Για ένα ορθό πλαίσιο συζήτησης περί δραχμής

Με τη γνωστή συνέντευξή του στην Καθημερινή, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, ο κατεξοχήν αρμόδιος για την προστασία του νομίσματος, έγινε ίσως άθελά του το πρόσωπο που άνοιξε την επίσημη συζήτηση για την επαναφορά της δραχμής. Η συζήτηση αυτή άνοιξε όμως με το χειρότερο δυνατό τρόπο: Κινδυνολογικά, εκβιαστικά, χωρίς την αναμενόμενη, όσο και αναγκαία τεχνοκρατική ουδετερότητα.

Στην πραγματικότητα, δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς θα συμβεί, εάν επιστρέψουμε στη δραχμή. Κάνουμε μόνον υποθέσεις, διότι δεν υπάρχει ανάλογη εμπειρία στο παρελθόν. Μια που άνοιξε, όμως, η σχετική συζήτηση, τότε πρέπει αυτή να γίνει σωστά – τεχνοκρατικά και πολιτικά σωστά.

Το πρόβλημα της έλλειψης χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας έχει μπροστά του τρεις επιλογές ως πιθανές λύσεις.

Η πρώτη είναι η με διάφορους τρόπους συνέχιση της σημερινής χρηματοδοτικής και οικονομικής κηδεμονίας της Ελλάδας. Δεν πρόκειται ακριβώς για “λύση”, μια που ακριβώς αυτή η “λύση” του Μνημονίου επέφερε τα σημερινά προβλήματα. Δεν είναι “λύση”, αλλά είναι το ίδιο το πρόβλημα.

Η δεύτερη λύση είναι μια υγιής συμφωνία ειλικρινούς αλληλεγγύης με τους εταίρους στην Ε.Ε. για προσωρινή χρηματοδότηση της Ελλάδας από τα κράτη της ευρωζώνης, χωρίς καταστροφικά για την οικονομία μέτρα. Η λύση αυτή προϋποθέτει άρση της σημερινής χρηματοδοτικής κηδεμονίας και παύση της επιβολής νέων μέτρων υπό τη δαμόκλειο σπάθη της χρεοκοπίας – η οποία καταστρέφει συνεχώς το οικονομικό κλίμα.

Δυστυχώς η δεύτερη αυτή, ιδανική λύση δεν είναι 100% στο χέρι της Ελλάδας. Πρέπει να συναινέσουν και οι εταίροι, ιδίως η Γερμανία, η οποία, νιώθοντας απειλούμενη στον διεξαγόμενη αφανή νομισματικό πόλεμο, αμύνεται αυξάνοντας το κόστος της “διάσωσης” των “προβληματικών” χωρών τόσο, ώστε η “διάσωση” να μην αποτελεί ελκυστική επιλογή. Αν και η επίλυση του ελληνικού προβλήματος θα αποτελούσε την απαρχή της επίλυσης όλου του προβλήματος της ευρωζώνης, Δεν είναι βέβαιο ότι είναι εφικτή η αλλαγή της γερμανικής στάσης και η δεύτερη αυτή, ιδανική λύση.

Τρίτη λύση αποτελεί ακριβώς η δραχμή. Γιατί όμως η δραχμή να αποτελεί λύση;

α) Υπό συνθήκες ενδεχόμενης αναγκαστικής αναστολής εξυπηρέτησης του (τουλάχιστον εξωτερικού) χρέους, θα επιτρέψει τη μερική νομισματική χρηματοδότηση της οικονομίας στο εσωτερικό της χώρας. Νομισματική χρηματοδότηση έγινε ήδη από το 2008-2009 με σχετική επιτυχία στις ΗΠΑ και τη Βρετανία, αλλά δεν τη θέλει για την Ευρώπη η Γερμανία. Νομισματική χρηματοδότηση σημαίνει, ότι το χρήμα που εξαφανίζεται λόγω της κρίσης, αντικαθίσταται με έκδοση νέου (είτε πραγματικού είτε λογιστικού) χρήματος από την Κεντρική Τράπεζα.

β) Θα επιτρέψει τη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών από την Τράπεζα της Ελλάδος χωρίς να υπάρχουν οι αναπόφευκτες δεσμεύσεις που διέπουν τη λειτουργία μιας υπερεθνικής κεντρικής τράπεζας. Η μέριμνα μιας εθνικής Κεντρικής Τράπεζας για το εθνικό τραπεζικό σύστημα θα είναι αποκλειστικά προσανατολισ