Αρωματική κατσαρόλα για χορτοφάγους

Mε εξαίρεση τον Ιταλό Archimboldo και τα χαρακτηριστικά καταφορτωμένα πορτρέτα κεφαλιών του που, μετά τον αρχικό εντυπωσιασμό, μπορεί και να ξεπερνούν το όριο του κιτς, τα λαχανικά ως πρώτη ύλη όπως και το μαγειρεμένο-σερβιρισμένο φαγητό δεν απαντώνται συχνά στη ζωγραφική.

Η έμπνευση των ζωγράφων ανά τους αιώνες δείχνει πως έβρισκε περισσότερο γόνιμο καμβά στη φρεσκάδα των φρούτων, στα κρεατικά (κυρίως πουλερικά και κυνήγι), στα ψάρια ακόμη περισσότερο αλλά και στα αβγά, στον συνωστισμό των λαϊκών αγορών, στα μεγάλα ξύλινα τραπέζια

και στις σκηνές της προετοιμασίας του φαγητού μέσα στις πολύβουες κουζίνες όλων των εποχών.

Ανάμεσα στους λιγοστούς συγκριτικά πίνακες-εξαιρέσεις, υπάρχουν βεβαίως κάποιοι του Van Gogh (Still life with vegetables and fruit και Still life with a basket of vegetables) από την εποχή που ζωγράφιζε τους χωρικούς (βλέπε και τους ‘Πατατοφάγους‘, 1885), του ειδικού επί της κουζίνας Φλαμανδού Joachim Beuckelaer (τμήμα από το Μaid by the fire), του μάλλον άγνωστου Ισπανού Emanuele Serrano (επίσης τμήμα, από το έργο Preparing the meal, δίπλα σε νεαρή που κάνει στον κόκορα ασκήσεις Προκρούστη), του ψηλού Δανού Pieter Aertsen (τμήμα από το Market Woman with Vegetable Stall, 1567), έτσι για να αναφέρω απλώς μερικά παραδείγματα.

Και προς θεού μην παραλείψω το Still Life with Vegetables, περί το1905–6, του Henri Matisse, στη φάση ακόμη του νεοϊμπρεσιονισμού του, όπου όλα (σχήματα και χρώματα) γίνονταν πιο επίπεδα και οι ρυθμικές πινελιές του άκρως εμφανείς στο αδειασμένο καλάθι με τα ψώνια από κάποια τοπική αγορά της Νότιας Γαλλίας.

Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε πως ευθύνονται οι εποχές και οι δυσκολίες τους, αλλά και οι προτιμήσεις των εκάστοτε πατρώνων και συλλεκτών, που δεν έβρισκαν και τόσο νόμπιλε τα λάχανα και τις πατάτες για να τα εκθέτουν στους ευγενείς τοίχους τους.

Πιθανότατα να φταίει επιπλέον, το γεγονός ότι η ένδεια από μόνη της δεν έκανε επίσης γοητευτικά και εμπνευστικά για αποτύπωση στον μουσαμά τα προσωπικά γεύματα των καλλιτεχνών. Από την άλλη, για τους θρησκευτικούς συμβολισμούς και τις σχετικές με τη ζωή και τον θάνατο έννοιες που πέρασαν μέσα από τα ζωγραφισμένα αντικείμενα οι καλλιτέχνες, προτίμησαν τα λουλούδια και τα φρούτα στα still life παρά τα υπόλοιπα τρόφιμα και τα συνόδεψαν, με το ζόρι σχεδόν, απλώς με μερικά κομμάτια ψωμιού, άντε και τυριού, που τα έβαλαν δίπλα στα μπουκάλια και τις καράφες –το κρασί και το αλκοόλ δεν θα μπορούσαν να λείπουν- και στα άλλα σκεύη (καλάθια και φρουτιέρες) με τα μήλα και τα αχλάδια, μέσα κι έξω τους.

Τα καλλιτεχνικώς απαξιωμένα ωστόσο λαχανικά, έκαναν τεράστια βήματα και διαμόρφωσαν με την γευστική δυναμική τους το μαγειρικό τοπίο: από βασικό προϊόν της γης με πρωτοκαθεδρία σε όποια κουζίνα είχε άμεση εξάρτηση από μια φτωχή, γεωργική πρώτιστα παραγωγή, αναδείχθηκαν πρωταγωνιστές της γεύσης και trend setters, αποδεικνύοντας πως μπορεί να είναι και μεγάλη έμπνευση για άλλης συνομοταξίας καλλιτέχνες, αυτούς της κουζίνας.

Οι πολλαπλοί σ