Civilization 6: Rise and Fall Review

Το Civilization 6: Rise and Fall κυκλοφόρησε πριν ενάμισι χρόνο περίπου. Στο review μας είδαμε τί καινούριο και φρέσκο προσέφερε και πώς μπορούσε να συγκριθεί με το Civilization 5, το οποίο μετά και το δεύτερο expansion του, το εξαιρετικό Brave New World, έφτασε στο σημείο να είναι ένα πραγματικά πολύ ολοκληρωμένο παιχνίδι. Για του λόγου το αληθές, το Civilization 6 ήταν κι αυτό πολύ ολοκληρωμένο από πλευράς περιεχομένου

οταν βγήκε, κάτι που μας έκανε όλους να αναρωτιόμαστε προς ποια κατεύθυνση θα το πήγαινε η Firaxis με το πρώτο expansion – κι αν επιτέλους θα διόρθωνε προβλήματα όπως η νοημοσύνη και το user interface.

Η κατεύθυνση που παίρνει το πρώτο expansion του παιχνιδιού, Rise and Fall είναι ενδιαφέρουσα και κατά κάποιον τρόπο ανατρεπτική για την ίδια την κοσμοθεωρία στην οποία στηρίζεται η σειρά Civilization γενικότερα, αν όχι όλα τα παιχνίδια 4X. Σε αυτού του είδους τα παιχνίδια, οι τέσσερις διαδοχικοί στόχοι είναι αρχικά η εξερεύνηση του περιβάλλοντος, η εξάπλωση του κράτους σας, έπειτα η εκμετάλλευση των αντιπάλων και τελικά η εξολόθρευσή τους. Η έμμεση παραδοχή στα 4X είναι ότι η ροή του παιχνιδιού (όπως και η ιστορία, σύμφωνα με αυτό το μοντέλο) είναι μια γραμμική, εξελικτική υπόθεση, η οποία δεν έχει σκαμπανευάσματα, παρα μοιάζει με μια λογαριθμική γραφική παράσταση που απλώς παρουσιάζει την ανεμπόδιστα αυξητική, γεωμετρική πρόοδο της τεχνολογικής, πληθυσμιακής και οικονομικής ανάπτυξης της ανθρωπότητας. Πώς είναι δυνατόν ένα παιχνίδι που βασίζεται τόσο άρρηκτα σε αυτές τις παραδοχές να τολμήσει να πει “ξέρετε, μερικές φορές υπάρχουν και σκοτεινές περίοδοι, δεν είναι όλα πρόοδος”;

Το Rise and Fall καταρχάς φέρνει τα eras, τους “αιώνες”, οι οποίοι χωρίζονται σε σκοτεινούς, “κανονικούς”, χρυσούς (οι οποίοι τώρα καταλαβαίνουμε γιατί δεν υπήρχαν στο βασικό παιχνίδι!) και ηρωικούς. Σε κάθε εποχή, μαζεύετε era points από διάφορα επιτεύγματα, είτε αυτά είναι ότι καταστρέψατε μια βαρβαρική κατασκήνωση, είτε ότι φτιάξατε κάποιο θαύμα του κόσμου ή προσελκύσατε κάποιο σπουδαίο πρόσωπο στην αυλή σας, είτε ότι κατασκευάσατε κάποια συνοικία, είτε αργότερα ότι κάνατε τον περίπλου της Γης, είτε ότι αλλάξατε πολίτευμα, είτε ότι καταφέρατε να φέρετε κάποια ελεύθερη πόλη υπό τη σφαίρα επιρροής σας κτλ. Το αν η επόμενη εποχή στην οποία μπαίνετε, πχ στην κλασική εποχή μετά την αρχαία, είναι χρυσός, κανονικός ή σκοτεινός αιώνας για εσάς, καθορίζεται από τον αριθμό πόντων που καταφέρατε να μαζέψετε στην προηγούμενη – θεωρητικά από το πόσα σπουδαία επιτεύγματα πραγματοποίησε ο πολιτισμός σας.

Η "ξεστακαρισμένη" ανάπτυξη των πόλεων συνεχίζει να είναι το πιο ενδιαφέρον και δημιουργικό σύστημα του παιχνιδιού.

Η κύρια μεταβλητή που επηρεάζεται από το αν είστε στο ναδίρ ή στο ζενίθ σας είναι η αφοσίωση (loyalty), άλλη μια καινοτομία του Rise and Fall. Πόλεις στο κέντρο της αυτοκρατορίας σας κατά την διάρκεια ενός χρυσού αιώνα είναι απόλυτα αφοσιωμένες σε εσάς, εξασφαλίζοντας ότι το κράτος σας παραμένει ενωμένο. Αντίθετα, ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια που βάζει ένας σκοτεινός αίωνας στην πορεία σας προς την δόξα είναι ότι ρίχνει τα επίπεδα αφοσίωσης σε όλες τις πόλεις σας. Αν έχετε συνοριακές πόλεις κοντά σε πόλεις αντιπάλων που εκπέμπουν αντι-αφοσιώση (λειτουργία που είχε ο πολιτισμός [culture] σε προηγούμενα παιχνίδια) ή μάλιστα αποικίες σε άλλες ηπείρους που λαμβάνουν μάλιστα και ιδιαίτερο debuff εξαιτίας αυτού, είναι πολύ πιθανόν αυτές οι πόλεις κατά την διάρκεια ενός σκοτεινού αιώνα να σηκώσουν μπαϊράκι και να ενωθούν με άλλους, πιο σταθερούς πολιτισμούς. Προφανώς μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το ίδιο κόλπο για να απορροφήσετε τμήματα αντιπάλων χωρίς να χυθεί στάλα αίμα και αυτό είναι μάλλον αρκετά πιο διασκεδαστικό από το να προσπαθείτε να κρατήσετε την αυτοκρατορία σας ενιαία.

Οι χρυσοί και σκοτεινοί αιώνες όμως προσφέρουν κι άλλα buffs πέρα από όσα έχουν να κάνουν με την αφοσίωση. Στην αρχή κάθε εποχής μπορείτε να επιλέξετε σε ποιον τομέα θα εισπράξετε τα bonus, επιτρέποντας πχ όταν είστε σε χρυσό αιώνα να εξαγοράζετε μονάδες όχι μόνο με χρυσό, αλλά και με πίστη (faith), επιπλέον χρυσό από το εμπόριο, επιπλέον έρευνα από στιγμές “εύρηκα” (μικρο-achievements που σας προσφέρουν πόντους επιστήμης για κάθε τεχνολογία στα δύο δέντρα του παιχνιδιού) και άλλα καλούδια, τα οποία εν πάσει περιπτώσει περιστρέφονται κυρίως γύρω από την απόκτηση περισσότερων era points στην επόμενη εποχή. Με λίγα λόγια, επιλέγετε ποια κατεύθυνση σας επιβραβεύει περισσότερο για να εξασφαλίσετε μια νέα χρυσή εποχή – είναι η ανακάλυψη νέων πολιτισμών, νέων τεχνολογιών ή η κατασκευή συνοικιών; Το ενδιαφέρον είναι ότι και οι σκοτεινοί αιώνες προσφέρουν κάποια buffs μαζί με τις “τιμωρίες” τους. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η επιλογή να υποβαθμίσετε το εξωτερικό σας εμπόριο με αντάλλαγμα την αναβάθμιση του εσωτερικού σας εμπορίου, κάτι που μπορεί να σας βοηθήσει να μετατρέψετε καινούριες πόλεις σε οδοστρωτήρες σε χρόνο μηδέν.

Ο φωτισμός του χάρτη κατα την διάρκεια των σκοτεινών αιώνων είναι πιο μουντό και απαιδιόδοξο.

Για την ακρίβεια, το μάλλον αλλόκοτο είναι ότι, αν βλέπετε ότι δεν έχετε βλέψεις για να πετύχετε χρυσό αιώνα στην επόμενη εποχή, δεν υπάρχουν πραγματικά σοβαροί λόγοι να προσπαθήσετε για έναν “κανονικό αιώνα”. Οι σκοτεινοί αιώνες είναι ξεκάθαρα ανώτεροι, αν τουλάχιστον δεν έχετε θέματα με την αφοσίωση των πόλεων σας. Δεδομένου ότι για να πετύχετε έναν ηρωικό αιώνα (κάτι σαν χρυσό εις διπλούν) χρειάζεται πρώτα να μπείτε σε έναν σκοτεινό αιώνα και αμέσως αφού βγείτε από αυτόν να μπείτε σε χρυσό, συν ότι ένας ηρωικός αιώνας με όλα τα εντυπωσιακά πλεονεκτήματα που προσφέρει είναι ίσως η καθοριστική στιγμή σας σε ολόκληρη την παρτίδα, η στρατηγική εναλλαγή σκοτεινών-χρυσών αιώνων, η καλα υπολογισμένη ενεργοποίησή τους και η αποφυγή κανονικών αιώνων είναι σίγουρα η ανώτερη στρατηγική, ακόμα κι αν δεν βγάζει πολύ νόημα από οποιαδήποτε άλλη άποψη. Για του λόγου το αληθές, είναι γεγονός ότι αν οι σκοτεινοί αιώνες ήταν υπερβολικά τιμωρητικοί, θα αυξανόταν ο αριθμός των παικτών που θα παράταγαν μια παρτίδα στη μέση. Τα σκαμπανευάσματα που προσφέρουν στη ροή κάθε παρτίδας αλλάζουν (λίγο) την προβλεψιμότητα του ποιος θα νικήσει από ένα σημείο και μετά. Αλλά αν οι σκοτεινοί αιώνες δεν μπορούν πραγματικά να είναι σκοτεινοί επειδή θα έκαναν το παιχνίδι λιγότερο διασκεδαστικό, ίσως είναι εύλογο το ερώτημα γιατί επιλέχθηκε η συγκεκριμένη θεματολογία για το expansion.

Αν και οι αιώνες είναι η σημαντικότερη και μάλλον πιο πετυχημένη προσθήκη του Rise and Fall, προφανώς δεν είναι η μόνη. Πλέον μπορείτε να διαλέξετε από επτά κυβερνήτες (governors) που ειδικεύονται σε διαφορετικούς τομείς διακυβέρνησης όπως διπλωματία, εμπόριο, τοπογραφία (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό πρακτικά) κτλ. Κάθε ένας από τους κυβερνήτες, όσο ξεκλειδώνονται σίγα-σιγά, μπορεί να ανατεθεί και σε μια πόλη, ενώ ο καθένας έχει κι από ένα πολύ μικρό “talent tree”. Μπορούν να είναι σημαντική βοήθεια, αλλά από ένα σημείο και μετά αναβαθμίζονται τόσο συχνά που δεν έδινα ιδιαίτερη προσοχή – είναι ακριβώς ένα υπομενού περισσότερο απ’ ότι μπορούσα να κρατάω υπό τον έλεγχο μου, με υπερβολικά πολλούς αριθμούς και παραμέτρους για να μπορώ να νιώθω ότι τους παρακολουθώ ικανοποιητικά όλους. Ακόμα δυστυχώς δεν υπάρχει ένας γρήγορος και εύκολο τρόπος επισκόπησης των buffs, όλων των αριθμών και των παραμέτρων, συμπεριλαμβανομένων των νεοαφιχθέντων era points. Πλέον ακόμα και το θρυλικά περίπλοκο Europa Universalis έχει μια τέτοια χρήσιμη οθόνη.

Μιλώντας για το κατά κάποιον τρόπο “αντίπαλο δέος” στο είδος, πλέον υπάρχουν και τα emergencies, τα οποία σίγουρα είναι άλλη μια ιδέα εμπνευσμένη από Europa Universalis και τους συνασπισμένους πολέμους του (coalition wars). Όταν μεγάλα γεγονότα συμβαίνουν στην παρτίδα σας, όπως πχ αν αλλαξοπιστήσετε μια ιερή πόλη ή χρησιμοποιήσετε ένα πυρηνικό όπλο, όλοι οι αντίπαλοι καλούνται να συμμαχήσουν εναντίον σας και να καταστρέψουν τον τρόμο που απειλεί την ανθρωπότητα. Αν καταφέρετε για έναν χ αριθμό γύρων να επιβιώσετε, αμείβεστε πλουσιοπάροχα. Κι εδώ έρχεται το κλασικό πρόβλημα: αυτή η νέα προσθήκη δεν φαίνεται να λειτουργεί όπως θα έπρεπε 100%, για τον απλούστατο λόγο ότι η νοημοσύνη συνεχίζει να έχει προβλήματα με την κίνηση των μονάδων της στον χάρτη. Συνεχίζει να φαίνεται ανίκανη να μπορεί να χρησιμοποιήσει με πραγματική στρατηγική τις μονάδες της, πόσο μάλλον να συντονίσει μια επίθεση συνδυάζοντας τις μονάδες δύο ή περισσοτερών αντίπαλων πολιτισμών που ελέγχει. Από αυτή την άποψη, το Rise and Fall δεν έχει κάνει σχεδόν κανένα βήμα μπροστά σε σχέση με το αρχικό παιχνίδι.

Ακόμα κι ένας χρυσός αιώνας δεν μπορεί να σας προστατέψει από ενα γνήσιο μογγολικό ντου.

Νομίζω ότι οι δυο-τρεις πρώτες παρτίδες το πολύ με το Rise and Fall (κάτι που προφανώς μπορεί να σημαίνει μέχρι και 40-50 ώρες, κι από εσάς εξαρτάται αν αυτό επαρκεί ή όχι) φτάνουν για να δείτε όλα όσα έχει να προσφέρει. Αυτό καλύτερα συνοψίζεται με την αίσθηση ικανοποίησης όταν βλέπετε το timeline σας να στολίζεται με τα επιτεύγματα του πολιτισμού σας που σας δίνουν τα μονάκριβα era points. Βασικά, αν και φαίνεται να κάνει ακριβώς το αντίθετο, το Civilization 6 και το expansion του επιβραβεύουν πολύ συγκεκριμένους τρόπους παιχνιδιού. Αυτό που θέλετε είναι να έχετε όσο το δυνατόν περισσότερες στιγμές “εύρηκα” και era points, που σημαίνει ότι από πολιτισμό σε πολιτισμό περιστρέφεστε γύρω από αρκετά κοινές στρατηγικές ώστε να μπορείτε να εξασφαλίσετε αυτούς τους πόντους. Το “gamification” σε τέτοιο βαθμό του ίδιου του gameplay του Civilization φέρνει αυτή την ικανοποίηση και την εθιστική αίσθηση εκπλήρωσης που φέρνουν οι πόντοι για πράγματα που θα κάνατε ούτως ή άλλως, όμως αυτό στερεί από το παιχνίδι το βάθος που φαίνεται να έχει εκ πρώτης όψης. Κάθε κράτος, ακόμα και οι πολιτισμοί-εκπλήξεις όπως η Γεωργία, οι Mapuche και οι Cree, αλληλεπιδρούν διαφορετικά με αυτόν τον σταθερό πυλώνα επίτευξης μετα-πόντων, αλλά τελικά το ύφος του παιχνιδιού από παρτίδα σε παρτίδα δεν διαφέρει όσο θα περίμενε κανείς.

Το Civilization 6 ήταν το πιο ολοκληρωμένο Civilization στο λανσάρισμά του και το Rise and Fall είναι από τα πιο ενδιαφέροντα πρώτα expansion στην ιστορία της σειράς. Αν σας αρέσει η κατεύθυνση του Civilization 6 και οι αλλαγές που έφερε στον τρόπο παιχνιδιού, το Rise and Fall προσφέρει περισσότερα και “ταράζει τα νερά” στην ίδια κατεύθυνση. Δεν είναι απαραίτητο, αλλά σίγουρα είναι μια πρόγευση του τί μπορεί να γίνει το παιχνίδι στην τελική του μορφή.

Tο σύστημα αφοσίωσης (loyalty) είναι μια ξεκάθαρη βελτίωσηAλλαγή στο ρυθμό του βασικού gameplay με τους χρυσούς/σκοτεινούς αιώνεςH αλλαγή του χρώματος του φωτισμού του χάρτη ανάλογα με τον αιώναTo timeline προσφέρει μεγάλη ικανοποίησηΗ επιπλέον στρώση “gamification” με την μορφή των era points είναι εθιστική......αλλά ακριβώς αυτό κάνει τις κερδοφόρες στρατηγικές παρόμοιεςΟι καινοτομίες γίνονται επαναλαμβανόμενες μετά από κάποιες παρτίδεςΗ νοημοσύνη παραμένει απογοητευτικήΧρήσιμες πληροφορίες είναι κρυμένες ή απροσπέλαστεςΤο σύστημα των κυβερνητών είναι μάλλον αχρείαστοΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ: 8.0

ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ:PCΑΝΑΠΤΥΞΗ:FiraxisΕΚΔΟΣΗ:2K GamesΔΙΑΘΕΣΗ:CD MediaΕΙΔΟΣ:ΣτρατηγικήΠΑΙΚΤΕΣ:Single-player, multiplayerΕΠΙΣΗΜΟ SITE:https://www.civilization.com/expansion/HM. ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ:8/2/2018

Game20.gr, το Άσυλο των gamers