Τα τρία σενάρια της επόμενης μέρας στην ΕΕ

Στην πιο κρίσιμη καμπή της ιστορίας της βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, και ιδίως η Ευρωζώνη, μετά τις καταιγιστικές εξελίξεις της περασμένης εβδομάδας, που ανάγκασαν ακόμα και τον επίτροπο Ολι Ρεν να παραδεχθεί πως «η κρίση έχει αγγίξει τον πυρήνα του ευρώ» και να εξαπολύσει βολές κατά της καγκελαρίου Μέρκελ, σε μια προσπάθεια να πιέσει για άμεσες, ρηξικέλευθες πολιτικές αποφάσεις, απαλλαγμένες από τις γερμανικές ιδεοληψίες. Το σκηνικό αυτό

πολλαπλασιάζει, φυσικά, την αβεβαιότητα για τα οικονομικά δρώμενα στην Ελλάδα προβληματίζοντας έντονα την κυβέρνηση, η οποία έχει μπροστά της τις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα για το νέο δανειακό πρόγραμμα, ενώ εκτυλίσσεται το «μπρα ντε φερ» με τους ιδιώτες επενδυτές για το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων (PSI).

Έγκυροι αναλυτές και παράγοντες της αγοράς, εντός και εκτός «γηραιάς ηπείρου», περιμένουν πλέον να συμβεί «κάτι μεγάλο», όπως χαρακτηριστικά λένε, ως τα τέλη του έτους ή το αργότερο στις αρχές του 2012. Τι θα είναι αυτό; Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν: από μία θεαματική χρεοκοπία ευρωπαϊκής χρηματοπιστωτικής οντότητας, που θα προκαλέσει ντόμινο προβλημάτων, μέχρι ένα  συστημικό «Big Bang» που θα ανατρέψει όλα τα δεδομένα στη διεθνή πολιτικοοικονομική σκακιέρα.

Αυτό για το οποίο δηλώνουν βέβαιες οι ίδιες πηγές είναι πως η Ε.Ε. έχει δύο επιλογές: είτε θα προχωρήσει προς την κατεύθυνση της πολιτικής και οικονομικής ενοποίησης –η οποία όμως πρέπει να είναι ουσιαστική και να μην ισοδυναμεί με «γερμανοποίηση» της Ευρώπης– είτε θα διαλυθεί. Και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για ένα δρόμο χωρίς επιστροφή, για την απαρχή μιας νέας περιόδου μεγάλων αλλαγών, που θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινότητα όλων των πολιτών.

Η «καυτή ανάσα» των αγορών στην «καρδιά» της ευρωζώνης έγινε παραπάνω από αισθητή τις τελευταίες ημέρες, οδηγώντας σε φιάσκο τη δημοπρασία 10ετών ομολόγων της Γερμανίας, εκτινάσσοντας το επιτόκιο βραχυπρόθεσμου δανεισμού της Ιταλίας στα επίπεδα του 1997 την Παρασκευή, προκαλώντας την υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης του Βελγίου κατά μία βαθμίδα (από ΑΑ+ σε ΑΑ) από τον οίκο Standard & Poor’s, κάνοντας τη νέα ισπανική κυβέρνηση να εξετάζει προσφυγή στη βοήθεια Ε.Ε.-ΔΝΤ και ρίχνοντας το ευρώ κάτω από το 1,33 δολάριο, στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων επτά εβδομάδων.

Παρ’ όλα αυτά, η κακοφωνία των Ευρωπαίων αξιωματούχων συνεχίστηκε, με αποκορύφωμα την εντεινόμενη διαμάχη Βρυξελλών-Βερολίνου και τη συνεχιζόμενη προσπάθεια των Γερμανών να επιβάλουν τις θέσεις τους. Θέσεις οι οποίες διέπονται από την ακραία νεοφιλελεύθερη λογική, η οποία έριξε το σπόρο της σημερινής κρίσης στις ιδρυτικές συνθήκες της Ε.Ε. τη δεκαετία του 1990 και αποτέλεσε την κύρια αιτία διάχυσης και επιδείνωσης της κρίσης.

ΣΕΝΑΡΙΟ 1ο: Η πολιτική και οικονομική ενοποίηση προχωρά, διασφαλίζοντας την επιβίωση της ευρωζώνης.

Για να γίνει πράξη το σενάριο αυτό οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να δράσουν τάχιστα, ει δυνατόν πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της 9ης Δεκεμβρίου, και να παραμερίσουν