Ναι από Ντόρα στο «Βόρεια Μακεδονία»

Ως «βιώσιμη» λύση θεωρούσε η υπουργός Εξωτερικών, κ.Ντόρα Μπακογιάννη, το 2008 και 2009, την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία» για τα Σκόπια. Λύση τότε δεν επήλθε ανάμεσα στην Αθήνα και τα Σκόπια,

διότι ήταν ηλίου φαεινότερο ότι ο τότε πρωθυπουργός των Σκοπίων, ακραίος εθνικιστής, κ.Νίκολα Γκρουέφσκι, δεν επρόκειτο ποτέ να συναινέσει. Όπως εξάλλου κάνει και σήμερα. Και είναι ολίσθημα της σημερινής ηγεσίας της Νέας Δημοκρατίας να επιχειρεί να τον ξεπλύνει, και να τον παρουσιάσει, από απολύτως αδιάλλακτος που ήταν, σε υπέρμαχο της λύσης του ονοματολογικού.

Αφορμή στάθηκε ένα τηλεγράφημα της αμερικανίδας πρέσβεως στα Σκόπια, τον Ιούλιο του 2008, το οποίο «διέρρευσε» στα Wikileaks, και εσχάτως αναπαρήχθη στην Ελλάδα. Η συντάκτης του, Τζίλιαν Μιλοβάνοβιτς, ισχυρίζεται ότι ο Γκρουέφσκι ήθελε λύση του ονοματολογικού με την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία». Στην πραγματικότητα ούτε αυτό ήθελε ο Γκρουέφσκι, αλλά ας υποθέσουμε ότι η αμερικανίδα πρέσβης εκφράζει μια τάση της τότε σκοπιανής ηγεσίας. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, ο Γκρουέφσκι ζητούσε η ονομασία αυτή να ισχύει μόνο στις διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Σκοπίων, αλλά στις διακρατικές σχέσεις με τα υπόλοιπα κράτη διεθνώς να ισχύει η συνταγματική ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Κοντολογίς, πρότεινε διπλή ονομασία. Όποια χώρα βεβαίως ήθελε, θα μπορούσε να αναγνωρίσει τα Σκόπια με τη νέα ονομασία «Βόρεια Μακεδονία». Κάτι που σημαίνει ότι δεν δεχόταν λύση erga omnes. Και ήταν απολύτως φυσικό, η τότε κυβέρνηση της ΝΔ να μην το δεχτεί. Εξάλλου, πάγια θέση της Αθήνας ήταν και είναι ονομασία erga omnes. Επιπλέον, ο Γκρουέφσκι, ως ήταν αναμενόμενο, ήθελε τόσο τη μακεδονική ταυτότητα όσο και τη γλώσσα. Δηλαδή, μονά ζυγά δικά του.

Αλυτρωτισμός Γκρουέφσκι

Άραγε, πιστεύει κανείς ότι ο άνθρωπος, ο οποίος γέμισε τα Σκόπια με τους αδριάντες του μέγα Αλέξανδρου και του Φιλίππου, ακόμα κι αν δεχόταν ισχυρότατες πιέσεις από τον διεθνή παράγοντα, θα υποχωρούσε; Παρά τις τότε επιθυμίες των ΗΠΑ για εδώ και τώρα επίλυση του ονοματολογικού, που, όπως στη συνέχεια αποδείχτηκε, ήταν όνειρα καλοκαιρινής νυκτός, ο Γκρουέφκσι είχε επενδύσει την πολιτική καριέρα του στον άκρατο εθνικισμό, νόμιζε ότι με τις βαλκανικές κουτοπονηριές του θα κοροϊδέψει τους πάντες, λέγοντάς τους ότι θέλει λύση. Τα όσα διεμήνυσε εκείνη την περίοδο στην ελληνική πλευρά ο ειδικός διαμεσολαβητής του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, είναι ενδεικτικά της εικόνας που είχαν σχηματίσει για τον τότε πρωθυπουργό της πΓΔΜ στον ΟΗΕ.

Ειδικότερα, σύμφωνα με ελληνικά κυβερνητικά έγγραφα, τον Οκτώβριο του 2008, «ο κ.Νίμιτς μου επανέλαβε (σ.σ. σε Έλληνα διπλωμάτη) δυο – τρεις φορές ότι από τις συνομιλίες που είχε με τον πρωθυπουργό της πΓΔΜ έμεινε με την εντύπωση ότι ο Γκρουέφσκι θα προτιμούσε να μην υπάρξει λύση και να εφαρμόσει τη δική του γραμμή. Στις συνομιλίες ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ συμμετέχει, είτε γιατί δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά λόγω των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και της Ενδιάμεσης Συμφωνίας ή διότι αισθάνεται κάποια πίεση από τις ΗΠΑ που αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να αγνοήσει». Αντίστοιχες αναφορές για την παρελκυστική τακτική Γκρουέφσκι φέρεται να έκανε ο κ.Νίμιτς στην ελληνική πλευρά και το Μάϊο του 2008. Όπως προκύπτει από ελληνικά κυβερνητικά έγγραφα της εποχής, είχε πει τόσο στην κ.Ντόρα Μπακογιάννη, όσο και σε Έλληνες διπλωμάτες ότι «δεν βρίσκει καμία ανταπόκριση από τον πρωθυπουργό της πΓΔΜ, αν και ο πρόεδρος της γείτονος είναι πιο συνεργάσιμος».

Υπέρ του «Βόρεια Μακεδονία»

Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι η πρόταση για ονομασία «Βόρεια Μακεδονία» δεν προερχόταν από τα Σκόπια και τον Γκρουέφσκι, όπως εσφαλμένα προκύπτει από το έγγραφο της αμερικανικής πρεσβείας, αλλά από τον κ.Νίμιτς με τη σθεναρή –μάλιστα- συναίνεση της ελληνικής πλευράς, και ειδικότερα της τότε υπουργού Εξωτερικών, κ.Ν.Μπακογιάννη. Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με ελληνικά κυβερνητικά έγγραφα, τον Οκτώβριο του 2008, «είναι καλό ότι αυτή τη φορά αναφέρεται (σ.σ. ο Μ.Νίμιτς) μόνο σε μια εναλλακτική πρόταση για το όνομα North Macedonia, προκειμένου στην πΓΔΜ, όπως μου είπε (σ.σ. ο Νίμιτς) να συνηθίσουν στην ιδέα».

Από τα ίδια έγγραφα προκύπτει ότι τον Ιούνιο του 2008, κατά τη διάρκεια συνάντησής της με τον κ.Νίμιτς, η κ.Ν.Μπακογιάννη ήταν υπέρ του όρου «Βόρεια Μακεδονία». Ειδικότερα, αναφέρουν στις τότε εκθέσεις τους Έλληνες διπλωμάτες, «όσον αφορά τα κείμενα εργασίας που προετοίμασε ο κ.Μ.Νίμιτς, η κα. υπουργός είπε ότι η προτίμησή μας για την ονομασία είναι Republic of North Macedonia διότι πληροί το γεωγραφικό κριτήριο». Αλλά και στις 8 Ιουλίου του 2009, οπότε ο κ.Νίμιτς συναντάται και πάλι με την κ.Ντόρα Μπακογιάννη, ξαναρώτησε την Ελληνίδα υπουργό Εξωτερικών: «Θέλω να σας ρωτήσω: Αξίζει να συνεχίσω τις προσπάθειές μου για το όνομα «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας»; Και η απάντηση της κ.Ν.Μπακογιάννη ήταν: «Ναι αξίζει».

Η ιθαγένεια

Πριν τη συνάντησή του με την κ.Μπακογιάννη, στην Αθήνα, ο κ.Νίμιτς επισκέφθηκε τα Σκόπια, όπου συνάντησε τον κ.Ν.Γκρουέφσκι, προκειμένου να του γνωστοποιήσει την πρόταση για «Βόρεια Μακεδονία». Ο τότε Σκοπιανός πρωθυπουργός, βέβαια, μη επιθυμώντας την επίλυση του θέματος ζήτησε ο όρος «Βόρεια» να μπει πριν το «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Κάτι που ήταν ολοκληρωτικά αντίθετο στις θέσεις της Αθήνας, η οποία επεδίωκε γεωγραφικό ή επιθετικό προσδιορισμό πριν από τη λέξη «Μακεδονία» και βέβαια λύση erga omnes. Την ίδια περίοδο, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η Αθήνα καθιστούσε σαφές στον ειδικό διαμεσολαβητή του ΟΗΕ ότι η θέση της για την ιθαγένεια των πολιτών της πΓΔΜ, ήταν «citizen of North Macedonia», από τη στιγμή που η ελληνική πλευρά δεχόταν και προωθούσε μάλιστα τον όρο «Βόρεια Μακεδονία».

Αμερικανικά «δημοκρατικά» σχέδια

Όπως όλα δείχνουν, λοιπόν, το έγγραφο της αμερικανικής πρεσβείας στα Σκόπια, του 2008, στην πραγματικότητα μάλλον ευχολόγιο ήταν και εξέφραζε … ευσεβείς πόθους για την επίλυση του προβλήματος, ενώ πιθανότατα τα απαράδεκτα σημεία που περιείχε δεν αποκλείεται να αποτελούσαν σχέδιο επίλυσης κάποιων «δημοκρατικών» κύκλων της Ουάσιγκτον. Πόσο μάλλον, αποτελεί ολίσθημα να επιχειρείται ξέπλυμα του Γκρουέφσκι, αφού ο ίδιος ακόμα και σήμερα είναι κατά της λύσης την οποία υπέγραψαν Ελλάδα και Σκόπια. Λύση που δήθεν ήταν αυτή που πρότεινε ο ίδιος παλιότερα.

«Βιώσιμες» λύσεις

Να σημειωθεί ότι η Αθήνα, τόσο το 2007 όσο και το 2008 ήταν απολύτως θετική στο όνομα «Βόρεια Μακεδονία». Χαρακτηριστικά, κατά τη διάρκεια της 6ης τριμερούς συνάντησης του διαμεσολαβητή του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, με τον Έλληνα και τον Σκοπιανό διαπραγματευτές, στη Νέα Υόρκη, στις 25 – 3 – 2008, γράφει Έλληνας διπλωμάτης: «Με ρώτησε (σ.σ. ο Σκοπιανός διαπραγματευτής) αν υπάρχουν ονόματα από όσα συζήτησαν οι δυο υπουργοί (σ.σ. οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Σκοπίων) που θα μπορούσαμε να δεχτούμε. Απάντησα ότι οι λέξεις Republic of Macedonia θα πρέπει να διαχωριστούν με έναν επιθετικό προσδιορισμό π.χ. State of –επίθετο- Macedonia, και συνέχισα ότι επίθετα όπως UPPER, NORTH NEW ή VARDARSKA είναι από τα επίθετα που θα μπορούσαμε να εξετάσουμε». Τον Αύγουστο του 2008, σε νέες συναντήσεις της ελληνικής και σκοπιανής αντιπροσωπειών και του κ.Νίμιτς, στη Νέα Υόρκη, η ελληνική πλευρά σημείωσε, σύμφωνα με κυβερνητικά έγγραφα της εποχής: «Για τον επιθετικό προσδιορισμό του επανέλαβα ότι πρέπει να είναι πριν από τη λέξη Μακεδονία. Η ελληνική κυβέρνηση, όπως του εξήγησε και η κα ΥΠΕΞ (σ.σ. Ν.Μπακογιάννη) πιστεύει ότι μόνο οι παραλλαγές Republic of North or Upper Macedonia είναι βιώσιμες».

Διαβάστε περισσότερα