Γιατί απέτυχε ο Ντέιβιντ Κάμερον

Αναμφισβήτητα, η θέση του στην Ιστορία δεν θα είναι αυτή που θέλει, σχολιάζει ο James Hanning, συν-συγγραφέας του βιβλίου "David Cameron: Πρακτικά, ένας Συντηρητικός".

Όλες οι πολιτικές καριέρες καταλήγουν σε αποτυχία, λέει το κλισέ - και για τον Ντέιβιντ Κάμερον αυτό το κλισέ αποδεικνύεται αληθινό. Μόλις είχαμε πιστέψει ότι ο Κάμερον κατάφερε άλλη μια "μεγάλη απόδραση", το Βρετανικό εκλογικό σώμα έριξε τη βόμβα. Και τώρα ο Κάμερον παραιτήθηκε. Μόλις πριν από λίγες ημέρες, ο πρωθυπουργός φάνηκε να είναι στα πρόθυρα

της επιτυχίας. Ήταν βέβαιος για τη νίκη στο δημοψήφισμα της Πέμπτης, ανέφεραν οι συνάδελφοί του, αν και με μια μικρότερη νίκη από ό,τι περίμενε αρχικά. Η δολοφονία της βουλευτή των Εργατικών Τζο Κοξ και η σημασία, σύμφωνα με τα λόγια του ηγέτη του κόμματός της Τζέρεμι Κόρμπιν, να "αγαπάμε τον γείτονα του γείτονα" φάνηκε να έχει κλονίσει εκείνους που μπήκαν στον πειρασμό να επιδοθούν σε έναν ξενοφοβικό σωβινισμό.

Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν μια αμφίρροπη μάχη, αλλά έτειναν προς την παραμονή. Οι αγορές φάνηκαν όσο πιο ήρεμες θα μπορούσαν να ελπίζουν. Επιπλέον, η θέση του Κάμερον στην Ιστορία ήταν σχεδόν εξασφαλισμένη. Θα περνούσε τους τελευταίους μήνες και τα χρόνια του στην Downing Street στην ευχάριστη θέση να κριθεί επί της ουσίας για τα τρία δημοψηφίσματα και τις δύο εκλογικές νίκες στο ενεργητικό του. Καθόλου άσχημα για έναν άνθρωπο χωρίς " πιστεύω", ή τουλάχιστον έτσι ειπώθηκε.

* * *

Στην πραγματικότητα, οι πεποιθήσεις του Κάμερον είναι τόσο σιωπηρές που δεν μπορεί να τις απαριθμήσει. Έχει ανατραφεί με μια αριστοκρατική καλοσύνη και την πεποίθηση ότι όσοι είναι στο περιθώριο της κοινωνίας πρέπει να ικανοποιηθούν, μαζί με την - στο μυαλό του τουλάχιστον - διαίσθηση του τι θα δεχτεί ο λαός και την πεποίθηση ότι, ενώ η ευγένεια που επιβάλλεται έχει αποτέλεσμα, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τον πλούτο.

Για τον Κάμερον, το να είσαι Συντηρητικός είναι θέμα διάθεσης, που αντανακλά τον πραγματισμό και τη σιγουριά για το πώς να χειρίζεσαι θέματα, έναν σκεπτικισμό σχετικά με το δόγμα και μεγάλα οράματα και πίστη, πάνω απ 'όλα, σε ένα έθνος. Η τραγωδία του είναι ότι αυτές ακριβώς οι δυνάμεις τον νίκησαν.

* * *

Αλλά πέρα από το προσωπικό, η απόφαση του εκλογικού σώματος να αποχωρήσει από την ΕΕ δείχνει πόσο μεγάλη είναι η διάσπαση της Βρετανίας. Ένα Έθνος, πράγματι. Στο πιο θεμελιώδες ερώτημα από όλα - την ΕΕ - η χώρα έχει μια "χαράδρα" πολύ βαθιά, ακριβώς στη μέση.

Και αυτό δεν είναι απλώς ένα θέμα άποψης. Τα πρώτα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων δείχνουν ότι το δημοψήφισμα έστρεψε τους ηλικιωμένους ενάντια στους νέους, του κατοίκους των μεγάλων πόλεων ενάντια στην ύπαιθρο, τους μορφωμένους ενάντια στους λιγότερο μορφωμένους, τους πνευματώδεις κοσμοπολίτες ενάντια στους φοβισμένους οπισθοδρομικούς.

Οι πεποιθήσεις του Κάμερον στην Ένωση με τη Σκωτία, την Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία είναι θεμελιώδους σημασίας για το ποιος είναι. Κάνει διακοπές στη Σκωτία. Λατρεύει τη βασίλισσα και ό,τι αυτή συμβολίζει. Ωστόσο η σημαντική ψήφος της Σκωτίας υπέρ της παραμονής στην ΕΕ για μια ακόμη φορά βάζει το θέμα της ανεξαρτησίας πάνω στο τραπέζι.

Είναι ένα καίριο πλήγμα για κάποιον με ένα αίσθημα καθήκοντος στην υπηρεσία των κοινών. Επιπλέον, μέσα σε λίγα λεπτά από την παραίτηση του Κάμερον, ο πρώην ηγέτης των Συντηρητικών Ίαν Ντάνκαν Σμιθ δεν μπόρεσε να αντισταθεί και είπε στο ραδιόφωνο του BBC ότι είχε καταλάβει πως ο Κάμερον θα παραμείνει παρά την ήττα και θα κάνει "το καθήκον του", αλλά ότι είχε επιλέξει άλλη διαδρομή. Με άλλα λόγια, ενώ η τρεμάμενη φωνή του Κάμερον ακόμα αντηχούσε στα αυτιά των ακροατών, ο Ντάνκαν Σμιθ - ο οποίος νωρίτερα αυτή την εβδομάδα είχε κατηγορήσει τον πρωθυπουργό ότι ψεύδεται- κατηγορούσε τον Κάμερον για αθέτηση της υπόσχεσής του.

Πράγμα που μας οδηγεί στη δυσαρέσκεια που προκαλεί ο Κάμερον. Γιατί παρά την επιφανειακή γοητεία του, η ζωή του Κάμερον ήταν πολύ "γυαλισμένη", πάρα πολύ εύκολη. Ένιωθε ειλικρινής σχετικά με το ότι υπηρετούσε τα κοινά, με το ότι δημοσιοποιούσε μεγάλα κομμάτια της οικογενειακής ζωής του, με το ότι ξυπνούσε στις 5 το πρωί για να παραστεί στα υπουργικά συμβούλια, για να είναι - με μία φράση που άρεσε στον καγκελάριο Τζορτζ Όσμπορν- "όλοι μαζί σε αυτό". Αλλά στη Βρετανία της λιτότητας, όπου οι ξένοι φαίνεται να παίρνουν κάθε θέση εργασίας και η ΕΕ δημιουργεί έναν βολικό αποδιοπομπαίο τράγο για σχεδόν κάθε διαρθρωτική οικονομική ασθένεια, αυτό αποδείχθηκε ότι δεν είναι αρκετό.

Τι ήξερε για τη ζωή στην πρώτη γραμμή; Η μορφωμένη σε ακριβά πανεπιστήμια κλίκα στην Downing Street δεν επρόκειτο ποτέ να γίνει τόσο δημοφιλής σε μεγάλο μέρος της χώρας, αλλά στις εκλογές ήταν πάντα ο συνήθης τρόπος που ο λαός έδειχνε τη δυσαρέσκειά του.

Σίγουρα δεν θα το έκαναν και όταν το διακύβευμα ήταν τόσο υψηλό όσο η ένταξη στην ΕΕ…

Αυτή ήταν η υπόθεση του Κάμερον, τουλάχιστον, όταν ζήτησε δημοψήφισμα. Μερικές φορές κατά τη διάρκεια της "επαναδιαπραγμάτευσης" για τη σχέση της Βρετανίας με την ΕΕ έμοιαζε με κάποιον που έπλεε με ένα κανό δίπλα σε έναν γκρεμό, όντας δύσπιστος για τις προειδοποιήσεις από τις Βρυξέλλες για το τι θα μπορούσε να είναι εφικτό, ενώ πάντα φαινόταν να πιστεύει ότι θα πετύχει κάτι σημαντικό. Επέστρεψε φαινομενικά πεπεισμένος ότι το είχε πετύχει - και πληγώθηκε από αυτούς που το αμφισβήτησαν.

Αλλά σε κάθε περίπτωση, ο παραδοσιακός πατριώτης μέσα του συνέχισε να πιστεύει στην έμφυτη καλή αίσθηση του βρετανικού λαού. Σίγουρα δεν θα στήριζαν τους ιδεολόγους της δεξιάς και τους "τρελούς και ρατσιστές", όπως ο ίδιος αποκάλεσε κάποτε τον ηγέτη του UKIP Νάιτζελ Φάρατζ.

* * *

Ίσως, μετά την εκλογή του νίκη το 2015, να άρχισε να πιστεύει πάρα πολύ στις δυνάμεις του - και να μην περίμενε ότι θα πρέπει να ανταποκριθεί στην υπόσχεσή του για ένα δημοψήφισμα. Αλλά αυτή τη φορά, καθώς άρχισε να καταλαβαίνει το μέγεθος του έργου του, ζήτησε μια πίστη για κάτι που απλά δεν ήταν εκεί. Οι αντιφρονούντες Τόρις είχαν ξεφύγει. Η καρδιά της ηγεσίας του Εργατικού Κόμματος ποτέ δεν συμμετείχε σε αυτό. Η βρετανική στενομυαλιά - υποτιμημένη από τη φούσκα των μέσων ενημέρωσης του Westminster - είχε βρει έναν σκοπό. Το αποτέλεσμα ήταν το "Project φόβος", μία φανταχτερή εκστρατεία, που ταίριαζε μόνο με εκείνη των αντιπάλων του.

Φάνηκε άδοξη και χωρίς αμυντικότητα.

Επιπλέον, οι άνθρωποι που ο Κάμερον δήλωσε ότι θα καταστραφούν - τραπεζίτες, μεγάλες επιχειρήσεις- ήταν άνθρωποι για τους οποίους ένα μεγάλο μέρος του λαού αδιαφορούσε. Ο Κάμερον θα στοιχειώνεται από την ιδέα ότι οδήγησε τη Βρετανία εκτός ΕΕ από ατύχημα. Αν δεν είχε προσπαθήσει να εξαγοράσει το κόμμα του και το UKIP με την υπόσχεση ενός δημοψηφίσματος, θα είχε αποφευχθεί το Brexit;

Φοβάμαι ότι ακόμα και αυτός, που δεν πτοείται εύκολα, θα περάσει κάποιες δύσκολες νύχτες.

politico.eu

Διαβάστε περισσότερα