Η ρήξη Τουρκίας Ισραήλ μεγεθύνει τα προβλήματα στη Μ. Ανατολή

Ο κόσμος θα πρέπει να πει ένα μεγάλο ευχαριστώ στον ανώνυμο διπλωμάτη που «διέρρευσε» στην εφημερίδα New York Times το πολυαναμενόμενο πόρισμα του ΟΗΕ για το συμβάν του σκάφους Mavi Marmara το 2010. Τέθηκε έτσι ένα τέλος σε μήνες εικασιών, επαναπροσδιορίζοντας τελικά και τις σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας.Το πόρισμα εκδόθηκε από επιτροπή με επικεφαλή της τον πρώην πρωθυπουργό της Ν. Ζηλανδίας Geoffrey Palmer, και με μέλη τον Álvaro Uribe πρώην πρωθυπουργό της Κολομβίας, και από έναν εκπρόσωπο της Τουρκίας και του Ισραήλ.Το πόρισμα καταλήγει στο ότι η επιδρομή επί του σκάφους ήταν «υπερβολική και παράλογη», αλλά ο αποκλεισμός της Γάζας είναι νόμιμος, και βασίζεται σε ζητήματα εθνικής ασφάλειας του Ισραήλ.Η διαρροή του πορίσματος, σε συνδυασμό με την συνεχιζόμενη άρνηση του Τελ Αβίβ να ζητήσει συγγνώμη για την επιδρομή, οδήγησαν την Άγκυρα στην εφαρμογή του σχεδίου Β, απελαύνοντας τον Ισραηλινό πρέσβη, υποβαθμίζοντας το επίπεδο διπλωματικών σχέσεων, ακυρώνοντας τις στρατιωτικές συμφωνίες, και υποσχόμενη να στηρίξει τους συγγενείς των θυμάτων, προσφεύγοντας στα διεθνή δικαστήρια. Μάλιστα, σε συνέντευξη τύπου, ο Davutoglu προειδοποίησε πως η χώρα του θα κάνει ότι είναι απαραίτητο για να προστατεύσει την ελεύθερη ναυσιπλοΐα στην ανατολική Μεσόγειο.Αυτές οι κινήσεις αποτελούν το τελικό επιστέγασμα στη σταθερή υποβάθμιση των σχέσεων των δυο πρώην συμμάχων, που ξεκίνησε με την ισραηλινή επίθεση στη Γάζα τον Δεκέμβριο του 2008. Έτσι, προβλέπεται μια μακροχρόνια «ψύξη» των σχέσεων, που μάλλον θα οδηγήσει και σε περαιτέρω προβλήματα για τις δυο χώρες στο εγγύς μέλλον.Στον πυρήνα του προβλήματος, και κάτι που μάλλον αποκλείει την όποια επαναπροσέγγιση, είναι οι εντελώς διαφορετικές θέσεις  των δυο χωρών όσον αφορά στο ρόλο τους στη Μέση Ανατολή.Για την Τουρκία, η συνεχιζόμενη ισραηλινή κατοχή παλαιστινιακών εδαφών, θέτει σε κίνδυνο τη τάξη και την αρμονία που η ίδια θέλει για τη περιοχή.Για το Ισραήλ, η χείρα φιλίας της Τουρκίας προς τη Χαμάς, το καθεστώς Άσαντ, και το Ιράν, αποτελούν ενδείξεις ότι η τουρκική κυβέρνηση συμμετέχει στον άξονα αντίστασης εναντίον του.Η Τουρκία και το Ισραήλ διαφωνούν ριζικά όσον αφορά στα κρίσιμα ζητήματα της περιοχής. Το Ισραήλ θεωρεί ότι εφαρμόζει έναν νόμιμο αποκλεισμό δια θαλάσσης της Γάζας, ενώ η Τουρκία θεωρεί πως οι Ισραηλινοί συμπεριφέρονται σαν η Μεσόγειος να είναι ιδιωτική τους λίμνη. Και εκεί που οι Τούρκοι είδαν το σκάφος Mavi Marmara ως μια ανθρωπιστική προσπάθεια, οι Ισραηλινοί το είδαν ως μια απόπειρα βίαιης ενίσχυσης της Χαμάς.Πηγές από το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού χαρακτήρισαν το πόρισμα ως «επαγγελματικό, σοβαρό, και εκτεταμένο», ενώ ο Τούρκος πρόεδρος Abdullah Gul το χαρακτήρισε «άκυρο για τη Τουρκία».Καμιά από τις δυο χώρες δεν βγαίνει κερδισμένη από τις εξελίξεις και τη στάση τους. Η Τουρκία απορρίπτοντας τα συμπεράσματα μιας σοβαρής και αξιόπιστης επιτροπής του ΟΗΕ, στην οποία συμμετείχε εκπρόσωπός της, δείχνει να παιδιαρίζει, και να τα θέλει όλα δικά της. Το Ισραήλ, από τη προχειρότητα με την οποία χει