Οι τράπεζες πρέπει να αλλάξουν ρόλο

Η ευρωκρίση που απειλεί την παγκόσμια οικονομία δεν αφορά σε χώρες που πτωχεύουν. Αφορά στη διάσωση των τραπεζών, και μάλιστα για δεύτερη φορά μέσα σε τρία χρόνια.

Οι τράπεζες δεν χρειάζονται διάσωση επειδή αγόρασαν τοξικά προϊόντα, ή κρατικά χρέη από τις χώρες PIIGS, ούτε επειδή είναι πολύ μεγάλες, υπερτιμημένες, και άνευ ελέγχων.

Οι τράπεζες

κινδυνεύουν επειδή αγόρασαν αμφίβολα προϊόντα με τα χρήματα άλλων, και τώρα πρέπει να τα πληρώσουν.

Δανείστηκαν για να τζογάρουν, έχασαν μια ολόκληρη περιουσία, και τώρα αντιμετωπίζουν ένα μαζικό bank run.

Αν για παράδειγμα συμβεί ένα bank run στην Ιταλία, η κυβέρνηση θα πρέπει να σώσει τις τράπεζες. Η χώρα δεν μπορεί να τυπώσει ευρώ, και για να το κάνει θα πρέπει να βγει από την ΟΝΕ, και να επιστρέψει σε εθνικό νόμισμα.

Γιατί δεν αφήνονται οι τράπεζες να καταρρεύσουν; Επειδή ελέγχουν τις οικονομικές διόδους που συνδέουν δανειστές και δανειζόμενους, αποταμιευτές και επενδυτές. Σκεφτείτε την αναλογία των εθνικών οδών: Αν τα βενζινάδικα έκλειναν λόγω χασούρας από τζόγο, θα σταματούσε και η λειτουργία της οικονομίας γενικά.

Η σωστή αντιμετώπιση θα ήταν να απαγορεύει η κυβέρνηση σε συστημικά σημαντικούς παράγοντες του εμπορίου τον τζόγο. Είτε πρόκειται για βενζινάδικα, είτε για τράπεζες.

Πως μπορεί να γίνει αυτό; Πολύ απλά. Να πουν στις τράπεζες ότι απαγορεύεται πλέον να δανείζονται προκειμένου να επενδύουν σε παρακινδυνευμένα ομόλογα, υποσχόμενες στους δανειστές ολική και άμεση πληρωμή.

Επίσης, να απαγορευτεί ακόμη και η επένδυση των τραπεζών σε ασφαλή προϊόντα, όπως είναι τα κρατικά ομόλογα.

Στην πραγματικότητα, οι τράπεζες δεν θα πρέπει να μπορούν να δανείζονται με οποιονδήποτε τρόπο. Θα πρέπει να περιοριστούν στον μοναδικό τους σκοπό: την διαμεσολάβηση.

Οι τραπεζίτες είναι πολύ πιθανό να προβληματιστούν, αφού ανέκαθεν δανείζονταν και τζογάριζαν. Και όμως, οι ΗΠΑ διαθέτουν σήμερα περίπου 8.000 τραπεζικού τύπου ιδρύματα που ονομάζονται mutual funds, και που δεν δανείζονται. Τα ιδρύματα αυτά, που διαχειρίζονται το 25% όλων των χρηματικών συναλλαγών της Αμερικής, τα πήγαν μια χαρά στη διάρκεια της κρίσης.

Φανταστείτε μια Ευρώπη που οι τράπεζες της δεν θα είχαν καθόλου ανοίγματα, αλλά θα λειτουργούσαν ως περιορισμένου σκοπού τράπεζες, δηλαδή ως mutual funds. Και που οι επενδυτές θα μοιράζονταν τα κέρδη και τις απώλειες.  Δεν θα υπήρχε κρίση.

Οι μέτοχοι τους θα είχαν ήδη υποστεί ζημιές στα κρατικά ομόλογα, θα καταριόταν τους θεούς, θα μάλωναν με τις γυναίκες τους, και θα συνέχιζαν τη δουλειά τους. Κανένα τέτοιο ίδρυμα δεν θα πτώχευε. Οι οικονομικές οδοί θα παρέμεναν διάπλατα ανοιχτές, χωρίς φόβο για κατάρρευση.

Οι Μερκοζί δεν θα χρειάζονταν συνεχώς να προσπαθούν να ανεβάσουν την αξία των κρατικών ομολόγων για να σώσουν τις τράπεζες, και συνεπώς το ευρώ. Με τράπεζες περιορισμένου σκοπού, δηλαδή  mutual funds, δεν θα χρειάζονταν διασώσεις, και το ευρώ θα ήταν ασφαλές.

Αυτό που κάνουν σήμερα οι Μερκοζί είναι λογιστικό