Εποπτικες αρχες και ο μουτζουρης των τραπεζων

Του Αλέξανδρου Μωραίτάκη*(από το : euro2day.gr)Η συμφωνία που επετεύχθη για την "διάσωση" της Κύπρου φαίνεται δυστυχώς ότι αναζωπυρώνει την ευρωπαϊκή κρίση και την μεταφέρει πάλι σε πιστωτικό επίπεδο. Η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται πλέον, δημιουργεί ανησυχία στους... καταθέτες όχι μόνο των κυπριακών τραπεζών αλλά και σε όλη την Ευρώπη. Την Νότια, κατ' αρχάς, που ταλανίζεται από προβλήματα, τόσο διαρθρωτικά και κρατικού χρέους, όσο και με τις τράπεζες της. Μεταφέρεται στη συνεχεία και την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, σπέρνοντας την αμφιβολία για την τυχόν επέκταση της εφαρμογής των κανόνων που τέθηκαν για την "ειδική μεμονωμένη περίπτωση" της Κύπρου και για τυχόν ανοίγματα όλων των ευρωπαϊκών τραπεζών.

Οι δε δηλώσεις του Ντάισελμπλουμ (που έχει σπουδές στην Αγροτική Οικονομία μη κατάλληλες για τη θέση) σε Ολλανδικό τηλεοπτικό δίκτυο έρχονται να καταδείξουν ότι όντως η Ευρωζώνη υιοθετεί μια νέα στρατηγική για τη διάσωση των προβληματικών χωρών - τραπεζών, επιτείνοντας την ανησυχία.

Οι κίνδυνοι των τραπεζών και των μετέωρων χειρισμών των ακριβοπληρωμένων στελεχών τους σε επενδυτικό επίπεδο υπόκεινται κανονικά σε έλεγχο τόσο μέσω των εσωτερικών διαδικασιών, αλλά και από όργανα εντός και εκτός των τραπεζικών ιδρυμάτων που έχουν θεσπιστεί με τόσο περίπλοκο τρόπο βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας αλλά και παγκόσμιων συμφωνιών όπως της Βασιλείας, της Χάγης, κ.λπ. με στόχο πάντοτε τη διασφάλιση του συστήματος αλλά και την προστασία των καταθετών/επενδυτών.
Φαίνεται ότι όλες αυτές οι διαδικασίες και τα όργανα δεν ενήργησαν κατά τον τρόπο που όφειλαν να ενεργήσουν εν καιρώ κρίσης, οπότε οι λαμβάνοντες τις αποφάσεις μεταφέρουν τον κίνδυνο και στους μετόχους και ομολογιούχους των τραπεζών αλλά και στους καταθέτεςμετατρέποντάς τους συνυπεύθυνους στους λάθος χειρισμούς των στελεχών και συμμετόχους στις ζημίες των τραπεζικών ιδρυμάτων (όχι ότι κανείς από τους αποφασίζοντες είχε σκεφθεί στις περιόδους των παχιών αγελάδων να τους κάνει και συμμετόχους στα κέρδη ...).

Θα πρέπει να συνυπολογισθεί ότι ο τρόπος που λειτουργούν οι τράπεζες έχει αποδυναμώσει και θεσμικά τους μετόχους/"ιδιοκτήτες ", αποστερώντας τους κάθε θεσμικό δικαίωμα ελέγχου των τραπεζών. Οι τελευταίες λειτουργούν υπό αυτοέλεγχο και την εποπτεία των κεντρικών τραπεζών των κρατών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπεζας. Πώς μπορεί να ελέγξει τις τράπεζες ο κάθε καταθέτης;

Αναρωτιέται κανείς ποιος ήταν ο ρόλος των εποπτικών αυτών οργάνων κατά την δημιουργία των φαινομένων που συνταράζουν την Ευρωζώνη και απειλούν ακόμη και τη συνοχή της!

Δεν φέρουν καμιά ευθύνη οι επόπτες (κεντρικοί τραπεζίτες) για την κατάσταση που έχουν περιέλθει οι Τράπεζες στην Κύπρο σήμερα, στην Ιρλανδία και την Ισπανία χθες, στην Σλοβενία αύριο και πού αλλού άραγε μεθαύριο; Δεν προείδαν την επικείμενη καταστροφή; Ποια είναι τα προληπτικά μέτρα που έλαβαν;

Αν δεν μπορούν να ασκήσουν εποπτεία και αν δεν φέρουν ευθύνη, γιατί επιβαρύνουν τους Ευρωπαίους φορολογούμενους με τόσα έξοδα, δεδομένου ότι αποτελούν και τα πλέον πολυδάπανα ιδρύματα εντός όλων των κρατών της Ευρώπης, με προκλητικά προνόμια, ακόμη και με προσόντα ενός απλού πτυχίου, μισθοδοσίας, εξέλιξης, ανεξάρτητης συνταξιοδότησης, μειωμένου ωραρίου, κλπ. που δεν έχουν ούτε οι έχοντες θεσμικής ανάγκης αυτής της ανεξαρτησίας, στο όνομα της δήθεν ανεξαρτησίας;

Από την άλλη πλευρά η συγκέντρωση τόσων πολλών και σε ευρεία έκταση δραστηριοτήτων στα πιστωτικά ιδρύματα και η ανάληψη κινδύνου που εκτοξεύεται λογαριθμικά από τον συνδυασμό δραστηριοτήτων στο τραπεζικό, επενδυτικό, ασφαλιστικό και κτηματομεσιτικό ακόμη επίπεδο και μάλιστα για το ευρύ κοινό, είναι σαφές ότι με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί σε κατάσταση κρίσης σαν αυτή που ζούμε.

Ήδη στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια η συζήτηση για την επαναφορά του Glass - Steagall Act, του νόμου που εφαρμόστηκε στην Αμερική αμέσως μετά την Μεγάλη Ύφεση την δεκαετία του 1930 και απαγόρευε στις Τράπεζες την οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα πέραν της καθαρά τραπεζικής "καταθέσεις - δάνεια" και καταργήθηκε επί Προεδρίας Clinton το 1999, οδηγώντας κατά πολλούς αναλυτές στην σημερινή πιστωτική κρίση.

Από αυτήν την πλευρά του Ατλαντικού, υπό την πίεση του ισχυρότατου ευρωπαϊκού τραπεζικού λόμπυ, φαίνεται ότι δεν έχουμε καν καταλάβει την διαφορά μεταξύ μιας ιδιωτικής τράπεζας (Private Bank) και μιας Εμπoρικής Τράπεζας (Commercial Bank) και τους κινδύνους στους οποίες εκτίθεται η Εμπoρική Τράπεζα προσφέροντας σοφιστικέ προϊόντα στο ευρύ κοινό και μετατρέποντας τους καταθέτες της σε πιστωτές της, ενδεχομένως με θαλασσοδάνεια χωρίς κανένα ουσιαστικό θεσμικό έλεγχο.

Σε αυτήν την δύσκολη περίοδο ύφεσης στην Ευρωζώνη και ιδιαίτερα στον ευρωπαϊκό Νότο, όπου χρειάζονται επειγόντως τραπεζικά κεφάλαια για την έξοδο από την ύφεση και την είσοδο σε αναπτυξιακή τροχιά, οι τράπεζες κινδυνεύουν να στερηθούν τα καταθετικά κεφάλαια, τα οποία υπάρχει μεγάλος κίνδυνος, υπό τον φόβο ενός γενικού "κουρέματος" να μεταναστεύσουν είτε στις χώρες της Β. Ευρώπης, που φαίνεται να μην επηρεάζονται ακόμη από την κρίση, είτε εκτός Ευρώπης (Ελβετία και Ν. Ασία) όπου υπάρχει ασφάλεια για τους καταθέτες.

Αυτό το σενάριο είναι καταστροφικό για τον Ευρωπαϊκό Νότο και άμεσα θα πρέπει τόσο τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και η ΕΚΤ να εγγυηθούν ότι το κούρεμα των καταθέσεων δεν θα συμβεί σε άλλη χώρα και κυρίως στην Ελλάδα, που ενδιαφέρει εμάς πρωτίστως και έχει μετά από 7 συναπτά έτη ύφεσης, ασθενή οικονομία.

*Ο κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης είναι Πρόεδρος Nuntius ΑΧΕΠΕΥ, Μέλος Δ.Σ. ΣΜΕΧΑ και πρώην Πρόεδρος ΣΜΕΧΑ, Ιδιοκτήτης, παραγωγός, παρουσιαστής εκπομπής "ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ" κάθε Πέμπτη 20.00 - 21.50 από τη συχνότητα του EXTRACHANNEL.