Ο καπιταλισμός είναι καταδικασμένος

Του Nouriel Roubini Η αναστάτωση στις παγκόσμιες χρηματαγορές σηματοδοτεί την απαρχή μιας μεγάλης ύφεσης. Μια τεράστια οικονομική κρίση, που οφείλονταν στα ιδιωτικά χρέη και ανοίγματα, οδήγησε σε μια κρίση δημοσίου χρέους εξαιτίας της προσπάθειας των κυβερνήσεων να μην επαναληφθεί ένα νέο κραχ. Η ανάκαμψη που ακολούθησε όμως ήταν αναιμική, και λίαν οδυνηρή για πολλές αναπτυγμένες οικονομίες.Σήμερα έχουμε έναν συνδυασμό υψηλής τιμής του πετρελαίου και των εμπορεύσιμων αγαθών, αστάθεια στη Μ. Ανατολή, σεισμό και τσουνάμι στην Ιαπωνία, κρίση χρέους στην ευρωζώνη, και δημοσιονομικά προβλήματα στην Αμερική. Όλα αυτά συντελούν στην αύξηση της αποφυγής ρίσκων.Οικονομικά, οι ΗΠΑ, η ευρωζώνη, η Βρετανία, και η Ιαπωνία, δουλεύουν στο ρελαντί. Ακόμη και οι ταχύτατα αναπτυσσόμενες αγορές (Κίνα, Ασία, και Λατινική Αμερική), καθώς και οι οικονομίες που βασίζονται στις εξαγωγές (Γερμανία, Αυστραλία), αισθάνονται μια οξεία επιβράδυνση.Μέχρι πέρσι, οι πολιτικοί μπορούσαν να εμφανίζουν κάποιον λαγό μέσα από το καπέλο τους, για να επαναφέρουν τις τιμές, και να προκαλέσουν οικονομική ανάκαμψη. Τα δημοσιονομικά κίνητρα, τα πολύ χαμηλά επιτόκια, οι δυο γύροι της ποσοτικής χαλάρωσης, η απομόνωση του κακού χρέους, και τα τρισεκατομμύρια δολάρια σε διασώσεις και παροχή ρευστότητας στις τράπεζες. Οι πολιτικοί τα έχουν δοκιμάσει όλα. Τώρα όμως, τους τελείωσαν οι λαγοί. Η δημοσιονομική πολιτική που εφαρμόζεται σήμερα φρενάρει την ανάπτυξη στην ευρωζώνη και στη Βρετανία. Ακόμη και στις ΗΠΑ, σε όλα τα επίπεδα διοίκησης, μειώνονται οι δαπάνες και οι μεταφορές χρημάτων. Πολύ σύντομα θα δούμε και αύξηση των φόρων.Ένας νέος γύρος τραπεζικών διασώσεων είναι πολιτικά ανεπιθύμητος, και οικονομικά μη πραγματοποιήσιμος. ΟΙ περισσότερες κυβερνήσεις, ειδικά στην Ευρώπη, είναι σε τόσο άσχημη κατάσταση, που δεν έχουν χρήματα για να διασώσουν τις τράπεζες, ακόμη κι αν το ήθελαν. Και μάλιστα, η οικονομική τους κατάσταση είναι αυτή που πυροδοτεί τους φόβους για τη κατάσταση του τραπεζικού τομέα, ο οποίος έχει στα χέρια του όλα τα επίφοβα κρατικά «χαρτιά».Ακόμη και η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να βοηθήσει. Η ποσοτική χαλάρωση περιορίζεται από τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη και στο Η.Β. Η αμερικανική Federal Reserve μπορεί να ξεκινήσει έναν τρίτο γύρο ποσοτικής χαλάρωσης, αλλά αυτό θα είναι πολύ λίγο. Οι προηγούμενες προσπάθειες απέφεραν ανάπτυξη μόλις 3% για το τρίμηνο. Στη συνέχεια έπεσε στο 1% στο πρώτο μισό του 2011. Μια τρίτη προσπάθεια θα είναι μικρότερη, και δεν θα έχει κάποιο αποτέλεσμα.Η υποτίμηση του νομίσματος δεν αποτελεί  μια εφικτή επιλογή για όλες τις αναπτυγμένες οικονομίες. Όλες χρειάζονται ένα πιο αδύναμο νόμισμα, και καλύτερο εμπορικό ισοζύγιο για να πετύχουν την ανάπτυξη, αλλά δεν μπορούν όλες να το κάνουν συγχρόνως. Για αυτό, η εξάρτηση από την νομισματική ισοτιμία προκειμένου να πετύχεις στο εμπορικό σου ισοζύγιο, δεν μπορεί να σου αποφέρει κάποιο κέρδος.Προς το παρόν, αναμένονται νομισματικοί πόλεμοι, με την Ελβετία και την Ιαπωνία να έχουν ήδη αρχίσει τις πρώτες αψιμ