Η ισπανια αποτελει το επομενο κεφαλαιο της ευρωπαϊκης κρισης

Ρεπορτάζ : Ζωρζέτ Ζολώτα
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
H προσπάθεια της Ισπανίας το τελευταίο διάστημα να αποφύγει την υπαγωγή της σε ένα δανειοδοτικό πρόγραμμα άνοιξε ένα νέο, δραματικό κεφάλαιο για την Ευρωζώνη, αυξάνοντας σε τεράστιες διαστάσεις το κόστος της...
διετούς και πλέον κρίσης χρέους για τους φορολογούμενους των 17 κρατών-μελών. Ο πρωθυπουργός Μ. Ραχόι κατέβαλε μεγάλες προσπάθειες για να αποφύγει τον στιγματισμό της χώρας του από την προσφυγή της στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, αντιδρώντας στην επιβολή νέων μέτρων λιτότητας στη χώρα. Παρότρυνε, αντί αυτού, στους Ευρωπαίους ομολόγους του να δώσουν το «πράσινο φως» για την άμεση κεφαλαιοποίηση των ισπανικών προβληματικών τραπεζών από τον μόνιμο μηχανισμό στήριξης ESM, που θα τεθεί σε λειτουργία τον Ιούλιο, χωρίς να επιβαρυνθεί περαιτέρω ο μέσος φορολογούμενος. H πρόταση αυτή ερμηνεύτηκε, μάλιστα, ως προάγγελος μιας τραπεζικής ένωσης στην Ευρωζώνη, ανοίγοντας τον δρόμο για την οικονομική και πολιτική ολοκλήρωση μιας ημιτελούς νομισματικής ένωσης.

Ομως, ο στόχος του κ. Ραχόι δεν είχε ισχυρές πιθανότητες να υλοποιηθεί. Κατ’ αρχάς, η Γερμανία αρνείται πεισματικά να αξιοποιηθούν ευρωπαϊκά κεφάλαια για την απευθείας ενίσχυση προβληματικών τραπεζών στην Ευρωζώνη, με την κρίση να κλιμακώνεται από τη μια ημέρα στην άλλη. Μέχρι το απόγευμα της Παρασκευής, αξιωματούχοι στη Μαδρίτη και την Ευρωζώνη συζητούσαν πλέον την άμεση εφαρμογή ενός πακέτου οικονομικής στήριξης για την Ισπανία με κεφάλαια από το προσωρινό ταμείο στήριξης, EFSF. Οι διαδικασίες, μάλιστα, επισπεύδονταν για τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη του Eurogroup, εν όψει των ελληνικών εκλογών. Οι Financial Times, μάλιστα, παρουσίασαν τους φόβους των Ευρωπαίων για αποσταθεροποίηση της Ευρωζώνης από ενδεχόμενη επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ και τη συνακόλουθη αθέτηση των δανειακών δεσμεύσεων της Ελλάδας. Ετσι, σύμφωνα με τους FT, προκειμένου να προλάβουν δυσάρεστες εξελίξεις, Ευρωπαίοι και Ισπανοί αξιωματούχοι φαίνεται ότι σπεύδουν να θωρακίσουν την υπόλοιπη Ευρωζώνη από τον ελληνικό κίνδυνο. Ο Ε. Κονστάντσιο, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, παρότρυνε την ισπανική κυβέρνηση να λάβει μέτρα. «Η Ισπανία δεν έχει ζητήσει οικονομική βοήθεια ακόμα. Το ζήτημα δεν είναι το εάν αλλά το πότε».
Η Ισπανία ήθελε να αποφύγει την τύχη της μικρότερης Ιρλανδίας, η οποία συναίνεσε σε ένα αυστηρό δανειοδοτικό πρόγραμμα τον Νοέμβριο του 2010, διότι ανέλαβε το κόστος διάσωσης των τραπεζών της. Οι ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των ισπανικών τραπεζών υπολογίζονται από 40 έως 100 δισ. ευρώ. Μόνον η κρατικοποίηση της Bankia προσδιορίζεται στα 20 δισ. ευρώ. Το κόστος όμως ενός πακέτου οικονομικής βοήθειας θα σημάνει την εφαρμογή μιας ακόμη πιο αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής. Η Μαδρίτη έχει ήδη δρομολογήσει μέτρα λιτότητας 26 δισ. ευρώ στον πιο σκληρό προϋπολογισμό της τελευταίας 38ετίας.
Συν τοις άλλοις, η οικονομία της Ισπανίας είναι ήδη παγιδευμένη σε μια ήδη εξαιρετικά δυσμενή θέση. Πάσχει από ανεργία 25%. Οι ανάγκες αναχρηματοδότη