Οι διαφοροποιήσεις στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας

Ο κυβερνήτης του Τέξας, και υποψήφιος για την προεδρία Ρεπουμπλικάνος Rick Perry, προκάλεσε αναταραχή, όταν σε ερώτηση για το αν η Τουρκία θα πρέπει να παραμείνει στο ΝΑΤΟ, απάντησε πως η χώρα αυτή «κυβερνάται από κάποιους, που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως Ισλαμιστές τρομοκράτες…».

Η απάντηση αυτή θεωρήθηκε εξωφρενική από αυτούς που γνωρίζουν την κατάσταση.

Μπορεί η Τουρκία να έγινε λιγότερο κοσμική από τότε που στην εξουσία ανέβηκε ο Recep Tayyip Erdogan,

και το ΑΚΡ, αλλά ακολουθεί  μια μάλλον μετριοπαθή ισλαμική στάση, και καθόλου  ριζοσπαστική. Το ΑΚΡ σίγουρα δεν αποτελεί μια  φωλιά τρομοκρατών.

Η τουρκική κυβέρνηση αντέδρασε με ηπιότητα, στο σχόλιο του Perry, αλλά τα τουρκικά ΜΜΕ μίλησαν για τον «…ηλίθιο Rick Perry».

Σύμφωνα με τον Τούρκο πρέσβη στις ΗΠΑ Namik Tan, «η Τουρκία αποτελεί μια κοσμική δημοκρατία, που επί δεκαετίες διατηρεί στενές σχέσεις με τις ΗΠΑ». Όπως σημειώνει, η συνεργασία των δυο χωρών είναι πλήρης σε μια σειρά από ζητήματα, όπως ο πόλεμος εναντίον της τρομοκρατίας, ο ισλαμικός εξτρεμισμός, η μη εξάπλωση των όπλων μαζικής καταστροφής, κλπ.

Αν και η άποψη του Perry σίγουρα είναι «τερατώδης», οι απόψεις της τουρκικής κυβέρνησης και των τουρκικών ΜΜΕ, δεν είναι ούτε και αυτές πολύ ακριβείς.

Στο εσωτερικό της, η Τουρκία έχει γίνει σημαντικά λιγότερο κοσμική τα τελευταία χρόνια, ενώ υπάρχουν και έντονα αντισημιτικά συναισθήματα.

Η αντιμετώπιση της κριτικής, και των πολιτικών αντιπάλων, από πλευράς της κυβέρνησης δεν είναι η καλύτερη. Πολλοί διαμαρτύρονται για κρατική παρενόχληση. Όμως θα πρέπει να θυμόμαστε ότι ούτε στο παρελθόν δεν ήταν μοντέλο δημοκρατίας η συγκεκριμένη χώρα, όταν ουσιαστικά την κυβερνούσαν οι κοσμικοί στρατιωτικοί.

Αν και ο αναδυόμενος Ισλαμισμός της Τουρκίας είναι ανησυχητικός, η Ουάσιγκτον πιο πολύ φοβάται τις τουρκικές μετατοπίσεις στο μέτωπο της εξωτερικής πολιτικής. Πρόκειται για μετατοπίσεις οι οποίες δεν δικαιολογούν τον χαρακτηρισμό της Τουρκίας ως έμπιστου συμμάχου, παρά την συνεχή παρουσία της στο ΝΑΤΟ.

Η πολιτική αποξένωση μεταξύ Άγκυρας και Ουάσιγκτον αυξάνεται συνεχώς εδώ και μια δεκαετία. Η πρώτη μεγάλη διαφωνία προέκυψε το 2003, όταν η κυβέρνηση Μπους ετοίμαζε την εισβολή στο Ιράκ. Η τουρκική κοινή γνώμη ήταν αντίθετη, με αποτέλεσμα όταν η Αμερική ζήτησε να της επιτραπεί να ανοίξει ένα βόρειο μέτωπο από τουρκικά εδάφη, η Άγκυρα να αρνηθεί, ζητώντας ως αντάλλαγμα $30 δισεκατομμύρια! Η άρνηση αυτή εξόργισε τις ΗΠΑ, οι οποίες και εγκατέλειψαν το σχέδιο για ένα δεύτερο μέτωπο από Βορρά.

Τα πράγματα δεν βελτιώθηκαν ούτε μετά την ανατροπή του Σαντάμ. Οι Τούρκοι θεωρούν την αυτόνομη κουρδική περιοχή στο Βόρειο Ιράκ ως απειλή για τη χώρα τους. Οι διαφωνίες επί αυτού του ζητήματος, έχουν ψυχράνει τις Αμερικανοτουρκικές σχέσεις.

Υπάρχουν όμως και άλλες διαφωνίες. Η Άγκυρα δείχνει να θέλει να αποδυναμώσει τους δεσμούς της με το ΝΑΤΟ και την Αμερική, και να ενισχύσει αυτούς με τις μουσουλμανικές χώρες.

Αυτή η τουρκική μετατόπισ