεδιασμό και τη δημιουργία της εφαρμογής.

Η επιστημονική ομάδα που έφερε εις πέρας το έργο αποτελείται από τους: για το Εργαστήριο Ολοκληρωμένων Συστημάτων – ΙΠΤ – ΕΚΕΦΕ «Δ»: Στέλιο Χ.Α. Θωμόπουλο, Παναγιώτη Τσιμπιρίδη, Ινώ Θεοδώρου, Χρήστο Μαρόγλου, Στάθη Γεωργίου, Μάρκο Χάλαρη, και για την Εκδοτική Αθηνών: Χριστιάνα Γ. Χριστοπούλου, Μαρία Κούρση, Κατερίνα Σέρβη, Μαρία Χρίστου.

Εκδήλωση για το έργο Cosmos

Από τη Δευτέρα 13 Σεπτεμβρίου έως την Κυριακή 19 Σεπτεμβρίου διοργανώθηκε από την Εκδοτική Αθηνών μεγάλη εκδήλωση για το έργο Cosmos: Πολιτισμική Ώσμωση – Μυθολογία και Τέχνη. Στη διάρκεια αυτών των ημερών έγινε παρουσίαση του έργου και της εφαρμογής τόσο από την Εκδοτική Αθηνών όσο και από το Εργαστήριο Ολοκληρωμένων Συστημάτων του Ινστιτούτου Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «Δημόκριτος». Στη συνέχεια ακολούθησε χρήση της εφαρμογής από τους συμμετέχοντες, οι οποίοι εκδήλωσαν μεγάλο ενδιαφέρον και συμπλήρωσαν σχετικό ερωτηματολόγιο για την αξιολόγηση της εφαρμογής.

Από την πλευρά της η Εκδοτική Αθηνών έκανε μεγάλη καμπάνια σε εφημερίδες, περιοδικά, ιστοσελίδες, σε σχολεία και πανεπιστήμια, σε αναγνώστες παλιούς και νέους, σε γονείς, μαθητές, φοιτητές, επιστήμονες, γιατί το θέμα της Μυθολογίας είναι πάντα γοητευτικό, ενδιαφέρον και ανεξάντλητο.

Η συνεργασία της ομάδας της Εκδοτικής Αθηνών με την αρμόδια ομάδα του «Δημόκριτου» υπήρξε εξαιρετική, γι’ αυτό άλλωστε και το έργο βραβεύτηκε με ένα από τα πέντε βραβεία καλύτερης εργασίας για την πρωτοτυπία, την καινοτομία, την επιστημονική τεκμηρίωση, την τεχνογνωσία, την άρτια παρουσίαση και τον θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία. Η βράβευση έγινε στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς EuroMed 2021 (30 Σεπτ. – 3 Οκτ.), που διοργανώνεται κάθε δύο χρόνια και αναδεικνύει τον ελληνικό πολιτισμό σε όλη την υφήλιο.