Η ευρωζώνη ζει την αρχή του τέλους της

Τη περασμένη εβδομάδα, οι επενδυτές έστειλαν ένα σκληρό μήνυμα στους Ευρωπαίους ηγέτες, με αφορμή την αδυναμία της Γερμανίας να πουλήσει δεκαετή ομόλογα με τα επιτόκια που ήθελε. Το μήνυμα ήταν ότι ούτε η Γερμανία είναι ασφαλής.

Από την αρχή της κρίσης του 2008, οι επενδυτές εστίασαν στους κινδύνους πίστωσης και αντάμειψαν τη Γερμανία με χαμηλά επιτόκια για την επιμέλειά της. Τώρα οι αγορές εστιάζουν στα νομισματικά ρίσκα. Ο πληθωρισμός αυξάνεται, και το ευρώ μπορεί να διαλυθεί. Πρόκειται για την αρχή του τέλους της ευρωζώνης.

Μέχρι το 2008, οι επενδυτές θεωρούσαν ότι όλα τα κρατικά ομόλογα της ευρωζώνης, όπως και τα τραπεζικά χρέη, δεν είχαν ρίσκα και δεν επρόκειτο ποτέ να χρεοκοπήσουν. Αυτό ήταν κερδοφόρο, αφού οι ευρωπαϊκές τράπεζες μπορούσαν να αγοράζουν κρατικό χρέος, να το χρηματοδοτούν με μικρότερα επιτόκια από αυτά της ΕΚΤ, και να βάζουν στη τσέπη τους τη διαφορά  (σπρεντς).

Στη συνέχεια όμως έσφιξε η παγκόσμια πίστωση, και κάποια ελαττώματα έγιναν εμφανή. Η Ελλάδα είχε μεγάλο κρατικό χρέος, η Ιρλανδία έζησε μια τραπεζική  φούσκα ακινήτων, ακόμη και οι γερμανικές τράπεζες είχαν μεγάλα ανοίγματα. Τα σπρεντς άρχισαν να ανεβαίνουν. Η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία, και τώρα η Ιταλία, έχουν μεγάλο βραχυπρόθεσμο χρέος το οποίο δεν μπορούν να μετακυλίσουν με χαμηλό κόστος. ΗΗηηηοοκκκ

Οι κορυφαίες ευρωπαϊκές τράπεζες βρίσκονται στην ίδια κατάσταση. Κανένα από τα παραπάνω κράτη ή τράπεζες δεν μπορούν να αντέξουν το τρέχον χρεωστικό βάρος τους, με λογικά επιτόκια.

Πολλοί κορυφαίοι πολιτικοί, μερικοί αξιωματούχοι του ΔΝΤ, και οι τεχνοκράτες της τελευταίας προσφυγής (Μάριο Μόντι και Λουκάς Παπαδήμος), πιστεύουν εσφαλμένα ότι τα επιτόκια μπορούν να πέσουν. Ισχυρίζονται πως αν τυχόν και μειώσουν τα ελλείμματα, προχωρήσουν σε θεσμικές μεταρρυθμίσεις, και αναχρηματοδοτήσουν τις τράπεζες τους, τότε τα κράτη τους θα αναπτυχθούν, και θα επιστρέψουν στις αγορές.

Στη πραγματικότητα, κανένα από αυτά τα κράτη δεν θα μπορέσει να δανειστεί (σύντομα) στις κεφαλαιαγορές. Η Ιρλανδία κάνει λάθος πιστεύοντας ότι θα μπορέσει να το κάνει το 2013. Με τέτοια χρέη, καμία από τις χώρες αυτές δεν μπορεί να πείσει τις αγορές, και θα ζήσουν σε καθεστώς υψηλών επιτοκίων, χαμηλών επενδύσεων, και εύθραυστων τραπεζών για πολλές δεκαετίες.

Οι Γάλλοι, μαζί με το Η.Β. και τις ΗΠΑ παρακαλούν την ΕΚΤ να σώσει τη κατάσταση. Ελπίζουν πως μπορεί να το κάνει , αγοράζοντας τα κρατικά χρέη της ευρωζώνης. Αυτό εννοούν οι πολιτικοί όταν λένε «βγάλτε τα μπαζούκα».

Μια μαζική αγορά ομολόγων από πλευράς ΕΚΤ θα μείωνε τα ρίσκα πίστωσης, αλλά θα αύξανε τη πιθανότητα υποτίμησης του ευρώ έναντι του δολαρίου και άλλων νομισμάτων. Και αν η ΕΚΤ χρειαστεί να συνεχίσει να αγοράζει χρέος για να χρηματοδοτήσει τα ελλείμματα, και να αποτρέψει τις χρεοκοπίες, τα ημερομίσθια και οι τιμές θα αυξάνονταν, όπως έγινε στην Αμερική τη δεκαετία του 1970. Αυτό για τους Γερμανούς αποτελεί ανάθεμα.

Σύντομα θα δούμε να πωλούνται  γερμανικά