Τι αλλάζει στην Κύπρο με τα 5G και ποια η απάντηση στις ανησυχίες (vid)

Για την προκήρυξη διαγωνισμού, μέσω της διαδικασίας του πλειστηριασμού, για χορήγηση Δικαιωμάτων Χρήσης του Φάσματος Ραδιοσυχνοτήτων για τις ζώνες των 700 MHz και 3.6 GHz, για σκοπούς Ίδρυσης και Λειτουργίας Δικτύων Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών 5G μίλησε στο Μεσημέρι και Κάτι ο Διευθυντής του Τμήματος Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών του Υφυπουργείου Καινοτομίας, Γιώργος Κωμοδρόμος.

Συγκεκριμένα, ερωτηθείς για το τι αλλάζει με το 5G απάντησε ότι θα δώσει μεγαλύτερες ταχύτητες και η μεταφορά των δεδομένων από το ένα σημείο στο άλλο θα γίνεται σε πλάσματα

δευτερολέπτων.  Αυτό θα δημιουργήσει νέες εφαρμογές π.χ εάν κάποιος ασθενής βρίσκεται στο ασθενοφόρο σε κρίσιμη κατάσταση θα μπορεί το ασθενοφόρο να συνδεθεί με τον γιατρό στο νοσοκομείο, ο οποίος θα βλέπει το ολόγραμμα του ασθενή και θα μπορεί να δίνει οδηγίες για το τι θα κάνει το προσωπικό για να του σώσουν τη ζωή.

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του Υφυπουργείου Καινοτομίας, τα δίκτυα 5G αποτελούν την πιο εξελιγμένη μορφή τεχνολογίας υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας και είναι η συνέχεια των προηγούμενων γενιών κινητής τηλεφωνίας (2G, 3G, 4G). Η  τεχνολογία 5G αναμένεται να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο ζουν, εργάζονται και αλληλεπιδρούν οι άνθρωποι, καθώς το 5G παρέχει, σε σχέση με τα προηγούμενα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, 10 με 100 φορές πιο γρήγορες ταχύτητες, ενώ έχει τη δυνατότητα να διαχειριστεί πολύ περισσότερες συνδεδεμένες συσκευές. Την ίδια στιγμή, ο χρόνος απόκρισης (response time) είναι αστραπιαίος, γεγονός που θα επιτρέψει τη δημιουργία ενός κύματος νέων ειδών τεχνολογικών προϊόντων και θα ωθήσει την εξάπλωση εφαρμογών και υπηρεσιών τελευταίας τεχνολογίας, όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων - Internet of Things (IoT), την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), την εικονική πραγματικότητα και την επαυξημένη πραγματικότητα.

Ο ειδικός μιλώντας στο Μεσημέρι και Κάτι είπε ότι γενικά θα αυξήσει τη ψυχαγωγία, την επικοινωνία, δηλαδή προχωράμε από τη βιντεοκλήση στο ολόγραμμα. Επίσης, οι μεταφορές θα γίνουν πιο αποδοτικές, με τον κ. Κωμοδρόμο να εξηγεί ότι θα είναι ένα εντελώς διαφορετικό οικοσύστημα.

Όσον αφορά στις ανησυχίες των πολιτών, απάντησε ότι το υφυπουργείο  έχεις ως πρώτο στόχο την υγεία το κοινού. Πέρα από αυτό όμως ψάχνοντας το θέμα υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια για να βασιστεί κάποιος για να δει κατά πόσο είναι επικίνδυνα τα 5G. Εξήγησε ότι υπάρχει μια ομάδα επιστημόνων που βρίσκει ότι κάτι είναι επικίνδυνο και αυτό άρχισε όταν υπήρχε η ανησυχία ότι η νέα τεχνολογία θα λειτουργήσει σε κάποιες ραδιοσυχνότητες, οι οποίες δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ξανά για την κινητή τηλεφωνία, άρα θα είναι κάτι καινούργιο. Εντούτοις, αυτές οι ραδιοσυχνότητες είναι ένα μέρος του 5G. Αρχικά θα λειτουργήσει σε τρεις ζώνες ραδιοσυχνοτήτων, με την πρώτη να είναι οι ραδιοσυχνότητες που χρησιμοποιεί σήμερα η τηλεόραση, η δεύτερη είναι κάπου μεταξύ κινητής τηλεφωνίας και wifi, ενώ η τρίτη είναι το καινούργιο σε πολύ υψηλές συχνότητες που δεν χρησιμοποιούνταν για κινητή τηλεφωνία αλλά για άλλες υπηρεσίες. Συμπλήρωσε ότι έχει γίνει μελέτη και αυτές οι νέες ραδιοσυχνότητες δεν υπάρχει απόδειξη ότι αποτελούν πρόβλημα.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την ανακοίνωση «η ανάπτυξη δικτύων 5G εξαρτάται από την πρόσβαση στο ραδιοφάσμα (το εύρος των συχνοτήτων που χρησιμοποιούνται για ασύρματη επικοινωνία). Αρχικά, το 5G θα χρησιμοποιήσει παρόμοιες ραδιοσυχνότητες με το 4G για τη μεταφορά δεδομένων.

Σε μεταγενέστερο στάδιο, για να επιτευχθεί μεγαλύτερη χωρητικότητα, η τεχνολογία 5G θα χρησιμοποιήσει διαφορετικές ραδιοσυχνότητες, οι οποίες βρίσκονται πιο ψηλά στο φάσμα ηλεκτρομαγνητικών συχνοτήτων (EMF) και λειτουργούν σε μικρότερα μήκη κύματος (millimetre wave). Ωστόσο, η απόσταση που μπορούν να φτάσουν τα millimetre waves είναι, εκ φύσεως τους, πολύ μικρότερη και επομένως θα χρησιμοποιούν πιο μικρούς σταθμούς βάσης (small cells) που θα καλύπτουν μικρότερες περιοχές.

Επίσης, με την τεχνολογία 5G θα χρησιμοποιηθούν "έξυπνες" κεραίες, οι οποίες θα κατευθύνουν την εκπομπή τους προς τις περιοχές όπου θα παρατηρείται ζήτηση για επικοινωνία και θα αποφεύγεται η συνεχής εκπομπή σήματος προς όλες τις κατευθύνσεις, ανεξάρτητα εάν υπάρχει ή όχι ζήτηση σύνδεσης».

Ηλεκτρομαγνητικά πεδία και 5G (ερωτήσεις και απαντήσεις)

Ορισμένοι πολίτες ανησυχούν για την έκθεση στα ηλεκτρομαγνητικά πεδία (EMF). Τα δίκτυα 5G θα προκαλέσουν περισσότερη έκθεση;

Μερικοί άνθρωποι ανησυχούν ότι περισσότερες κεραίες σημαίνει περισσότερη έκθεση. Μια πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έδειξε ότι σε αστικές περιοχές όπου θα αναπτυχθούν δίκτυα 5G και εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται τα δίκτυα 4G, τα συνολικά επίπεδα έκθεσης θα αυξηθούν μερικώς, αλλά ή έκθεση σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία θα εξακολουθήσει να είναι πολύ πιο κάτω από τα ασφαλή όρια. Καθώς τα δίκτυα προηγούμενων γενιών κινητής τηλεφωνίας (2G, 3G, 4G) σταματήσουν να χρησιμοποιούνται, τα επίπεδα έκθεσης θα μειωθούν.

Με την ανάπτυξη δικτύων 5G οι σταθμοί βάσης παλαιότερης γενιάς, που λειτουργούν με υψηλότερη ισχύ εκπομπής, αναμένεται ότι θα χρησιμοποιούνται όλο και λιγότερο, ιδίως στις αστικές περιοχές, και θα αντικατασταθούν σταδιακά από δίκτυο με μικρούς σταθμούς βάσης (small cells). Τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία θα διαχέονται πιο ομοιόμορφα με χαμηλότερη ισχύ και μικρότερη συνολική έκθεση.

Ειδικότερα, για το 5G, η  ICNIRP σε πρόσφατη ανακοίνωση της (Μάρτιος 2020) αναφέρει ότι, στο πλαίσιο εξέτασης όλων των διαθέσιμων μελετών και άρθρων, η τεχνολογία 5G δεν είναι ικανή να προκαλέσει επιζήμιες επιπτώσεις στους ανθρώπους και το περιβάλλον, νοουμένου ότι τηρούνται τα όρια έκθεσης που έχει καθορίσει η ICNIRP. Ο ΠΟΥ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εμπιστεύονται και υιοθετούν τα εργαλεία και μετρήσεις του ανεξάρτητου οργανισμού ICNIRP, του οποίου τα αποτελέσματα υιοθετούν και ενσωματώνουν στο κανονιστικό τους πλαίσιο. Επίσης, οι Ιατρικές Υπηρεσίες όλων των Κρατών Μελών της ΕΕ, και παγκοσμίως, δεν έχουν θέσει θέμα απαγόρευσης της λειτουργίας του 5G.

Τι μέτρα προφύλαξης έχει υιοθετήσει η Κυπριακή Δημοκρατία σε σχέση με τις ανησυχίες των πολιτών για πιθανές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων και του περιβάλλοντος από την εφαρμογή της τεχνολογίας 5G;

Έχοντας ως κύριο μέλημα τη δημόσια υγεία, η Κυπριακή Δημοκρατία παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, δεν εφησυχάζει, εναρμονίζει και προσαρμόζει δεδομένα βάσει των έγκυρων επιστημονικών μελετών και εργαλείων που έχει στην διάθεση της τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε ευρωπαϊκό.

Καθορισμός Εθνικών Ορίων Έκθεσης

Η Κυπριακή Δημοκρατία (Υπουργείο Υγείας), ακολουθώντας τις συστάσεις αρμόδιων διεθνών Οργανισμών, όπως του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), έχει υιοθετήσει ως Εθνικά Όρια Έκθεσης, τα όρια έκθεσης της Διεθνούς Επιτροπής για Προστασία από Μη-Ιονίζουσες Ακτινοβολίες (ICNIRP), τα οποία εφαρμόζουν την Αρχή της Πρόληψης, αφού έχουν καθοριστεί 50 φορές χαμηλότερα από τα αντίστοιχα εργαστηριακά όρια, προκειμένου να καλύπτουν και τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Κυπριακή Δημοκρατία (Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών) εφαρμόζει αυστηρές υποχρεώσεις και μέτρα, έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι τα συνολικά επίπεδα των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων της μη-ιονίζουσας ακτινοβολίας, συμπεριλαμβανομένων και αυτών από τη λειτουργία των δικτύων 5G, θα συμμορφώνονται με τα εθνικά όρια έκθεσης.

Μέτρα εποπτείας και ελέγχου

Σημειώνεται πως, ενώ σε όλα σχεδόν τα Κράτη Μέλη της ΕΕ τα επίπεδα έκθεσης ηλεκτρομαγνητικών πεδίων μετρούνται δειγματοληπτικά, στην Κύπρο οι Πάροχοι κινητής τηλεφωνίας υποχρεούνται να διεξάγουν συνεχείς μετρήσεις από διαπιστευμένους ανεξάρτητους φορείς (2 φορές/έτος για αστικές περιοχές και 1 φορά/έτος για αγροτικές περιοχές), σε όλες τις κεραίες τους και σε περιβάλλον όπου όλες οι κεραίες να εκπέμπουν στο μέγιστο (χειρότερο σενάριο). Τα σχετικά αποτελέσματα δημοσιεύονται στην σελίδα του Τμήματος Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής και είναι προσβάσιμα από κάθε πολίτη (http://dec.dmrid.gov.cy/).

Επιπλέον, η Κυπριακή Δημοκρατία, στη βάση της «αρχής συνετούς αποφυγής», έχει υιοθετήσει επιπρόσθετους περιορισμούς στην εγκατάσταση σταθμών βάσης κινητής τηλεφωνίας, που αφορούν συγκεκριμένα τις προϋποθέσεις έκδοσης πολεοδομικής άδειας για εγκατάσταση σταθμού σε οικοδομή, η οποία και εξαρτάται από την ύπαρξη ψηλότερων κτιρίων στην περιοχή, με ύψος ίσο ή μεγαλύτερο από το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος σε αυτή. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, και πριν την έκδοση της πολεοδομικής άδειας, το Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών καλείται από τις αρμόδιες πολεοδομικές αρχές να εξετάσει και επί τόπου γνωματεύσει κατά πόσο πληρούνται οι πρόνοιες της Εντολής 3/06 του Υπουργού Εσωτερικών, σύμφωνα με το Άρθρο 2.3 της Εντολής για θέματα κατεύθυνσης εκπομπής ραδιοκυμάτων.

Επιπρόσθετα, τουλάχιστον τέσσερις (4) εβδομάδες προτού εγκαταστήσει και λειτουργήσει σταθμό,, ο Πάροχος κινητής τηλεφωνίας υποχρεούται να διεξάγει μελέτη εκτίμησης της έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία στην εν λόγω περιοχή, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις πηγές ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Η εν λόγω μελέτη, η οποία διενεργείται από διαπιστευμένους ανεξάρτητους φορείς, συγκρίνεται με τα Εθνικά Όρια Έκθεσης, και σε περίπτωση που είναι κάτω από τα όρια Έκθεσης τότε δίνεται έγκριση για να εγκατασταθεί ο  σταθμός.

Ποιο το αποτέλεσμα της κατάθεσης στα Ηνωμένα Έθνη (ΗΕ), στο Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), και στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), της έφεσης "5G Appeal" για απαγόρευση/αναστολή της λειτουργίας του 5G, καθώς και των αποτελεσμάτων των μελετών NTP και Ramazzini;

Γενικά, τα ΗΕ, ο ΠΟΥ, και η ΕΕ δεν έχουν υιοθετήσει τις θέσεις και τα επιχειρήματα της εν λόγω έφεσης και δεν έχουν υιοθετήσει τα αποτελέσματα των εν λόγω μελετών.

Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Directorate-General for Health and Food Safety) σε σειρά απαντήσεων της προς τους δύο επιστήμονες (Professor Rainer Nyberg και Professor Lennart Hardell), οι οποίοι πρωτοστάτησαν για την κατάθεση του 5G Appeal (prepared in 2017 by scientists and doctors who are urgently calling for the EU to halt the roll out of 5G due to serious potential health effects from this new technology), μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι:

(α)                          Η υγεία των πολιτών αποτελεί μέγιστη προτεραιότητα.

(β)          Από τα αποτελέσματα των μέχρι στιγμής έγκυρων μελετών και ερευνών δεν υπάρχει τεκμηρίωση για πρόκληση προβλημάτων υγείας (no evident adverse health effects), νοουμένου ότι τηρούνται τα όρια έκθεσης, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από τη Σύσταση του Συμβουλίου 1999/519/EC.

(γ)                          Οι μελέτες για τυχόν επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών είναι συνεχείς και οποιαδήποτε νέα δεδομένα θα λαμβάνονται δεόντως υπόψη.

(δ)                          Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή απορρίπτει οποιοδήποτε αίτημα για αναβολή της ανάπτυξης του 5G στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σημειώνεται πως η επιστημονική επιτροπή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Υγεία, το Περιβάλλον και τους Αναδυόμενους Κινδύνους (SCHEER) έχει μια μόνιμη εντολή να παρέχει ανεξάρτητη επικαιροποίηση των διαθέσιμων επιστημονικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης της εκτίμησης των κινδύνων για την υγεία που ενδέχεται να συνδέονται με την έκθεση. Η Επιτροπή έχει ήδη καταρτίσει πέντε σχετικές γνωμοδοτήσεις, οι οποίες δεν έχουν παράσχει καμία επιστημονική αιτιολόγηση για την αναθεώρηση των ορίων που καθορίζονται στη σύσταση 1999/519/ΕΚ του Συμβουλίου (https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:1999:199:0059:0070:EL:PDF).