Δεν βγαινουν τα νουμερα ανακεφαλαιωσης του πιστωτικου συστηματος

Ρεπορτάζ : Γιάννης Παπαδογιάννης
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
Την «ανώμαλη προσγείωση» των τραπεζικών μετοχών προκάλεσε την προηγούμενη εβδομάδα η διάψευση των προσδοκιών που είχαν δημιουργηθεί για πρωτοβουλίες που θα μείωναν το ύψος της ανακεφαλαιοποίησης...
(ανταλλαγή ομολόγων, εποπτική αναγνώριση του αναβαλλόμενου φόρου κ.ά.). Το μεγάλο ύψος των κεφαλαίων που απαιτούνται, με τα σημερινά δεδομένα, καθιστά εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση την προσέλκυση ιδιωτών στις επερχόμενες αυξήσεις, περιορίζοντας τις ελπίδες των μετόχων των τραπεζών να διασωθούν από την καταστροφή: σε σχέση με τις τιμές προ κρίσης, η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας υποχωρεί σε ποσοστό 96,6%, της Eurobank κατά -96,9%, της Alpha Bank κατά -93,06%, ενώ οι απώλειες της Τράπεζας Πειραιώς ανέρχονται σε 97,55%. Κίνδυνος απαξίωσης των τραπεζικών μετοχών λόγω της έκδοσης πληθώρας νέων στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης. Παρά την κατάρρευση, πολλοί μέτοχοι των τραπεζών διατηρούν την ελπίδα ότι σε βάθος χρόνου, αν η κατάσταση σταθεροποιηθεί και η οικονομία επιστρέψει σταδιακά σε ανοδική τροχιά, θα μπορούσαν να καλύψουν μέρος των απωλειών και, γιατί όχι, κάποια μέρα να επανέλθουν στις υψηλές τιμές του παρελθόντος. Αλλωστε, τα χρηματιστήρια δεν αποτελούν παρά την αντανάκλαση της ψυχολογίας που διαδέχεται φάσεις υπερβολικής αισιοδοξίας και απαισιοδοξίας. Τις ελπίδες αυτές, ωστόσο, μπορεί να θρυμματίσει η ανακεφαλαιοποίηση, καθώς τα ιδιαίτερα υψηλά κεφάλαια που θα πρέπει να αντλήσουν οι τράπεζες θα οδηγήσουν σε μια πλημμυρίδα νέων μετοχών που θα εκδοθούν στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης, προκαλώντας την οριστική απαξίωση της συμμετοχής των μετόχων, δηλαδή της αξίας των μετοχών που έχουν στην κατοχή τους. Τραπεζικά στελέχη αναγνωρίζουν ότι με τα νούμερα όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν φαίνεται να υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες για την προσέλκυση ιδιωτών. Για τις τέσσερις μεγάλες τράπεζες, που κρίθηκαν ως συστημικές, θα απαιτηθούν κεφάλαια ύψους 27 δισ. ευρώ (έχουν ήδη εκταμιευθεί τα 18 δισ. ευρώ). Ακόμα και αν περίπου το 35% (9,5 δισ. ευρώ) καλυφθεί με τη χρήση ειδικών χρηματοοικονομικών εργαλείων (Cocos), τα υπόλοιπα 17,5 δισ. ευρώ θα πρέπει να αντληθούν από την αγορά. Ετσι και στην περίπτωση που φορολογικά και άλλα οφέλη μειώσουν τον λογαριασμό στο 15 με 13 δισ. ευρώ, το ύψος των κεφαλαίων είναι τεράστιο και αναλυτές εκτιμούν ότι θα αποτρέψει ιδιώτες να συμμετάσχουν στις αυξήσεις. Αν και το 10% (που σύμφωνα με τον νόμο πρέπει να αντλήσει από την αγορά μια τράπεζα ώστε να διατηρήσει την ιδιωτική φυσιογνωμία) μπορεί θεωρητικά να αντληθεί σχετικά εύκολα, ωστόσο στην πράξη η προοπτική αποπληρωμής των υπόλοιπων 10 δισ. ευρώ στο Δημόσιο φαντάζει υπεράνθρωπο κατόρθωμα. Επιπλέον, οι τράπεζες ήδη έχουν εκδώσει προνομιούχες μετοχές αξίας 4 δισ. ευρώ, τα οποία επίσης πρέπει να επιστραφούν στο Δημόσιο. «Τα νούμερα», σημειώνει επιτελικό στέλεχος τράπεζας, «δεν βγαίνουν». Με χρηματιστηριακή αξία των τεσσάρων μεγάλων στα 3,2 δισ. ευρώ (1,5 δισ. ευρώ Εθνική, 854 εκατ. Alpha Bank, 447 εκατ. ευρώ