ΨΗΦΟΣ ΔΥΣΠΙΣΤΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ

Ρεπορτάζ : Χάρης Σαββίδης
(από την Ημερησία)
Ραγδαία επιδείνωση καταγράφεται, τις τελευταίες ώρες, στις αγορές κεφαλαίου διεθνώς, καθώς η αβεβαιότητα κυριαρχεί και η εμπιστοσύνη «εξατμίζεται». Μετά τη διατραπεζική σε Ευρώπη και Ασία, πλέον εμφανή σημάδια «παγώματος» παρουσιάζει η αγορά...
και στις ΗΠΑ, όπου χθες το κόστος βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης ενισχύθηκε στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούνιο του 2010. Λογικό είναι υπό αυτές τις συνθήκες να στερεύουν οι «στρόφιγγες» ρευστότητας από τις ΗΠΑ προς την Ευρωζώνη - μια τάση που έτσι κι αλλιώς υπήρχε το προηγούμενο διάστημα.
Για να ικανοποιήσει τις άμεσες ανάγκες χρηματοδότησης σε δολάρια, η ΕΚΤ δάνεισε χθες 4 τράπεζες 395 εκατ. δολ. για 3 μήνες και μία τράπεζα 500 εκατ. δολ. για μία εβδομάδα. Οι εξελίξεις αυτές ανάγκασαν χρηματιστήρια και ευρώ να εγκαταλείψουν τη? νιρβάνα των προηγούμενων ημερών. Το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα κατέγραψε τη μεγαλύτερη ημερήσια υποχώρηση των τελευταίων 15 μηνών (ακόμα και 2,6%), επιστρέφοντας στο επίπεδο του 1,355 δολ. για πρώτη φορά τον τελευταίο μήνα. Στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια οι απώλειες ξεπέρασαν το 2% ενώ στη Wall Street, οι απώλειες διευρύνονταν όσο περνούσε η ώρα, «αγγίζοντας» ακόμα και το 4% για τον S&P-500.
Την έντονη ανησυχία της εξέφρασε, χθες, η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ. Μιλώντας σε συνέδριο που διοργάνωσε το διεθνές τραπεζικό λόμπι IIF στο Πεκίνο, αναφέρθηκε στον «κίνδυνο μιας αλυσιδωτής παγκόσμιας δημοσιονομικής αστάθειας» αν οι οικονομίες του πλανήτη δεν αντιδράσουν από κοινού. Προειδοποίησε, δε, ότι είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος η παγκόσμια οικονομία να εισέλθει σε μια «χαμένη δεκαετία» - μια παρατεταμένη περίοδο στασιμότητας, υψηλών χρεών και αποπληθωρισμού, παρόμοια εκείνης που αντιμετώπισε η Ιαπωνία τη δεκαετία του '90.
Οι ενδείξεις παγκόσμιας επιβράδυνσης πληθαίνουν καθημερινά, ωθώντας τους αναλυτές να κατεβάζουν τον «πήχυ» των προβλέψεων για το 2012 - ειδικά για την Ευρωζώνη. Σε σχετική μηνιαία έρευνα του Reuters, οι αναλυτές αποδίδουν πλέον πιθανότητα 60% στο σενάριο της ύφεσης, ενώ μόλις τον προηγούμενο μήνα απέδιδαν 40%. Η μέση πρόβλεψη των αναλυτών αφορά πλέον μείωση του ΑΕΠ το τρέχον τρίμηνο 0,1% και αύξηση μόλις 0,5% το 2012 (το Σεπτέμβριο προέβλεπαν αύξηση 1,2%). Προς την ύφεση διολισθαίνει και η Βρετανία (πιθανότητα 40%) ενώ ελαφρώς καλύτερη είναι η εικόνα για τις ΗΠΑ (πιθανότητα 25%).
Ανησυχία
Στην παρούσα φάση, βέβαια, η άμεση ανησυχία αφορά τη μετάδοση της κρίσης στην Ιταλία - τη χώρα με το υψηλότερο δημόσιο χρέος στην Ευρωζώνη. Σύμφωνα με το Reuters, αναλυτές εκτιμούν ότι για να «σβήσει τη φωτιά» η ΕΚΤ θα χρειαστεί να αυξήσει κατά 5 ή 6 φορές τις αγορές ομολόγων - δηλαδή από 183 δισ. ευρώ, σήμερα, ενδεχομένως να χρειαστεί να υπερβεί το 1 τρισ. ευρώ. Στο βαθμό, όμως, που στη Φραγκφούρτη επιμείνουν να μην «τυπώνουν» χρήμα αλλά να αφαιρούν από τη διατραπεζική τα κεφάλαια που προσφέρουν αγοράζοντας κρατικά ομολόγα («αποστείρωση» - sterilization), η ΕΚΤ έχει περιθώρια περαιτέρω αγορών 115 δισ.